کدام هاشمی؟

کم تر از ۴۸ساعت پیش خبر فوت آیه الله هاشمی رفسنجانی کهنه مبارز انقلاب و یار دیرین امام(ره) و به تعبیر روزنامه گاردین یکی از ارکان اصلی قدرت در ایران در سن۸۲سالگی درگذشت.
اما موضوعی که هم اینک در این بحثجایگاه محوری ایفا می کند تفسیر هایی است که از هاشمی می شود.
بر هیچ یک از مردم کشور اختلاف نظر های جدی مرحوم هاشمی با دستگاه حاکمه کشور و انتقادات گسترده از نوع برخورد حاکمیت با فتنه گران و جریان سازان اصلاحات از سال ۸۸ به بعد پوشیده نیست.
اما چه می شود که بعد از انتشار خبر فوت او حمایت های گسترده جریان های اصول گرا که تا پیش از این هاشمی را جدا شده از مسیر انقلاب می دانستند شروع می شود؟!
به ناگهان حجت الاسلام دیروز به آیه الله و حامی فتنه دیروز به همسنگر قدیمی بدل می شود.
در نگاهی کلی باید متذکر شویم که جمهوری اسلامی درجریان فوت هاشمی سیاست گرفتن دست پیش برای پس نیفتادن را اتخاذ کرده است. فرار دستگاه حاکمه در کشور از جریانات اصلاح طلب و عدم پذیرش ایشان در صحنه های اصلی سیاسی کشور ایجاب می کند تا هاشمی ای که ازحامیان اصلی جریانات اصلاح طلب در این سال ها بوده را به نفع خود مصادره کند تا بتواند پتانسیل موجود در این جریانات را تحت کنترل خود در آورد. پتانسیلی که از همان لحظات ابتدایی انتشار خبر فوت هاشمی خود را نشان داد به نحوی که به خاطر شعار های گسترده مردم در شب فوت هاشمی صدا و سیما حتی یک ارتباط تلوزیونی مستقیم نه با بیمارستان شهدای تجریش و نه با جماران نتوانست برقرار کند و این تغییر مشی دستگاه حاکمه در قبال هاشمی با حضور گلپایگانی رییس دفتر مقام معظام رهبری در جماران و سپس انتشار پیام تسلیت رهبری که در آن به کم ترین وجه ممکن به اختلافات گسترده هاشمی با ایشان پرداخته شده بود دال بر این ماجراست. تمجید های مکرری که رهبری در پیام تسلیت خود یاد آور شدند از یک سو و حمایت گسترده جریانات اصول گرا از سوی دیگر تناقضی آشکار در قبال سیاست های پیشین جریانات اصولگرا است. اما این چرخش ۱۸۰ درجه ای احزاب جناح راست چه معنایی دارد؟ اگر بخواهیم فارغ از جناح بندی های داخلی کشور به این مقوله نگاه کنیم به این نکته می رسیم که آلزایمر موقتی که اصول گرا ها در این دو روز خود را به آن مبتلا کرده اند و دست گذاشتن بر وجوه اشتراکات خود با هاشمی فقط به دلیل پیشگیری سیاستی است که در صورتی که جناح چپ خواهان دست گذاشتن بر خاطرات چند سال گذشته و نبش قبر کردن خواسته های خود به واسطه فوت حامی دیرین خود باشند با مشاهده چهره ای جدید از هاشمی که صدا و سیما آن را به نمایش گذاشته دچار انفعال شوند به هر حال هاشمی چه انقلابی و ولایی و چه حامی فتنه بعد از مرگش چه جناح چپ چه طیف تفکری اصول گرا سعی در مصادره به مطلبوب از شخصیت هاشمی کردندو هریک در پیشبرد اهداف خود تلاش داشتند جناح راست برای آرام کردن شرایط و کنترل آن و جناح چپ به عنوان موقعیتی برای دست گذاشتن بر خواسته های خود سعی کردند دو چهره متعارض از وی را به نمایش بگذارند که علی الظاهر جناح راست در این جهت موفق تر عمل کرده است.

ولی نکته اصلی آنجاست که برای شناخت مواضع و نظرات و در کل شناختن چهره هاشمی مرور کارها و موضع گیری های شخصی او و شناخت مشی تفکری او که در اعمال و کار های اجرایی او نیز بازتاب داشته بهترین راه شناخت چهره هاشمی بدون گریم می باشد.

اللّٰهُمَّ اِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُ الّا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهِ مِنّا

سید محمد جواد مدنی