اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان

به گزارشامیدبه نقل از تبیان، روش های ساده و کاربردی اعطای عزت نفس به کودکان زیر ۱۰ سال(۱)

همیشه و همه جا به دنبال تقویت عزت نفس کودکتان باشید. شاید همین راهکارهای کوچک و ساده، بهتر از هزاران کلاس و آموزشگاه و غیره برای شما و فرزندتان باشد؛ زیرا هیچ کلاسی بهتر ازهمین زندگی ساده و معمولی آدمها نیست و هیچ معلمی بهتر و دلسوزتر از پدر و مادر نیست …روش هایی که در چندین مقاله برای شما عزیزان ارائه می شود، چیزی نیست، جز همین زندگی ساده و معمولی آدمها؛ البته با نگاهی که ترنم باران، گرد روزمرگی و بی تفاوتی اش را شسته است:

* روان شناس بزرگی می گوید: ”همه چیز را می توان به هرکودکی یاد داد، به شرطی که بتوان آن موضوع را در حد درک و فهم کودک بیان کرد. ” هیچ گاه به فرزندتان نگوئید: “تو کوچک تر از آنی که این موضوع را بفهمی ”.
* ” آب بازی ” در ظهر یک تابستان داغ، همراه با پدر و مادر، می تواند در افزایشعزت نفسکودک موثر باشد.
* و همین طور درست کردن یک آدم برفی بزرگ همراه با پدر و مادر در یک روز سفید برفی.
* در اواخر زمستان، با فرزندتان نخستین نشانه های بهار را جست و جو کنید. این کار یعنی برانگیختن حس کنجکاوی فرزندتان برای درک شگفتی های طبیعت. مثل گشتن و پیدا کردن جوانه های سبز، روی شاخه های درخت.
* شبهای بلند زمستانی و عصرهای بلند تابستانی را به بیهودگی و کسالت نگذرانید. همراه با اعضای خانواده “اسم فامیل ”، ” منچ”، ” فوتبال دستی ”، و هزاران بازی و سرگرمی دیگر انجام دهید. این عمل سبب می گردد هم رابطه ی شما با فرزندتان قوی گردد، هم او را در محیطی مشابه جامعه قرار می دهید تا یاد بگیرد چگونه عکس العمل ها و برخوردهایش را کنترل نماید.
* “باغبانی”، کندن علف های باغچه، هرس کردن شاخه های درخت و بیل زدن، روحیه بخش است و بر میزان عزت نفس کودکتان می افزاید.
* بعد از باغبانی و جمع کردن برگ های خشک و شاخه های شکننده، آنها را آتش بزنید و با فرزندتان به تماشای آن بنشینید. می توانید یک سیب زمینی کوچک هم داخل آن بیاندازید تا حسابی ذغالی شود و خوردنش بعد از یک روز باغبانی، خستگی را از شما برباید.
همه چیز را می توان به هرکودکی یاد داد، به شرطی که بتوان آن موضوع را در حد درک و فهم کودک بیان کرد. ” هیچ گاه به فرزندتان نگوئید: “تو کوچک تر از آنی که این موضوع را بفهمی
* “نقاشی کردن”، عامل موثری در افزایش عزت نفس کودکان است. اینکه همواره دغدغه داشته باشید کودکتان هنگام نقاشی و رنگ آمیزی، از محدوده ی خط ها خارج شود، به او آسیب می رساند. بگذارید در رسم تخیلات خود آزاد و رها باشد. آبرنگ و گواش و رنگ های انگشتی، بهتر از مدادرنگی و ماژیک است؛ زیرا رنگ های مایع، کودکتان را محدود به خطوطی خشک و غیر قابل انعطاف نمی کند.
* یک دیوار از چهاردیواری اتاقش را با کاغذهای بزرگ بپوشانید. کاغذ ها را از زیر به هم بچسبانید و با پونز یا چسب نواری به دیوار نصب کنید. برایش مجال “نقاشی دیواری” فراهم کنید. بگذارید هر چه می خواهد نقاشی بکشد و لذت ببرد.
* همیشه با تمام اهل خانه دور یک سفره بنشینید و غذا میل کنید. اینکه یک نفر جلوی تلویزیون بنشیند و دیگری کنار کامپیوتر و دیگری کنار تلفن، از صمیمیت خانواده و بالتبع از عزت نفس کودک می کاهد.
*همیشه شما برای فرزندتان قصه نگوئید. بگذارید او هم برای شما قصه بگوید و لالایی بخواند و موهایتان را نوازش کنید تا خوابتان برود.
گاهی اگر فرزندتان اصرار داشت به او اجازه دهید نمک و فلفل و سس به غذایش بیافزاید. اگر نتوانست غذایش را بخورد از اینکه گرسنه خواهد ماند سرزنشش نکنید. به او بگوئید: این تجربه ی خوبی بود. یادت باشد که همه چیز باید به اندازه باشد.
* هنگامی که با فرزندتان تنها هستید، یواشکی با هم حرف بزنید و قول و قرار بگذارید و به هم “راز” بگوئید. بعدا وقتی خواستید دررابطه با سرّی که بینتان هست صحبت کنید، با چشمک زدن مقصود خود را بفهمانید.
* هنگامی که فرزندتان از خواب بیدار می شود، آرام او را ببوسید. هنگامی که می خواهید از خانه خارج شوید و هنگام برگشتن به خانه، با فرزندتان دست دهید.
* با هم کنار رودخانه و ساحل دریا روید و شن بازی کنید. با پنجه ی پا شن و ماسه ها را روی پای همدیگر بریزید. با شن ها قلعه و خانه درست کنید.
* وقتی با فرزندتان بازی می کنید، شما همیشه برنده یا همیشه بازنده نباشید. بگذارید در محیطی دوستانه برد و باخت را تجربه کند.
*به کودکتان مسئولیت دهید. مثلا شستن اتوموبیل، شستن حیاط، یا هر کار دیگری که همه ی اعضای خانواده از آن استفاده می کنند.
* همیشه از کودکتان بخواهید که بعد از خوردن غذا، خدا را شکر کند.
* با هم به جنگل بروید و از درخت بالا روید. این کار مستلزم این است که بدنی ورزیده داشته باشید. - هم خودتان ورزش کنید هم به کودکتان توصیه کند که ورزش کند و بدنی نرم و سبک داشته باشد. بهتر است صبح های زود با هم قبل از رفتن به سرکار و مدرسه، به پارک روید و یک ربع تا نیم ساعت نرمش کنید و بدوید.
بکوشید رفتار شما با فرزندتان در جمع، با رفتارتان با او در خلوت بسیار متفاوت نباشد. همیشه با او صادق و منطقی باشید
* ترتیبی دهید که کودکتان به تنهایی با نظارت شما ذرت بوداده درست کند و از پف کردن ناگهانی ذرت ها به هیجان آید.
* به فرزندتان نگوئید: ” این کاری که می کنی، بیشتر به من صدمه می زند تا به تو ”. هیچ بچه ای این موعظه شما را نمی پذیرد و باور نمی کند. عواقب و مسئولیت هر رفتار فرزندتان را به خود او واگذارید.
* همیشه “روز تولد ” کودک، مادر، پدر و دیگر اعضای خانواه، روز مادر و روز پدر، روز کودک و دانش آموز وغیره را پاس بدارید. این روزها، روز سپاسگذاری و حق شناسی است. برگزاری این روزها و احترام به آنها، عزت نفس کودک را تقویت می نماید.
“سفره هفت سین ” آخر سال را فراموش نکنید. این را به عهده ی کودکتان بگذارید تا به سلیقه ی خود تخم مرغ ها را رنگ کند و سفره را بچیند.
* وقتی از کوچه ها و خیابان های شهر، همراه با ماشین یا پیاده می گذرید، بیکار و بی حوصله نباشید. از این فرصت ها استفاده کنید و اطلاعات دیداری کودکتان را افزایش دهید. مثلا او را متوجه آژیر آمبولانس و علت عجله ی او نمائید، یا اگر از ایستگاه های آتش نشانی رد می شوید، ماشین های قرمز و ماموران قرمزپوش آتش نشانی را به او نشان دهید، یا جرثقیل هایی که تیرآهن های بزرگ را جا به جا می کنند، یا ماشین خاک برداری و …
* بکوشید رفتار شما با فرزندتان در جمع، با رفتارتان با او در خلوت بسیار متفاوت نباشد. همیشه با او صادق و منطقی باشید.
*مثل یک عقاب تیز چشم مراقب نشانه ها ی تنش و فشار روانی فرزنداتان باشید. نشانه هایی مثل: خواب های آشفته، رفتارهای غیر عادی و غیر منطقی، بدخلقی، ناخن جویدن و شب ادراری، …. البته حواستان باشد که حساسیت بیش از حد و برخورد غیر منطقی و ناآگاهانه، می تواند ضربه های مهلکی به عزت نفس کودکتان وارد آورد.