چالش های آموزش مجازی در دوران کرونا

آموزش عمومی در دوران شیوع کرونا در ایران با خطر بزرگ گسترش نابرابری آموزشی مواجه است. بسیاری از مدارس غیردولتی و بعضی دولتی ها در شهرهای بزرگ زیرساخت های تعاملی آموزش از راه دور را به بهترین شکل فراهم کرده اند و دانش آموزان این مدارس کمترین آسیب را از تعطیلی اجباری مدارس خواهند دید. در مقابل با اینکه معلمان برای تولید محتوای آموزشی تلاش می کنند، بسیاری از دانش آموزان مدارس دولتی به آموزش درخوری در این ایام دسترسی نخواهند داشت. بدین خاطر سیاست گذاران آموزش کشور باید بدانند آمار رسمی اعلامی درباره دسترسی به آموزش از راه دور اعدادی بیش نیستند و در پس آنها جمع زیادی دانش آموزان آموزش  قربانی بی توجهی ها و کاستی ها خواهند شد.چالش های نداشتن تفکر راهبردی مدیران و برنامه ریزان؛ سیاست گذاری نامطلوب، ضعف فناوری آموزشی و مدیریت ناکارآمد، چالش ضعف فناوری های معرفی شده، نداشتن استقلال و آزادی عمل و برهم خوردن بودجه بندی مطرح شده چالش های زیادی در سطح خانواده، معلمان و دانش آموزان به وجود آورده است. پس از شیوع کرونا مدارس به حالت تعطیل در آمدند و آموزش بر خط و مجازی به جای آموزش مستقیم و سنتی روی کار آمد. آموزش مجازی نیازمند داشتن زیر ساخت و امکانات متنوعی است که تمام کشور به یک میزان از این زیر ساخت و امکانات بهره مند نیستند. حتی در شهرها هم بسیاری از خانواده ها حتی یک تلفن همراه اندروید ندارند چه برسد مدارس عشایری و روستایی چالش های مطرح شده هم در سطح کلان و هم سطح میانی و هم سطح خرد مطرح شده است. اما نمی توان گفت که فقط چالش به دنبال داشته است. کرونا و قرنطینگی ناشی از آن، فرصت بازاندیشی ارکان و جلوه های زندگی را برای همه اقشار جامعه و سازمان های مختلف فراهم کرده است. بی گمان به دنبال هر تغییر و نوآوری فرصت هایی هم فراهم می شود.

آسیب های آموزش از راه دور و مجازی برای دانش آموزان

نبود ارتباط چهره به چهره بین مدرس و دانش آموز،

کاهش مهارتهای دانش آموزان در زمینه های روابط اجتماعی و تعامل با همسالان، نبود ارتباط عاطفی بین معلم و دانش اموزان،

تمرکز نداشتن دانش آموزان با موضوع درسی در فضای مجازی،

کاهش یادگیری دانش آموزان به علت تکرار و مرور نکردن دروس توجه نکردن لازم به درس به اندازه کلاس های حضوری،

گسسته شدن ارتباط دانش آموزان با هم،

ایجاد اضطراب و نگرانی در دانش آموزان و خانواده ها به خاطر بلاتکلیفی، همکاری نکردن خود فرزندان در امور درسی با والدین (جدی نگرفتن فضای آموزش از راه دور)،

دسترسی نداشتن همه اعضای خانواده (اعم از روستایی و عشایری به امکانات سمعی و بصری هوشمند،

نداشتن مهارت لازم بسیاری از خانواده ها برای آموزش فرزندان خود در خانه، ناتوانی خانواده ها در همراهی فرزندانشان برای انجام تکالیف درسی (به علت کم سوادی، آگاه نبودن از شیوه های آموزش یا مشغله های دیگر)،

ایجاد فشارهای عصبی و تنش های روانی در بعضی خانواده ها و توجه نکردن به روحیه لطیف بچه ها،

نبود ارتباط مفید و مؤثر بین آموزگاران و دانش آموزان به دلیل بی سوادی و بی اطلاعی خانواده ها نسبت به فضای مجازی،

آشنا نبودن والدین با روش برقراری ارتباط در آموزش های خانگی،

نگرانی والدین از قرار گرفتن تلفن همراه و اینترنت در دسترس فرزندانشان،

نبود آموزش های متناسب با دانش آموزان ناشنوا در آموزش های مجازی و تلویزیون،

رسوخ مدیریت دستوری در نحوة تدوین و انتقال مفاهیم و محتوای درسی در رابطه معلم - دانش آموز،

گرفتن آزادی عمل معلم از جمله آسیب های آموزش مجازی است.​

پیشنهاداتی جهت بهبود آموزش مجازی در سطح کشور و ایجاد برابری دسترسی به فضای آموزشی مجازی:

یکپارچگی آموزشی و ایجاد چشم انداز دقیقتری برای آموزش و پرورش در بحث انتقال مطالب و یادگیری از راه دور،

 توجه به جایگاه و نقش مهم آموزش و پرورش و بهبود زیرساخت های اینترنتی،

 برنامه ریزی برای ایجاد دوره های ضمن خدمت معلمان در زمینه نحوه استفاده از برنامه ها،

 برنامه ریزی در جهت گسترش فرهنگ های خانواده با تکیه برسیاستهای آموزشی،

استفاده مفید و حداکثری از زمان کلاس و بهره گیری از روشهای نوین سمعی و بصری،

ایجاد ارتباط مستمر بین اولیای دانش آموزان با معلمان،

استفاده از تمام جوانب آموزش مجازی مانندتدریس برخط،

استفاده از توانایی و امکانات سازمان ها و ارگان ها مانند صدا و سیما وزارت ارتباطات ایجاد فرصت آموزش برابر از طریق رسانه ملی،

همسان شدن شرایط آموزشی برای دانش آموزان در کل کشور،

 درک واضح از شکافها مرتبط با امکانات زیر ساختی آموزش الکترونیک جهت تقویت آن،

وساخت و معرفی برنامه های داخلی برای استفاده عموم دانش آموزان می توان اشاره نمود.