راه های تشخیص علائم کم کاری تیروئید؛ شایع ترین علائم

علائم کم کاری تیروئید زمانی مشاهده میشود که غده تیروئید نتواند به مقدار کافی هورمون تولید کند. این وضعیت، که به آن کم کاری تیروئید نیز می‌گویند، ممکن است در مراحل اولیه بدون علائم قابل‌توجه باشد. اما با گذشت زمان، کم کاری تیروئید که درمان نشده باشد، می‌تواند منجر به مشکلات دیگر، مانند کلسترول بالا و مشکلات قلبی، شود.

تشخیص علائم کم کاری تیروئید

تشخیص کم کاری تیروئید با آزمایش خون انجام می‌شود. درمان این بیماری معمولاً با داروهای هورمونی به‌صورت ساده، ایمن و مؤثر صورت می‌گیرد، به شرط آنکه شما و پزشکتان بتوانید دوز مناسب را پیدا کنید.

علائم کم کاری تیروئید، که بین حنجره و نای قرار دارد، در صورت بروز کم کاری می‌تواند به بروز علائم متعددی منجر شود. شدت علائم کم کاری تیروئید بسته به میزان پیشرفت بیماری متفاوت است. این مشکلات معمولاً به تدریج و در طی چند سال بروز می‌کنند.

در ابتدا، ممکن است به سختی متوجه علائم کم کاری تیروئید، مانند خستگی و افزایش وزن شوید، یا آن‌ها را به عنوان بخشی از روند پیری تلقی کنید. اما با کاهش بیشتر متابولیسم، علائم آشکارتری نمایان می‌شوند.

درمان کم کاری تیروئید با راهکارهای خانگی و اصلاح الگوی تغذیه را مطالعه کنید.

آشنایی با علائم کم کاری تیروئید

علائم کم کاری تیروئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• حساسیت بیشتر به سرما
• یبوست
• پوست خشک
• افزایش وزن
• صورت پف کرده
• صدای خشن
• مو و پوست درشت
• ضعف عضلانی
• درد عضلانی، حساسیت و سفتی
• سیکل‌های قاعدگی سنگین‌تر از معمول یا نامنظم
• نازک شدن مو
• کند شدن ضربان قلب (برادی کاردی)
• افسردگی
• مشکلات حافظه

مشاهده علائم کم کاری تیروئید در نوزادان

 تمام افراد، از جمله نوزادان، ممکن است به کم کاری تیروئید مبتلا شوند. بسیاری از نوزادانی که بدون غده تیروئید یا با غده‌ای که درست عمل نمی‌کند متولد می‌شوند، در ابتدا علائمی ندارند. اما در صورت عدم تشخیص و درمان، علائم به تدریج ظاهر می‌شوند. این علائم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• مشکلات تغذیه
• رشد ضعیف
• افزایش وزن ناکافی
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها (یرقان)
• یبوست
• ضعف تون عضلانی
• پوست خشک
• گریه خشن
• زبان بزرگ‌شده
• تورم یا برآمدگی نرم در نزدیکی ناف (فتق ناف)

در صورت عدم درمان کم کاری تیروئید در نوزادان، حتی موارد خفیف می‌تواند منجر به مشکلات شدید در رشد جسمی و ذهنی آن‌ها شود.

علائم کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان

 کودکان و نوجوانان مبتلا به کم کاری تیروئید به طور کلی علائمی مشابه بزرگسالان دارند. با این حال، آن‌ها همچنین ممکن است دچار موارد زیر شوند:

• رشد ضعیف که منجر به کوتاهی قد می‌شود
• تاخیر در رشد دندان های دائمی.
• بلوغ تاخیری
• رشد ذهنی ضعیف

مراجعه به پزشک با مشاهده علائم کم کاری تیروئید

اگر بدون دلیل مشخصی احساس خستگی می‌کنید یا دیگر علائم کم کاری تیروئید را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که برای درمان کم کاری تیروئید از داروهای هورمون تیروئید استفاده می‌کنید، لازم است که دستورالعمل‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را درباره تعداد دفعات مراجعه به پزشک دنبال کنید. در ابتدای درمان، ممکن است نیاز به ملاقات‌های منظم داشته باشید تا اطمینان حاصل شود دوز دارو مناسب است. به مرور زمان، احتمالاً به معاینات دوره‌ای نیاز خواهید داشت تا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی بتواند وضعیت و داروی شما را پایش کند.

علت های بروز بیماری کم کاری تیروئید

تیروئید غده‌ای کوچک به شکل پروانه است که در پایین گردن، درست زیر سیب آدم قرار دارد. این غده دو هورمون اصلی به نام‌های تیروکسین (T-4) و تری یدوتیرونین (T-3) تولید می‌کند که بر تمام سلول‌های بدن تأثیر می‌گذارند. این هورمون‌ها میزان استفاده بدن از چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها را تنظیم می‌کنند، به کنترل دمای بدن کمک می‌کنند، بر ضربان قلب اثر می‌گذارند و میزان پروتئین بدن را کنترل می‌کنند.

علائم کم کاری تیروئید زمانی مشاهده میشود که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند. برخی از شرایط و مشکلاتی که می‌توانند منجر به کم کاری تیروئید شوند عبارتند از:

• بیماری خود ایمنی: شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید، بیماری خود ایمنی هاشیموتو است. در بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی آنتی‌بادی‌هایی می‌سازد که به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کنند و گاهی غده تیروئید را درگیر کرده و تولید هورمون آن را مختل می‌کنند.
• جراحی تیروئید: انجام جراحی برای برداشتن کل یا بخشی از غده تیروئید می‌تواند تولید هورمون‌های تیروئید را کاهش داده یا به‌کلی متوقف کند.
• پرتو درمانی: پرتویی که برای درمان سرطان‌های سر و گردن استفاده می‌شود، ممکن است به غده تیروئید آسیب بزند و باعث بروز علائم کم کاری تیروئید شود.
• تیروئیدیت: این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید ملتهب شود، که ممکن است به دلیل عفونت، یک اختلال خودایمنی یا بیماری دیگری باشد. تیروئیدیت می‌تواند باعث شود که تیروئید تمام هورمون ذخیره‌شده خود را یکجا آزاد کند که موجب پرکاری تیروئید می‌شود و پس از آن غده کم‌کار می‌شود.
• داروها: برخی داروها مانند لیتیوم که برای درمان برخی اختلالات روان‌پزشکی استفاده می‌شود، می‌توانند به بروز علائم کم کاری تیروئید منجر شوند. اگر دارویی مصرف می‌کنید، درباره تأثیر آن بر تیروئید با پزشک خود مشورت کنید.

علت های نادر ابتلا به کم کاری تیروئید

در مواردی کمتر شایع، وجود علائم کم کاری تیروئید ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• مشکلات مادرزادی: برخی نوزادان با تیروئیدی که به‌درستی کار نمی‌کند، متولد می‌شوند یا حتی بدون غده تیروئید به دنیا می‌آیند. در بیشتر موارد علت عدم رشد مناسب تیروئید نامشخص است، اما برخی از نوزادان دچار اختلال تیروئید ارثی هستند. به همین دلیل است که اکثر ایالت‌ها غربالگری تیروئید نوزادان را انجام می‌دهند.
• اختلال هیپوفیز: از دلایل نسبتاً نادر کم کاری تیروئید، عدم توانایی غده هیپوفیز در تولید کافی هورمون محرک تیروئید (TSH) است که معمولاً به دلیل وجود تومور غیرسرطانی در این غده اتفاق می‌افتد.
• بارداری: در طی یا پس از بارداری، برخی افراد دچار کم کاری تیروئید می‌شوند. اگر کم کاری تیروئید در دوران بارداری درمان نشود، خطر سقط جنین، زایمان زودرس و پره‌اکلامپسی (افزایش قابل توجه فشار خون در سه‌ماهه آخر بارداری) را افزایش می‌دهد. این اختلال می‌تواند رشد جنین را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
• کمبود ید: غده تیروئید برای تولید هورمون‌های تیروئید به ید نیاز دارد که در غذاهای دریایی، جلبک، گیاهانی که در خاک غنی از ید رشد کرده‌اند و نمک یددار وجود دارد. کمبود ید می‌تواند منجر به کم کاری تیروئید شود، و ید بیش از حد نیز می‌تواند در افرادی که این بیماری را دارند، وضعیت را بدتر کند. افزودن ید به نمک خوراکی این مشکل را در ایالات متحده کاهش داده است.

افزایش احتمال ابتلا به کم کاری تیروئید

هر کسی ممکن است دچار کم کاری تیروئید شود، اما اگر یکی از شرایط زیر را داشته باشید، احتمال ابتلای شما بیشتر است:

• زن بودن
• سابقه خانوادگی بیماری تیروئید
• داشتن بیماری خودایمنی مانند دیابت نوع 1 یا بیماری سلیاک
• دریافت درمان برای پرکاری تیروئید
• قرارگیری در معرض تابش در ناحیه گردن یا سینه
• جراحی تیروئید

عوارض بیماری کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید که درمان نشود می‌تواند به مشکلات دیگری منجر شود، از جمله:

• گواتر: کم کاری تیروئید ممکن است موجب بزرگ‌شدن غده تیروئید شود که به آن گواتر می‌گویند. گواتر بزرگ می‌تواند مشکلاتی در بلع یا تنفس ایجاد کند.
• مشکلات قلبی: کم کاری تیروئید می‌تواند خطر بیماری قلبی و نارسایی قلبی را افزایش دهد، چرا که این افراد تمایل به داشتن کلسترول LDL یا کلسترول "بد" بالا دارند.
• نوروپاتی محیطی: کم کاری تیروئید طولانی‌مدت و بدون درمان می‌تواند به اعصاب محیطی آسیب برساند و باعث درد، بی‌حسی و گزگز در دست‌ها و پاها شود.
• ناباروری: کمبود هورمون تیروئید می‌تواند تخمک‌گذاری را مختل کند و باروری را کاهش دهد. برخی از علل کم کاری تیروئید، مانند اختلالات خودایمنی، به باروری نیز آسیب می‌زنند.
• نقایص مادرزادی: نوزادان متولدشده از مادران مبتلا به تیروئید درمان‌نشده در مقایسه با نوزادان مادران سالم، در معرض خطر بیشتری از نقایص مادرزادی هستند. در صورتی که کم کاری تیروئید در چند ماه اول زندگی نوزاد تشخیص داده شود، احتمال پیشرفت طبیعی کودک بالا است.
• کما میکسدما: این وضعیت نادر و تهدیدکننده زندگی، زمانی رخ می‌دهد که کم کاری تیروئید به مدت طولانی بدون درمان باقی بماند. کما میکسدما می‌تواند بر اثر داروهای آرام‌بخش، عفونت یا استرس‌های دیگر بر بدن رخ دهد و علائمی مانند عدم تحمل شدید سرما، خواب‌آلودگی و سپس بیهوشی دارد و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.