درمان خانگی سردرد در بارداری
در دوران بارداری به خصوص در سه ماه اول، سردردهای تنشی طبیعی است.
در دوران بارداری به خصوص در سه ماه اول، سردردهای تنشی طبیعی است. مبتلایان به میگرن معمولاً در دوران بارداری کمی از سردرد تسکین مییابند – اگرچه برخی از زنان هنگام بارداری اولین سردرد میگرنی را تجربه میکنند. اگر در سه ماه اول بارداری خود سردرد دارید، پس از تثبیت سیل هورمونها و عادت بدن به این تغییرات، احتمالاً در طی سه ماه دوم سردردهای شما کاهش یافته یا حتی از بین می روند. اما در صورت ادامه دار شدن سردرد خود حتما برای درمان و تشخیص علت به پزشک مراجعه کنید.
« علت سردردهای طولانی مدت در دوران بارداری »
سردرد ممکن است در اوایل یا اواخر بارداری رخ دهد و زمان بروز سردرد میتواند در تشخیص علت آن نقش داشته باشد. حتی اگر قبل از بارداری نیز سابقه سردرد داشتهاید، باید در مورد سردردهای دوران بارداری خود با پزشک متخصص مشورت کنید تا او تصمیم بگیرد که شما به چه ارزیابیها و درمانهایی نیاز دارید. از داروهای غیر تجویزی که بدون نسخه از داروخانه قابل تهیه هستند به هیچ وجه استفاده نکنید مگر این که پزشکتان این توصیه را به شما کرده باشد.
به صورت مختصر می توان به این موارد اشاره کرد: تغییرات هورمونی، کم خوابی یا حتی در برخی مواقع پرخوابی، اضطراب و استرس، پایین بودن قند خون، مصرف کافئین، کم آب شدن بدن، ضعیف شدن بدن، قرار گرفتن نامناسب سر و گردن در حین خواب، مطالعه یا فعالیتهای دیگر، مصرف برخی از مواد غذائی و داشتن حساسیت نسبت به آنها، یبوست، کم خونی، گرسنگی یا نامنظم بودن مواد غذائی، احتقان سینوس های خانم های باردار، آنفولانزا یا سرماخوردگی.
در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
-
اگر سردرد شما با تب و همراه با گرفتگی گردن باشد.
-
اگر در سه ماهه دوم یا سوم بارداری هستید و سردرد شدیدی گرفتید یا برای اولین بار دچار سردرد شدید، این سردردها ممکن است با تغییرات بینائی، درد شدید بالای معده، تهوع، تورم در دست ها و صورت، افزایش وزن ناگهانی همراه باشد یا بدون این موارد بالا باشد.
-
اگر سردردتان بدتر شده و مشکلات مانند دوبینی یا اختلالات بینائی، اختلال تکلم، خواب آلودگی، بی حسی و تغییراتی در حواس و هوشیاری دارید.
-
اگر به طور یکدفعه ای با سردرد انفجاری مواجه شدید. این نوع درد شما را از خواب بیدار می کند، درد تهاجمی دارد و برطرف نمی شود و برخلاف هر نوع سردردی است که تا به حال تجربه کرده اید.
از اینجا خوانید: درمان خانگی سردرد و میگرن
« چه عواملی باعث بروز سردرد در بارداری میشوند؟ »
متخصصان دقیقاً نمیدانند چه عواملی باعث سردرد در دوران بارداری میشوند، اما تغییرات هورمونی که در بدن شما اتفاق میافتد احتمالاً ارتباطی با آن دارد. افزایش حجم و گردش خون شما به ویژه در اوایل بارداری نیز ممکن است در سردرد نقش داشته باشد. ترک ناگهانی کافئین در بارداری نیز میتواند باعث سردرد شود.
سایر دلایل احتمالی سردرد در دوران بارداری عبارتند از:
-
کمبود خواب یا خستگی عمومی
-
گرفتگی سینوس
-
آلرژی
-
خستگی چشم
-
فشار
-
افسردگی
-
گرسنگی
-
کم آبی بدن
« سردرد و میگرن در دوران بارداری چقدر شایع است؟ »
پزشکان تخمین میزنند که از هر 5 زن 1 نفر در برخی از زمانهای زندگی خود دچار سردرد میگرنی میشود و حداکثر 16 درصد از این زنان برای اولین بار هنگام بارداری (اغلب در سه ماه اول بارداری) دچار میگرن میشوند. از طرف دیگر، بیشتر زنانی که از میگرن رنج میبرند در دوران بارداری مشکلات کمتری دارند.
همچنین، حدود دو سوم زنان مستعد میگرن متوجه بهبودی در دوران بارداری میشوند (این احتمال بیشتر در صورتی است که میگرن در زمان قاعدگی شما بدتر شود یا از ابتدای قاعدگی شروع شود). دیگران متوجه هیچ تغییری نمیشوند یا متوجه میشوند که سردردهای آنها بیشتر و بیشتر میشود.
« آیا سردرد و میگرن میتواند در دوران بارداری مشکل ایجاد کند؟ »
به نظر میرسد میگرن خطر عوارض بارداری را افزایش نمیدهد، حتی اگر در اقلیت افراد بدشانسی باشید که میگرن بهبود نیافته یا بدتر میشود. با این حال، زنانی که میگرن دارند میزان پره اکلامپسی بیشتری دارند (به خصوص اگر قبل از بارداری به میگرن مبتلا نشده باشند)، بنابراین مهم است که اگر احساس سردرد و یا میگرن میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.
از اینجا بخوانید: عوارض پیرسینگ را برای اعضای مختلف بدن جدی بگیرید
« آیا سردرد در دوران بارداری میتواند علامت هشدار دهنده جدیتری باشد؟ »
بله گاهی اوقات همینطور است. در سه ماه دوم یا سوم بارداری، سردرد می تواند نشانهای از پره اکلامپسی، یک بیماری جدی ناشی از بارداری که با فشار خون بالا مشخص میشود، باشد. از دیگر علائم پره اکلامپسی میتوان به مقدار غیرمعمول پروتئین در ادرار، تغییرات بینایی و ناهنجاریهای کبدی و کلیه اشاره کرد.
اگر برای اولین بار میگرن یا سردرد شدید دیگری دارید و مصرف استامینوفن موجب تسکین نمیشود، با پزشک خود تماس بگیرید. شما ممکن است به ارزیابی کامل پزشکی نیاز داشته باشید تا مطمئن شوید هیچ چیز دیگری در جریان نیست.
« رابطه بین سردرد بارداری و فشار خون بالا »
حداقل 6 درصد از خانم هایی که باردارند فشار خون بالا دارند که نه تنها قابل درمان است بلکه در صورت عدم رسیدگی به موقع می تواند برای مادر و جنین مشکل زا باشد.
فشار خون بالا می تواند ریسک سکته، پره اکلامپسی، اکلامپسی، زایمان زودرس و قطع جفت در خانم های باردار را بالا برده و باعث کمبود اکسیژن رسانی به جنین یا حتی کم شدن وزن آن شود.
پره اکلامپسی نوعی عارضه خطرناک در بارداری است که بیشتر توسط فشار خون بالا و آسیب هایی که به ارگان هایی مثل کبد و کلیه رسیده شناسایی می شود. این عارضه معمولا بعد از هفته بیستم بارداری در خانمی که فشار خون نرمالی داشته اتفاق می افتد و از آن جایی که ممکن است بدون علامت شروع شود بهترین کار برای پیشگیری از آن کنترل کردن فشار خون است.
به نقل از مجله ی healthline دلایل دیگری که برای سردرد دوران بارداری وجود دارد شامل عفونت های متداول و بیماری های خطرناک تری است:
-
عفونت سینوسی
-
فشار خون پایین
-
لخته خونی
-
خونریزی
-
کم خونی ناشی از گلبول قرمز داسی شکل
-
تومور مغزی
-
آنوریسم مغزی
-
سکته
-
اختلالات قلبی
-
مننژیت یا آنسفالیت
« دارو های موثر در رفع سردرد های دوران بارداری »
معمولا در دوران بارداری از تجویز داروهای ایبوپروفن و آسپرین خودداری میشود اما در صورتی که درمانهای غیر دارویی موثر نباشند، ممکن است استامینوفن تجویز شود.
استامینوفن داروی ایمنی است، به شرطی که طبق راهنما یا برچسب روی آن مصرف شود. سایر داروهای معمول برای سردرد مانند آسپرین و ایبوبروفن و همچنین داروهایی که اغلب برای میگرن تجویز میشوند، برای زنان باردار مناسب نیستند.
اگر مستعد ابتلا به سردردهای میگرنی شدید هستید، با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید در صورت بروز سردرد در دوران بارداری خود، چه داروهایی میتوانید مصرف کنید.
در صورتی که شما به طور مکرر دچار سردردهای شدید و غیرقابل تحمل میشوید، ممکن است مزایای مصرف برخی داروها برای شما بیشتر از معایب و خطرات احتمالی آن باشد. البته حتی با این حال نیز مصرف برخی از داروها کاملا ممنوع است.
از اینجا بخوانید: استرس چه تاثیرات مخربی بر بدن خانم ها میگذارد
« درمان خانگی سردرد بارداری »
در اینجا چند روش وجود دارد که میتوانید در دوران بارداری از سردرد جلوگیری کرده و یا از آن رهایی یابید:
-
عوامل محرک سردرد خود را پیدا کنید
متخصصان سردرد معمولاً توصیه میکنند برای شناسایی عوامل محرک خاص، دفترچهای تهیه کرده و عواملی را که باعث تحریک سردرد میشوند، را یاداشت کنید.
برخی از محرکهای رایج میگرن شامل مواد غذایی حاوی:
- مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- نیتریتها و نیتراتها (در گوشتهای فرآوری شده مانند هات داگ، سالامی و بیکن معمول است)
- شیرین کنندههای مصنوعی
سایر مواد غذایی که میتوانند باعث ایجاد میگرن شوند عبارتند از:
- لوبیا و آجیل خاص
- پنیر مانده و محصولات لبنی (مانند دوغ و خامه ترش)
- برخی میوههای تازه (از جمله موز، پاپایا، آووکادو و مرکبات)
- ماهی دودی
- شکلات و خرنوب
- غذاهای تخمیر شده یا ترشی (مانند سس سویا یا کلم ترش)
عوامل دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- چراغهای درخشان یا چشمک زن
- سروصداهای بلند
- گرما یا سرما بیش از حد
- بوهای شدید
- دود تنباکو
-
از کمپرس استفاده کنید
برای سردرد تنشی، یک کمپرس گرم یا خنک به پیشانی یا پایه جمجمه خود بزنید. کمپرس سرد برای میگرن بهترین عملکرد را دارد.
-
دوش بگیرید
برای برخی از مبتلایان به میگرن یا سردرد بارداری، دوش آب سرد، تسکین سریع – اگر موقتی باشد – را به همراه دارد. اگر نمیتوانید دوش بگیرید، آب خنک را به صورت خود بزنید. دوش آب گرم یا حمام میتواند سردردهای تنشی در بارداری را تسکین دهد.
-
گرسنه یا تشنه نباشید
برای جلوگیری از پایین آمدن قند خون (محرک سردرد شایع)، وعدههای غذایی کوچک را مرتبا بخورید. هنگامی که در حال حرکت هستید، مقداری میان وعده ( میوه، ماست و …) همراه داشته باشید. از قند مستقیم مانند آب نبات یا نوشابه که میتواند قند خون شما را جهش یافته و زیاد کند، خودداری کنید.
نوشیدن مقدار زیادی آب برای هیدراته شدن فراموش نشود. اگر از سردرد بارداری دچار حالت تهوع شدهاید نوشیدن آب میتواند در تسکین و درمان سردرد موثر باشد.
-
ماساژ بگیرید
برخی از زنانی که از سردردهای تنشی در بارداری رنج میبرند، بر این باورند که ماساژ تاثیر زیادی در تسکین سردرد آنها دارد اما اثبات این موضوع که آیا ماساژ در درمان و پیشگیری سردردهای بارداری موثر است، هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. به گفتهی متخصصین ماساژ درمانی، ماساژ کل بدن میتواند تنش در عضلات گردن، شانهها و کمر را از بین ببرد. اگر ماساژ حرفهای گزینهی مناسبی برای شما نیست، از شریک زندگی خود بخواهید کمر و سر شما را مالش دهد. انجام این نوع ماساژ میتواند به کاهش تنش و خستگی عضلات کمک کند.
از اینجا بخوانید: درمان خانگی ضعف عضلات بدن
-
از خستگی جلوگیری کنید
شب زیاد بخوابید. هنگامی که سردرد دارید، در یک اتاق ساکت و تاریک بخوابید.
-
ورزش کنید
برخی شواهد نشان می دهد که ورزش منظم میتواند دفعات و شدت سردرد بارداری را کاهش داده و استرس ناشی از سردردهای تنشی را کمتر کند. اگر مستعد ابتلا به میگرن هستید، به آرامی شروع کنید – یک فعالیت ناگهانی میتواند باعث بروز آن شود. (و بعد از شروع میگرن ورزش نکنید زیرا باعث تشدید سردرد میشود).
ورزشهایی که به شما کمک می کنند تا وضعیت بدنی خوبی داشته باشید ممکن است در تسکین سردرد به خصوص در در سه ماه سوم مفید باشند.
-
تکنیکهای آرام سازی را امتحان کنید
بیوفیدبک، مراقبه، یوگا و خود هیپنوتیزم ممکن است برای کاهش استرس و سردرد در برخی از مبتلایان مفید باشد.
-
طب سوزنی را در نظر بگیرید
درمان طب سوزنی به احتمال زیاد در دوران بارداری بی خطر است، اگرچه اینکه آیا برای سردرد موثر است یا خیر موضوع بحث است. اگر میخواهید آن را امتحان کنید، حتما از پزشک خود در این باره سوال کنید و از او بخواهید شما را به یک تراپیست حرفهای ارجاع دهد.
-
نوشیدن دمنوش
-
با یک قاشق چاییخوری از لیموی خشک، بابونه و اسطوخدوس برای خود دمنوش تهیه کنید و نصف قاشق چاییخوری رازیانه و عسل به آن اضافه کنید و آن را بنوشید. این دمنوش برای تسکین استرس و همچنین سردرد سینوسی مفید است.
-
دانههای زیره سیاه را کمی بو بدهید و آنها را در یک پارچه نخی قرار دهید. بوی آن را استشمام کنید تا سردرد شما فوراً خوب شود.
-
حدود ۳ قاشق چاییخوری پودر دارچین را به یک لیوان شیر اضافه کنید و آن را بجوشانید. بگذارید شیر سرد شود و سپس به آن عسل اضافه کنید و آن را بنوشید. اگر سردرد شما شدید است این نوشیدنی را دو بار در روز بخورید.
-
دو قاشق چاییخوری سرکه سیب و عسل را به یک لیوان آب اضافه کنید و بنوشید.
-
آنتیاکسیدان موجود در زنجبیل موجب کاهش سردرد میشود. هر گاه سردرد شما زیاد میشود یک فنجان چایی زنجبیل بنوشید.
-
برای کاهش سردرد تنشی از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنید. کمپرس را در پایهی جمجمه در پشت سر ، کنارههای چشم و گیجگاههای سر قرار دهید. در سردردهای میگرنی، کمپرس سرد بیشتر از کمپرس گرم مفید است.
-
گرفتن دوش آب سرد موجب تسکین درد موقتی اما فوری میشود. حتی پاشیدن آب سرد به صورت نیز نی تواند سردردهای تنشی را تا حدی تسکین دهد. علاوه بر این گرفتن دوش آب گرم با نمک اپسوم برای ۱۵ دقیقه نیز در کاهش سردرد موثر است.
-
قبل از خوردن هر داروی شیمیایی یا گیاهی با پزشک خود مشورت کنید.
« پیشگیری از سردرد در بارداری »
بروز سردرد در سهماهه اول بارداری اغلب به علت تغییرات هورمونی در بدن مادر است و بنابراین مادر کار زیادی برای پیشگیری از آنها نمیتواند انجام دهد. با این حال رعایت برخی نکات در سبک زندگی روزمره موجب کاهش احتمال بروز سردرد میشود:
- به طور مرتب غذا بخورید. پایین آمدن سطح قند خون موجب تحریک سردرد در بارداری میشود. نخوردن یک وعده غذایی موجب کاهش سطح قند خون میشود.
- شما میتوانید میان وعدههای سالم مانند غلات کامل، کلوچه یا گرانولا (مخلوط عسل و کنجد و مغزی جات) مصرف کنید.
- استراحت کافی داشته باشید. داشتن استراحت کافی موجب کاهش احتمال بروز سردردهای میگرنی مکرر میشود.
- سعی کنید شبها زود بخوابید چرا که این کار موجب رفع خستگی چشمها، رفع خستگی کل بدن و کاهش استرس میشود.
- غذاهایی که میخورید را در جایی ثبت کنید. برخی از غذاها مانند گوشت فرآوری شده، بستنی و پنیر موجب تحریک بروز سردرد میشوند. شما میتوانید غذاهایی که میخورید را در جایی یادداشت کنید تا بتوانید متوجه شوید که چه غذاهایی موجب تحریک سردرد در شما میشوند.
- مصرف کافئین را کم کنید. اگر همیشه بسیار هوس خوردن قهوه میکنید، در دوران بارداری مقدار آن را به تدریج کم و کمتر کنید. برای مثال اگر همیشه ۳ یا ۴ فنجان قهوه میخورید به تدریج مقدار آن را به دو فنجان و سپس یک فنجان برسانید.
- هوای تازه تنفس کنید. از رفتن به مکانهای گرم و شلوغ خودداری کنید و سعی کنید بوهای تند به مشامتان نرسد. پنجرهی اتاق را باز کنید و هوای تازه تنفس کنید.
- همچنین از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید و به جای آن لباسهای نخی و گشاد که تنفس بهتری دارند بپوشید.
- از قرار گرفتن در محیطهای بسیار پرنور یا پر سروصدا خودداری کنید. از مکانهای که در آن از نور شدید فلورسنت استفاده میشود و محیطهای کاری پر سروصدا دوری کنید.
- توجه کنید که بدن شما همیشه در حالت صحیحی قرار داشته باشد. در صورتی که برای مدت زمان طولانی میخواهید کار کنید، قوز نکنید و سر و گردن خود را جلو نگیرید.
- سعی کنید در فعالیتهای شرکت کنید که موجب کاهش استرس شما میشود. میتوانید در کلاسهای یوگای مخصوص زنان باردار شرکت کنید، مدیتیشن کنید و یا تمرینات تنفسی را انجام دهید. پیادهروی نیز در کاهش سردرد در بارداری موثر است.
« برای کدام علائم سردرد باید با پزشک خود تماس بگیرم؟ »
در صورت داشتن یکی از شرایط زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید. اگر:
- شما در سه ماه دوم یا سوم بارداری خود هستید و برای اولین بار سردرد خفیف یا بدی دارید. سردرد بارداری ممکن است با تغییرات بینایی، درد بالای شکم یا حالت تهوع، افزایش ناگهانی وزن یا تورم در دستها یا صورت همراه باشد یا نباشد. برای اطمینان از ابتلا به پره اکلامپسی باید فوراً فشار خون و ادرار را چک کنید. (اگر در فشار خون بالا یا افزایش یافته مشکلی داشتید، حتی اگر فقط سردرد خفیفی دارید که پس از مصرف استامینوفن همچنان ادامه دارد، با پزشک خود تماس بگیرید).
- سردرد ناگهانی «انفجاری» دارید. این نوع سردرد، دردی شدید است که شما را از خواب بیدار میکند، برطرف نمیشود یا بر خلاف دردی که تا به حال تجربه کردهاید احساس میشود.
- سردرد شما با تب یا سفتی گردن همراه است.
- سردرد شما بدتر میشود و سایر مشکلات مانند تاری دید یا سایر اختلالات بینایی، اختلال گفتار، خواب آلودگی، بی حسی یا تغییر در احساس یا هوشیاری طبیعی را دارید.
- بعد از هر نوع آسیب به سر شما سردرد دارید.
- گرفتگی بینی و درد و فشار زیر چشم یا سایر دردهای صورت یا حتی دندان را دارید. این میتواند عفونت سینوسی را نشان دهد که باید با آنتی بیوتیک درمان شود.
- متوجه میشوید که بعد از خواندن یا تماشای صفحه رایانه سردرد میگیرید.
در هر صورت، هر زمان که نگران سردرد هستید دریغ نکنید و با پزشک خود تماس بگیرید. حتی اگر قبلا سردرد داشته باشید، صحبت با پزشک متخصص میتواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که چه درمانی برای شما در طول بارداری بهتر است.
از یانجا بخوانید: سرخک در کودکان و نوزادان چند روز طول میکشد
ارسال نظر