چه کار کنیم تا ام اس(MS) نگیریم؟
بیماری مالتیپل اسکلروزیس که به اختصار به آن ام اس(MS) گفته می شودیک بیماری دستگاه عصبی مرکزی است. در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل، اطراف مغز ویانخاع قرار دارند تخریب می شوند.
هفت سیب:بیماری مالتیپل اسکلروزیس که به اختصار به آن ام اس(MS) گفته می شودیک بیماری دستگاه عصبی مرکزی است. در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل، اطراف مغز ویانخاع قرار دارند تخریب می شوند.
گلبول های سفید که نقش دفاعی در بدن دارند به میلین(که محافظی برای رشته های عصبی است و کمک می کند تا پیام های الکتریکی با سرعتی بالا منتقل شوند) به جای یک عامل بیگانه حمله می کنند و هر بار که این گلبول ها به رشته های اعصاب مربوط به یکی از اندام های بدن بیماروارد شوند، آن اندام را با مشکل رو به رو می سازند که در نهایت منجر به بروز بیماری ام اس می گردند.
افراد در معرض خطر
معمولاًابتلا به ام اس بین سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی در افراد دیده می شود. زن ها ۲ برابر مردان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. در مناطق سردسیر این بیماری بسیار شایع است ودر کشورهایی نظیرآمریکا که افرادبا نژادهای مختلف در کنار هم زندگی می کنند، این بیماری شیوع بیشتری دارد.
عوامل مهم
ژنتیک و اختلالات سیستم ایمنی بدن از عوامل مهم ابتلا به این بیماری به شمار می روند. ویروس هم موجب می شود تا غلاف میلین به عنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته شود. در زمانی که سیستم دفاعی فرد تحریک می گردد، بدن مجبور به تولید پادتن هائی می شود که به عناصر خودی بدن حمله می کنند، در این بیماری پادتن ها به میلین که پوشش اعصاب می باشد حمله کرده و آن ها را نابود می کنند. میلین باعثمی شود که پیام های عصبی به سرعت در طول عصب منتقل شود. زمانی که این ماده تخریب شود بر روی عصب، نقاطی بدون میلین به نام پلاک به وجود می آید و با پیشرفت بیماری این پلاک ها انتقال پیام عصبی در طول عصب کند ترمی شودکه خود سبب بروز علائم بیماریام اس می گردد.
حمله چه زمانی آغاز می شود؟
معمولا زمانی که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال اعصاب شود حملات رخ می دهند که در این صورت پالس ها و داده های الکتریکی که در طول اعصاب ما وجود دارند از سرعتشان کاسته می شود. ملین ممکن است بعد از حمله به ترمیم خود بپردازد، اما تاثیرات آن باقی مانده و چون زخم در آن دیده می شود، هر چه بیشتر اعصاب تحت تاثیر قرار بگیرند مشکلات بیشتری را برای فرد به وجود می آورند. این اختلالات درسیستم عصبی بر روی چشم، کنترل گفتار، راه رفتن، نوشتن و حافظه تاثیر می گذارند.
انواع بیماری ام اس
۱) نوع تشدید کننده
۲) نوع پیشرونده - اولیه
۳) نوع پیشرونده - ثانویه
۴) نوع حاد و مزمن
- نوع تشدید کننده:یکی از شایع ترین انواع ام اس است که معمولاً ۶۵ تا ۸۰٪ از افراد را درگیر خود می کند. البته در مواردی نیز با حمله همراه است.
- نوع پیشرونده - اولیه:نوع دیگری از بیماری است که فرد را با ناتوانی تدریجی رو به رو می کند. در این نوع وضعیت بیمار هر روز بدتر می شود کهمعمولاً در ۱۵٪ افراد و بعد از سن ۴۰ سالگی مشاهده می شود.
- نوع پیشرونده - ثانویه: بیماران ابتدا با حالات تشدید کننده مواجهه می شوند و سپس نوع پیشرونده - ثانویه در آن ها بروز می کند. این حالتمعمولاً در بیش از ۵۰٪ از افراد به چشم می خورد.
- نوع حاد و مزمن:ابتلا به این نوع، معمولاً کمتر از سایر موارد است ولی بیماری در آن با سرعت گسترش می یابد.
افراد در معرض خطر
عموماً ۲ گروه از اشخاص دچار بیماری ام. اس می شوند:
- گروه نخست افرادی هستند که فوق العاده زودرنج، حساس، عصبی و با کم ترین ناملایمات از حالت عادی خارج شده و تعادل خود را از دست می دهند. یکی از شایع ترین علت های این بیماری، عصبی شدن افراد است که مهم ترین دلیل آن در واقع کمبود ویتامین ها، مواد غذایی یا مواد معدنی در بدن و همچنین مواد زائد در سلول ها و بافت ها است. زمانی که شخص از نظر جسمی با اختلالی مواجهه شود، سیستم عصبی او نیز دچار ناراحتی روحی و روانی خواهد شد و با کمترین برخوردی، واکنش نشان خواهد داد. وقتی که تعادل املاح معدنی در بدن از بین می رود، انسان با کم ترین برخوردی، عصبی می شود و همچنین کار غدد درون ریز در بدن مختل می شود. همین امر زمینه بروز ترشحات طبیعی معده و اسید معده را به اندازه ۲ برابر از حد طبیعی افزایش می دهد. روزانه معده یک انسان بالغ حدود ۲ لیتر اسید کلریدریک ترشح می کند که در هضم غذا نقش اصلی را ایفا می کند. وقتی فردی عصبی می شود، این مقدار اسید به ۲ برابر حجم واقعی و طبیعی خود می رسد که ترشح می شود. می توان نتیجه گرفت بهترین راهکار درمانی که در زمینه پیشگیری از بیماری ام اس نیز برای این گروه مؤثر خواهد بود، پرهیز از بروز هر گونه تنش در ارتباطات میان فردی و سعی در کنترل احساسات و عواطف شخصی است. افراد زودرنج و حساس باید تلاش کنند تا خود را از موقعیت هایی اجتماعی که منجر به ایجاد استرس در آن ها می شود، دوری کنند تا کمترین فشار روانی به آنها وارد شود.
- گروه دوم افرادی هستند که از نظر ژنتیکی دارای طبع سردی هستند و مدام از غذاهای سرد(غذاهایی با PH اسیدی) زیاد مصرف می کنند. همچنین علاقه زیادی به خوردن ترشی، سرکه، ماست، قره قروت و امثال آن دارند. افرادی که دارای چنین طبعی می باشند، اگر در مورد غذای مصرفی روزانه خود دقت نکنند، بیشتر در معرض بیماری ام. اس قرار می گیرند. عموماً در بیماران مبتلا به ام. اس، PHخون گرایش به حالت اسیدی دارد و اگر این حالت بر اثر نوع تغذیه به صورت مداوم تکرار شود، بیمار در معرض حملات مکرر قرار خواهد گرفت. این گونه بیماران باید از مصرف غذاهای اسیدی دوری کنند تا بدین وسیله از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. برای پیشگیری از این بیماری در سایر افراد نیز می توان مصرف متعادل مواد غذایی به ویژه اجتناب از مواد غذایی اسیدی را توصیه کرد.
علائم بیماری
۱) ضعف اندام، عدم هماهنگی بین اعضای مختلف بدن
۲) اختلالات بینایی دید، چشم درد، از دست دادن بینایی در یک چشم و تاری دید و دوبینی
۳) دردهای عضلانی، خستگی، سوزن سوزن و مور مور شدن و بی حسی اندامها،
۴) کاهش قدرت حافظه و فراموشی
۵) افسردگی از نوع عدم توانایی کنترل خنده و گریه در شرایط مختلف
۶) سرگیجه، کاهش حواس، ناتوانی در تکلم و لرزش اندامها
۷) اختلال دردفع ادرار
چگونه می شود به وجود ام اس پی برد؟
انجام آزمایشات و معاینات فیزیکی و عصبی شامل:
۱) MRI
۲) تست مایع نخاعی
۳) و آزمون الکتروفیزیولوژیک
این ۳ تست و تست های دیگر به پزشک در تأیید ام اس کمک می کنند.
تغذیه و ام اس
۱ - مصرف چربی های بد، به دلیل تشکیل ترکیبات سمی و مضر برای بافت دستگاه عصبی مرکزی مضر هستند.
۲ - مصرف چربی های ضروری که نقش مهمی در ترمیم و نگهداری سلول های عصبی دارند مفید هستند.
با توجه به عملکرد چربی ها در بروز بیماری های قلبی - عروقی و افزایش وزن، مقدار چربی دریافتی و نوع آن باید مشخص گردد.
به همین دلیل چربی های گیاهی غیراشباع باید به جای چربی های حیوانی اشباع جایگزین شوند.(انواع چربی های گیاهی مثل: روغن آفتابگردان، روغن کانولا و روغن ذرت می باشد.)
مواد غذایی مضر برای بیماران مبتلا به ام اس
۱) سس های مایونز و تمامی سس های دارای چربی زیاد
۲) فرآورده های لبنی پرچرب
۳) غذاهای چرب خصوصاً گوشت های چرب و تمام چربی های حیوانی
۴) قهوه، الکل و چای
۵) مواد غذایی حساسیت زا مثل: تخم مرغ، شیر، سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادمجان، نان گندم، شکر، برخی از میوه ها(مواد غذایی با رنگ های افزودنی مثل: نوشابه ها یا با مواد نگهدارنده مثل: کنسروها، ادویه، تمام میوه ها و سبزی هایی که خوب شسته نشده اند یا با افزودن مواد شیمیایی رشد کرده اند که مواد باقیمانده روی آن ها می تواند سمی و حساسیت زا باشد.
۶) خوراکی های بسیار شیرین مانند: کیک، بیسکوئیت، شیرینی و آب نبات
مواد غذایی مفید برای بیماران ام اس
۱ - چربی های اُمگا۳ و اُمگا۶ منبع غذایی اصلی اسیدهای چرب هستند. اُمگا۳ مانند: انواع ماهی به خصوص ماهی ساردین و سالمون است و سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی می باشند. اسیدهای چرب اُمگا۶ نیز در روغن های غیر اشباع گیاهی مثل: روغن ذرت، روغن کانولا، روغن سویا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.
۲ - میوه ها و سبزی های تازه(سبزی های دارای برگ سبز پررنگ)
۳ - جوانه ها، خصوصاً جوانه یونجه که باید موقع شروع به جوانه زدن مصرف شود.
۴ - پودر جلبک آب های تازه که به صورت بسته بندی شده در برخی فروشگاه ها موجود است.
۵ - مصرف آب تصفیه شده ۲ لیتر(۸ لیوان) در روز، سایر چای های گیاهی به جای چای معمولی و آب میوه های رقیق شده بسیار ضروری هستند.
تاثیر تغذیه صحیح در درمان ام اس
مواد غذایی علاوه بر رساندن انرژی اولیه به بدن، موجب حفظ کارکرد مناسب و تقویت دستگاه های مختلف بدن(دستگاه ایمنی، قلب، عروق و اعصاب) می شوند که نتیجه آن احساس سلامتی و قرارگرفتن در وضعیت روحی و جسمی مطلوب است. البته همه اینها در بیماری های مزمن اهمیت بیشتری پیدا کنند.
مصرف مناسب و کافی ویتامین های لازم مانند: ویتامین هایC، E، گروه B و املاح معدنی مثلمنگنز، منیزیم، مولیبدن، سلنیم و روی نیز در حفظ سلامتی بیماران ضروری می باشد. در عین حال مصرف زیاد و نابجای ویتامین هایی چون A و B۶ می تواند خطرناک و دردسرزا باشد.
با توجه به نقش مهم چربی ها در سوخت و ساز بدن و ایجاد انرژی لازم برای اعمال حیاتی و لزوم وجود آن ها برای ساخت بافت های حیاتی بدن، مصرف انواع چربی های مفید، مخصوصاً چربی هایی که دارای ترکیبات اُمگا۳ و اُمگا۶ هستند و نقش محافظتی در بروز بیماری های قلبی و عروقی دارند، برای بیماران توصیه می شود.
پیشگیری از ام اس با مصرف قهوه
خوردن یک فنجان قهوه غلیظ ممکن است به بهبود کارهای روزمره کمک مفیدی کند. کافئین موجود در قهوه از اتصال آدنوزین(که یکی از ۴ واحد ساختمانی DNA هم هست) به وسیله گیرنده هایش بر سطح هوشیاری فرد تاثیر می گذارد. آدنوزین مولکولی است که همیشه در بدن انسان وجود دارد و نقش مهمی در کمک به کنترل فرآیند بیوشیمیایی از خواب گرفته تا مهار بیداری ایفا می کند. قهوه می تواند کاربردهای مهمی برای سایر بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید داشته باشد که ناشی از حمله دستگاه دفاعی به بدن خود بیماران هستند.
ویتامینD، از بروز ام اس جلوگیری می کند
کسانی که از مقادیر بالای این ویتامین بهره برده اند، کمتر در معرض ابتلا به بیماری ام اس قرار می گیرند. یکی از بهترین راه های جذب ویتامین D قرارگرفتن در معرض نور خورشید است، این عمل باید طی سال های زندگی و به طور متوالی انجام شود البته ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در طول روز بسیار مفید و کافی است. مصرف مکمل های ویتامین D هم در بارداری و سال های نخست زندگی کودک، در پیشگیری از ابتلا به ام اس موثر است.
فردی که مبتلا به ام اس است، اگر استرس نداشته باشد و در محیطی آرام و امن قرار گیرد، درمان او زودتر و راحت تر انجام می شود. از داروهای رایج برای این که تعداد حملات را کمتر کند یا به تأخیر اندازد، کورتون است. این دارو را هر هفته یک بار تحت نظر پزشک به صورت تزریقی مصرف می کنند که دوره ناتوانی را کم می کند. همچنین داروهای دیگری مانند: اینتِرفِرون، ربیف، آمونکس وبتافرون سبب کاهش ناتوانی و به تأخیر انداختن حملات می شوند. این داروها منجر به درمان کاملام اسنمی شوند اما عاملی مفید در کاهش از بین رفتن میلین ها در تارهای عصبی می باشند.
ورزش در درمان ام اس
ورزش در درمان این بیماران دارای اهمیت فراوان است. اما از ورزش در دوره شدت بیماری باید پرهیز کرد زیرا بیماران مبتلا به ام اس اغلب با خستگی پذیری زودرس مواجهه هستند. ورزش و انجام فعالیت های بدنی باید به گونه ای باشد که فرد را با استرس های کاذب و بیهوده رو به رو نکند بلکه موجب نشاط در او شود. نکته قابل توجه این است که بیماران مبتلا، باید از ورزش های سنگین و رزمی دوری کنند.
ام اس در زنان باردار
داروهای ضد اسپاسم، جهت پیشگیری از عفونت های ادراری و روان درمانی با تجویز پزشک، برای این بیماران مفید هستند. خانم های بارداری که مبتلابه این بیماری هستند، باید آگاهی لازم در مورد افزایش میزان عفونت های دستگاه ادراری، یبوست، تشدید خستگی و مشکلات حرکتی در طی بارداری را کسب کنند. زنانی که مبتلا به فلج پاها یا هر ۴ اندام هستند در معرض خطر زایمان زودرس می باشند. گرچه بعضی زنان علائم پیشرونده نسبتاً کمی در طول دوره بارداری دارند اما بروز بیماری در طول ۳ ماه اول پس از زایمان شایع تر است. مبتلایان به ام اس باید زندگی بدون فشارهای روحی، همراه با ورزش، پیاده روی و موسیقی داشته باشند. هوای گرم برای این بیماران مناسب نیست. فیزیوتراپی هم در شرایطی که خسته شان نکند برای آن ها مفید است.
گلبول های سفید که نقش دفاعی در بدن دارند به میلین(که محافظی برای رشته های عصبی است و کمک می کند تا پیام های الکتریکی با سرعتی بالا منتقل شوند) به جای یک عامل بیگانه حمله می کنند و هر بار که این گلبول ها به رشته های اعصاب مربوط به یکی از اندام های بدن بیماروارد شوند، آن اندام را با مشکل رو به رو می سازند که در نهایت منجر به بروز بیماری ام اس می گردند.
افراد در معرض خطر
معمولاًابتلا به ام اس بین سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی در افراد دیده می شود. زن ها ۲ برابر مردان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. در مناطق سردسیر این بیماری بسیار شایع است ودر کشورهایی نظیرآمریکا که افرادبا نژادهای مختلف در کنار هم زندگی می کنند، این بیماری شیوع بیشتری دارد.
عوامل مهم
ژنتیک و اختلالات سیستم ایمنی بدن از عوامل مهم ابتلا به این بیماری به شمار می روند. ویروس هم موجب می شود تا غلاف میلین به عنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته شود. در زمانی که سیستم دفاعی فرد تحریک می گردد، بدن مجبور به تولید پادتن هائی می شود که به عناصر خودی بدن حمله می کنند، در این بیماری پادتن ها به میلین که پوشش اعصاب می باشد حمله کرده و آن ها را نابود می کنند. میلین باعثمی شود که پیام های عصبی به سرعت در طول عصب منتقل شود. زمانی که این ماده تخریب شود بر روی عصب، نقاطی بدون میلین به نام پلاک به وجود می آید و با پیشرفت بیماری این پلاک ها انتقال پیام عصبی در طول عصب کند ترمی شودکه خود سبب بروز علائم بیماریام اس می گردد.
حمله چه زمانی آغاز می شود؟
معمولا زمانی که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال اعصاب شود حملات رخ می دهند که در این صورت پالس ها و داده های الکتریکی که در طول اعصاب ما وجود دارند از سرعتشان کاسته می شود. ملین ممکن است بعد از حمله به ترمیم خود بپردازد، اما تاثیرات آن باقی مانده و چون زخم در آن دیده می شود، هر چه بیشتر اعصاب تحت تاثیر قرار بگیرند مشکلات بیشتری را برای فرد به وجود می آورند. این اختلالات درسیستم عصبی بر روی چشم، کنترل گفتار، راه رفتن، نوشتن و حافظه تاثیر می گذارند.
انواع بیماری ام اس
۱) نوع تشدید کننده
۲) نوع پیشرونده - اولیه
۳) نوع پیشرونده - ثانویه
۴) نوع حاد و مزمن
- نوع تشدید کننده:یکی از شایع ترین انواع ام اس است که معمولاً ۶۵ تا ۸۰٪ از افراد را درگیر خود می کند. البته در مواردی نیز با حمله همراه است.
- نوع پیشرونده - اولیه:نوع دیگری از بیماری است که فرد را با ناتوانی تدریجی رو به رو می کند. در این نوع وضعیت بیمار هر روز بدتر می شود کهمعمولاً در ۱۵٪ افراد و بعد از سن ۴۰ سالگی مشاهده می شود.
- نوع پیشرونده - ثانویه: بیماران ابتدا با حالات تشدید کننده مواجهه می شوند و سپس نوع پیشرونده - ثانویه در آن ها بروز می کند. این حالتمعمولاً در بیش از ۵۰٪ از افراد به چشم می خورد.
- نوع حاد و مزمن:ابتلا به این نوع، معمولاً کمتر از سایر موارد است ولی بیماری در آن با سرعت گسترش می یابد.
افراد در معرض خطر
عموماً ۲ گروه از اشخاص دچار بیماری ام. اس می شوند:
- گروه نخست افرادی هستند که فوق العاده زودرنج، حساس، عصبی و با کم ترین ناملایمات از حالت عادی خارج شده و تعادل خود را از دست می دهند. یکی از شایع ترین علت های این بیماری، عصبی شدن افراد است که مهم ترین دلیل آن در واقع کمبود ویتامین ها، مواد غذایی یا مواد معدنی در بدن و همچنین مواد زائد در سلول ها و بافت ها است. زمانی که شخص از نظر جسمی با اختلالی مواجهه شود، سیستم عصبی او نیز دچار ناراحتی روحی و روانی خواهد شد و با کمترین برخوردی، واکنش نشان خواهد داد. وقتی که تعادل املاح معدنی در بدن از بین می رود، انسان با کم ترین برخوردی، عصبی می شود و همچنین کار غدد درون ریز در بدن مختل می شود. همین امر زمینه بروز ترشحات طبیعی معده و اسید معده را به اندازه ۲ برابر از حد طبیعی افزایش می دهد. روزانه معده یک انسان بالغ حدود ۲ لیتر اسید کلریدریک ترشح می کند که در هضم غذا نقش اصلی را ایفا می کند. وقتی فردی عصبی می شود، این مقدار اسید به ۲ برابر حجم واقعی و طبیعی خود می رسد که ترشح می شود. می توان نتیجه گرفت بهترین راهکار درمانی که در زمینه پیشگیری از بیماری ام اس نیز برای این گروه مؤثر خواهد بود، پرهیز از بروز هر گونه تنش در ارتباطات میان فردی و سعی در کنترل احساسات و عواطف شخصی است. افراد زودرنج و حساس باید تلاش کنند تا خود را از موقعیت هایی اجتماعی که منجر به ایجاد استرس در آن ها می شود، دوری کنند تا کمترین فشار روانی به آنها وارد شود.
- گروه دوم افرادی هستند که از نظر ژنتیکی دارای طبع سردی هستند و مدام از غذاهای سرد(غذاهایی با PH اسیدی) زیاد مصرف می کنند. همچنین علاقه زیادی به خوردن ترشی، سرکه، ماست، قره قروت و امثال آن دارند. افرادی که دارای چنین طبعی می باشند، اگر در مورد غذای مصرفی روزانه خود دقت نکنند، بیشتر در معرض بیماری ام. اس قرار می گیرند. عموماً در بیماران مبتلا به ام. اس، PHخون گرایش به حالت اسیدی دارد و اگر این حالت بر اثر نوع تغذیه به صورت مداوم تکرار شود، بیمار در معرض حملات مکرر قرار خواهد گرفت. این گونه بیماران باید از مصرف غذاهای اسیدی دوری کنند تا بدین وسیله از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. برای پیشگیری از این بیماری در سایر افراد نیز می توان مصرف متعادل مواد غذایی به ویژه اجتناب از مواد غذایی اسیدی را توصیه کرد.
علائم بیماری
۱) ضعف اندام، عدم هماهنگی بین اعضای مختلف بدن
۲) اختلالات بینایی دید، چشم درد، از دست دادن بینایی در یک چشم و تاری دید و دوبینی
۳) دردهای عضلانی، خستگی، سوزن سوزن و مور مور شدن و بی حسی اندامها،
۴) کاهش قدرت حافظه و فراموشی
۵) افسردگی از نوع عدم توانایی کنترل خنده و گریه در شرایط مختلف
۶) سرگیجه، کاهش حواس، ناتوانی در تکلم و لرزش اندامها
۷) اختلال دردفع ادرار
چگونه می شود به وجود ام اس پی برد؟
انجام آزمایشات و معاینات فیزیکی و عصبی شامل:
۱) MRI
۲) تست مایع نخاعی
۳) و آزمون الکتروفیزیولوژیک
این ۳ تست و تست های دیگر به پزشک در تأیید ام اس کمک می کنند.
تغذیه و ام اس
۱ - مصرف چربی های بد، به دلیل تشکیل ترکیبات سمی و مضر برای بافت دستگاه عصبی مرکزی مضر هستند.
۲ - مصرف چربی های ضروری که نقش مهمی در ترمیم و نگهداری سلول های عصبی دارند مفید هستند.
با توجه به عملکرد چربی ها در بروز بیماری های قلبی - عروقی و افزایش وزن، مقدار چربی دریافتی و نوع آن باید مشخص گردد.
به همین دلیل چربی های گیاهی غیراشباع باید به جای چربی های حیوانی اشباع جایگزین شوند.(انواع چربی های گیاهی مثل: روغن آفتابگردان، روغن کانولا و روغن ذرت می باشد.)
مواد غذایی مضر برای بیماران مبتلا به ام اس
۱) سس های مایونز و تمامی سس های دارای چربی زیاد
۲) فرآورده های لبنی پرچرب
۳) غذاهای چرب خصوصاً گوشت های چرب و تمام چربی های حیوانی
۴) قهوه، الکل و چای
۵) مواد غذایی حساسیت زا مثل: تخم مرغ، شیر، سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادمجان، نان گندم، شکر، برخی از میوه ها(مواد غذایی با رنگ های افزودنی مثل: نوشابه ها یا با مواد نگهدارنده مثل: کنسروها، ادویه، تمام میوه ها و سبزی هایی که خوب شسته نشده اند یا با افزودن مواد شیمیایی رشد کرده اند که مواد باقیمانده روی آن ها می تواند سمی و حساسیت زا باشد.
۶) خوراکی های بسیار شیرین مانند: کیک، بیسکوئیت، شیرینی و آب نبات
مواد غذایی مفید برای بیماران ام اس
۱ - چربی های اُمگا۳ و اُمگا۶ منبع غذایی اصلی اسیدهای چرب هستند. اُمگا۳ مانند: انواع ماهی به خصوص ماهی ساردین و سالمون است و سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی می باشند. اسیدهای چرب اُمگا۶ نیز در روغن های غیر اشباع گیاهی مثل: روغن ذرت، روغن کانولا، روغن سویا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.
۲ - میوه ها و سبزی های تازه(سبزی های دارای برگ سبز پررنگ)
۳ - جوانه ها، خصوصاً جوانه یونجه که باید موقع شروع به جوانه زدن مصرف شود.
۴ - پودر جلبک آب های تازه که به صورت بسته بندی شده در برخی فروشگاه ها موجود است.
۵ - مصرف آب تصفیه شده ۲ لیتر(۸ لیوان) در روز، سایر چای های گیاهی به جای چای معمولی و آب میوه های رقیق شده بسیار ضروری هستند.
تاثیر تغذیه صحیح در درمان ام اس
مواد غذایی علاوه بر رساندن انرژی اولیه به بدن، موجب حفظ کارکرد مناسب و تقویت دستگاه های مختلف بدن(دستگاه ایمنی، قلب، عروق و اعصاب) می شوند که نتیجه آن احساس سلامتی و قرارگرفتن در وضعیت روحی و جسمی مطلوب است. البته همه اینها در بیماری های مزمن اهمیت بیشتری پیدا کنند.
مصرف مناسب و کافی ویتامین های لازم مانند: ویتامین هایC، E، گروه B و املاح معدنی مثلمنگنز، منیزیم، مولیبدن، سلنیم و روی نیز در حفظ سلامتی بیماران ضروری می باشد. در عین حال مصرف زیاد و نابجای ویتامین هایی چون A و B۶ می تواند خطرناک و دردسرزا باشد.
با توجه به نقش مهم چربی ها در سوخت و ساز بدن و ایجاد انرژی لازم برای اعمال حیاتی و لزوم وجود آن ها برای ساخت بافت های حیاتی بدن، مصرف انواع چربی های مفید، مخصوصاً چربی هایی که دارای ترکیبات اُمگا۳ و اُمگا۶ هستند و نقش محافظتی در بروز بیماری های قلبی و عروقی دارند، برای بیماران توصیه می شود.
پیشگیری از ام اس با مصرف قهوه
خوردن یک فنجان قهوه غلیظ ممکن است به بهبود کارهای روزمره کمک مفیدی کند. کافئین موجود در قهوه از اتصال آدنوزین(که یکی از ۴ واحد ساختمانی DNA هم هست) به وسیله گیرنده هایش بر سطح هوشیاری فرد تاثیر می گذارد. آدنوزین مولکولی است که همیشه در بدن انسان وجود دارد و نقش مهمی در کمک به کنترل فرآیند بیوشیمیایی از خواب گرفته تا مهار بیداری ایفا می کند. قهوه می تواند کاربردهای مهمی برای سایر بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید داشته باشد که ناشی از حمله دستگاه دفاعی به بدن خود بیماران هستند.
ویتامینD، از بروز ام اس جلوگیری می کند
کسانی که از مقادیر بالای این ویتامین بهره برده اند، کمتر در معرض ابتلا به بیماری ام اس قرار می گیرند. یکی از بهترین راه های جذب ویتامین D قرارگرفتن در معرض نور خورشید است، این عمل باید طی سال های زندگی و به طور متوالی انجام شود البته ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در طول روز بسیار مفید و کافی است. مصرف مکمل های ویتامین D هم در بارداری و سال های نخست زندگی کودک، در پیشگیری از ابتلا به ام اس موثر است.
فردی که مبتلا به ام اس است، اگر استرس نداشته باشد و در محیطی آرام و امن قرار گیرد، درمان او زودتر و راحت تر انجام می شود. از داروهای رایج برای این که تعداد حملات را کمتر کند یا به تأخیر اندازد، کورتون است. این دارو را هر هفته یک بار تحت نظر پزشک به صورت تزریقی مصرف می کنند که دوره ناتوانی را کم می کند. همچنین داروهای دیگری مانند: اینتِرفِرون، ربیف، آمونکس وبتافرون سبب کاهش ناتوانی و به تأخیر انداختن حملات می شوند. این داروها منجر به درمان کاملام اسنمی شوند اما عاملی مفید در کاهش از بین رفتن میلین ها در تارهای عصبی می باشند.
ورزش در درمان ام اس
ورزش در درمان این بیماران دارای اهمیت فراوان است. اما از ورزش در دوره شدت بیماری باید پرهیز کرد زیرا بیماران مبتلا به ام اس اغلب با خستگی پذیری زودرس مواجهه هستند. ورزش و انجام فعالیت های بدنی باید به گونه ای باشد که فرد را با استرس های کاذب و بیهوده رو به رو نکند بلکه موجب نشاط در او شود. نکته قابل توجه این است که بیماران مبتلا، باید از ورزش های سنگین و رزمی دوری کنند.
ام اس در زنان باردار
داروهای ضد اسپاسم، جهت پیشگیری از عفونت های ادراری و روان درمانی با تجویز پزشک، برای این بیماران مفید هستند. خانم های بارداری که مبتلابه این بیماری هستند، باید آگاهی لازم در مورد افزایش میزان عفونت های دستگاه ادراری، یبوست، تشدید خستگی و مشکلات حرکتی در طی بارداری را کسب کنند. زنانی که مبتلا به فلج پاها یا هر ۴ اندام هستند در معرض خطر زایمان زودرس می باشند. گرچه بعضی زنان علائم پیشرونده نسبتاً کمی در طول دوره بارداری دارند اما بروز بیماری در طول ۳ ماه اول پس از زایمان شایع تر است. مبتلایان به ام اس باید زندگی بدون فشارهای روحی، همراه با ورزش، پیاده روی و موسیقی داشته باشند. هوای گرم برای این بیماران مناسب نیست. فیزیوتراپی هم در شرایطی که خسته شان نکند برای آن ها مفید است.
ارسال نظر