هشدار نسبت به شیوع ام اس در ایران

چندی قبل، حسین کاکاوند، رئیس کمیته مشارکت های مردمی انجمن ام اس ایران اعلام کرد که روزانه ۴نفر در تهران به این بیماری مبتلا می شوند اما روز گذشته، دکتر مژگان قهاری، متخصص مغز و اعصاب و عضو کمیته علمی انجمن ام اس ایران در گفت وگو با همشهری، این آمار را غیرعلمی دانست و البته اذعان کرد که شیوع این بیماری در ایران به مرحله هشدار رسیده، به طوری که این بیماری در ایران از شیوع پایین(۱۲در ۱۰۰هزار نفر) به شیوع متوسط حدود ۵۰در ۱۰۰هزار نفر رسیده است.

بیماری ام اس(multiple sclerosis) یعنی سفتی و تصلب چندگانه و متعدد در سیستم عصبی مرکزی است. به دلیل آنکه التهاب پلاک ها بیشتر در سیستم عصب مرکزی و مغز و نخاع به وجود می آید از این بیماری به عنوان بیماری شایع مغز و اعصاب نام برده شده است. علت ام اس، نامشخص اعلام و گفته شده که ام اس یک بیماری خودایمنی است، به این معنی که در این بیماری، دستگاه ایمنی بدن فرد به سلول های عصبی حمله می کند و غلاف میلین اطراف سلول های عصبی مغز و نخاع را از بین می برد.

میزانی از مغز و نخاع که تحت تأثیر این حملات از بین می روند، شدت و وخامت بیماری را مشخص می کند و به همین علت است که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. علایم بیماری از فردی به فرد دیگر متغیر است و در همه افراد به یک شدت بروز نمی کند. معلولیت ناشی از بیماری ام اس، تنها درصدی از مبتلایان را درگیر می کند. بین نخستین حمله تا حمله بعدی ممکن است ماه ها تا سال ها فاصله وجود داشته باشد. نکته مهم آن است که اگر از زمان بیماری، ۵تا ۱۰سال گذشته باشد و فرد ناتوانی جدی نداشته باشد، بیماری خوش خیم است.

علائم بیماری ام اس

دکتر مژگان قهاری، متخصص بیماری های مغز و اعصاب و عضو کمیته علمی انجمن ام اس ایران، درباره علائم عمومی بیماری ام اس گفت: حدود ۹۰درصد از بیماران، خستگی را در طول شبانه روز تجربه می کنند در این حالت، فرد ممکن است خواب و استراحت هم داشته باشد اما احساس خستگی کند. حدود ۶۰ در صد از بیماران به گرما حساسیت دارند. یک سوم از بیماران، هنگام خم کردن سر به سمت پایین، احساس برق گرفتگی از ناحیه گردن تا کمر می کنند.

۴۰درصد بیماران، تاری دید یکطرفه دارند و علاوه براین ممکن است فرد نتواند رنگ ها را به خوبی تشخیص دهد. تعدادی از بیماران، علائم حسی، حرکتی و تعادلی دارند. البته، این علائم بسته به اینکه پلاک هایی که ماهیت التهابی دارند کدام اندام را درگیر کند در همان نقاط بروز می کند.

بی حسی، بدحسی، گز گز و مورمور در نواحی مختلف بدن مثل دست، پا، نیمه صورت زبان، سر و گردن، پا تا شکم یا سایر اندام. مشکلات حرکتی و تعادلی، همچون احساس سنگینی و ضعف در اندام های مختلف. مشکلات تعادلی وقتی بروز می کند که ضایعات التهابی در ساقه مغز و یا مخچه ایجاد شود در این حالت حرکات دست و پای فرد تعادل ندارد و فرد به یک طرف متمایل می شود. اختلال در بلع، تکلم، دوبینی و راه رفتن هم می تواند بخشی از علائم باشد. ۶۰ درصد از بیماران هم از مشکلات روده ای، ادراری و یبوست رنج می برند. باید توجه داشت که علائم ام اس باید حداقل ۲۴ساعت ادامه داشته و پایدار باشد. دکتر قهاری در عین حال معتقد است که اقدامات درمانی برای کنترل حملات ام اس روز به روز امیدوار کننده تر می شود.