خطر جدی سوء تغذیه با کاهش خرید و مصرف گوشت

فردین یزدانی، پژوهشگر، براساس داده‌های مرکز آمار ایران به «امیدنیوز» گفته است که «سرانه مصرف گوشت و محصولات پروتئینی ایرانی‌ها در بازه سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲ به میزان ۱۴کیلوگرم کاهش یافته است. براساس این آمار متوسط سرانه مصرف محصولات پروتئینی که شامل گوشت قرمز، گوشت سفید و محصولات فرآوری شده پروتئینی است، از ۸۹ کیلوگرم در سال ۱۳۹۵ به ۸۱ کیلوگرم در سال ۱۴۰۰ و به حدود ۷۰ کیلوگرم در سال ۱۴۰۱ و تقریباً ۷۵ کیلوگرم در ۱۴۰۲ تغییر کرده است.» به‌گفته یزدانی، «بررسی ترکیب مصرف نشان می‌دهد که به‌دلیل گرانی و تورم خانوارها سعی کرده‌اند گوشت سفید به‌خصوص گوشت مرغ را جایگزین گوشت قرمز کنند. حتی روند کشتار دام در سال‌های اخیر می‌تواند نماد کوچک شدن این بازار و کاهش مصرف خانوارها باشد.»

احمد رسولی در قامت کارشناس تغذیه درباره پیامدهای این مسئله به «ما» می‌گوید: گوشت قرمز سرشار از منبع پروتئین و آهن است و کاهش مصارف گوشتی به بروز انواع بیماری‌ها و سوء‌تغذیه در میان گروه‌های آسیب‌پذیر همچون کودکان، افراد سالمند و زنان منجر خواهد شد. درحالی خرید و مصرف گوشت به شکل محسوسی کاهش یافته، که بر اساس استاندارد‌های سازمان بهداشت جهانی، «هر فرد باید به ازای هر کیلو وزن، یک گرم پروتئین مصرف کند». طبق اظهارات معاون وزیر بهداشت نیز سرانه مصرف گوشت در جامعه سالم باید ٧۵ گرم در روز باشد، درصورتی که اکنون برای هر نفر ٣۵ گرم است.

این کارشناس تغذیه عنوان می‌کند: متاسفانه این مسئله، اول از همه سلامت کودکان و بعد زنان، زنان باردار و سالمندان را تحت تاثیر قرار داده است. حال اینکه گوشت سفید و قرمز علاوه بر منابع ضروری پروتئین، از منابع اساسی ویتامین‌های گروه (ب) نیز محسوب می‌شوند و مصرف آن برای  گروه‌های آسیب‌پذیر بسیار مهم است. نباید فراموش کرد که بدن قادر به تولید آمینو اسید‌های ضروری نیست و تنها غذا‌های حیوانی شامل گوشت سفید و قرمز می‌توانند تامین کننده آمینو اسید‌های ضروری باشند. در بحث اهمیت انواع گوشت، ابتدا مصرف گوشت ماهی به علت برخورداری از اسید‌های چرب ضروری مهم است و سپس گوشت قرمز به علت داران بودن آهن در درجه دوم اهمیت قرار دارد.

رسولی در ادامه با اشاره به ناکافی بودن درآمد طبقه کارگری برای تهیه گوشت، تاکید کرد: مزد دریافتی طبقه کارگر و حداقل بگیر جامعه ما، با نرخ تورم فاصله چشمگیری دارد و حقوق ماهانه این گروه‌ها حتی جوابگوی اجاره‌‌خانه‌‌ آن‌ها نیست. لذا برای مصرف روزانه ٧۵ گرم گوشت برای هر نفر، در یک خانواده کارگری چهارنفره باید مبلغ بزرگی از درآمد را به این امر اختصاص داد که عملا امکانپذیر نیست. این موضوع باعث شده تا بیش از گذشته نسبت به کاهش سبد پروتئینی از سفره کارگران احساس نگرانی کنیم.

پیشتر خبرگزاری ایلنا گزارش داده بود که «بسیاری از کارگران و خانوادههایشان به‌علت تلاش برای سیر کردن خویش با انواع غلات و کربوهیدرات‌ها، دچار افزایش قند خون و بیماری دیابت شده‌اند؛ نان و برنج به‌عنوان منبع کربوهیدرات‌ها گاهی به دلیل اولویت داشتن در سبد مصرفی، تاثیر بیشتری از مصرف قند و شکر در افزایش شانس ابتلا به قند ایجاد می‌کنند و کارشناسان تغذیه معمولا بر کنترل میزان مصرف نان و غلات (بخصوص نان‌های حجمی و ماشینی) و اختصاص بخشی از حجم غذا به منابع پروتئینی غنی و به خصوص سبزیجات برای جلوگیری از بروز بیماری‌هایی مثل قند و پوکی استخوان تاکید می‌کنند. در شرایطی که نسبت مصرف اقلام ضروری مانند گوشت قرمز میان دهک‌های ثروتمند و فقیر در ایران بسیار متفاوت است، اما کاهش مصرف گوشت در دهک‌های مشمول کارگران باعث می‌شود تا از نظر بازتولید نیروی کار نیز زنگ‌های خطر برای مسئولین به صدا دربیاید.»