درمان موفق ۲۰۰ بیمار قلبی با سلول‌های بنیادی

به گزارشامیدنیوزبه نقل از خراسان، مسئول بخش قلب کلینیک سلول درمانی پژوهشگاه رویان با اعلام این خبر افزود: این روش سلول درمانی هیچ عارضه ای در پی ندارد و سلول ها پس از تزریق، سلول های بنیادی قلب را برای ترمیم و بازسازی عضله و عروق قلب تحریک می کند، ضمن این که خود این سلول ها نیز قابلیت تبدیل شدن به عضله و عروق قلب و همچنین توانایی ایجاد یک بافت محافظتی در اطراف قلب را دارد که می تواند از ایجاد نارسایی قلبی بیشتر پیشگیری کند.

دکتر ناصر اقدمی مسئول مرکز سلول درمانی پژوهشگاه رویان، نیز در گفت وگو با خراسان اظهار داشت: استفاده از سلول های بنیادی در درمان بیمارانی که سکته حاد قلبی داشته اند، ۳۰ تا ۷۰ درصد موفقیت آمیز است که البته میزان موفقیت به سن بیمار و شدت سکته بستگی دارد. استفاده از سلول های بنیادی موجب بهبود عملکرد قلب، افزایش شاخص های زنده بودن بافت قلب و بهبود ۶۰درصدی کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به نارسایی های قلبی می شود.

به گفته دکتر هدی معدنی مسئول بخش قلب کلینیک سلول درمانی پژوهشگاه رویان، هم اکنون بیمارستان شهید رجایی در تهران و بیمارستان های رضوی، امام رضا(ع) و منتصریه در مشهد در این زمینه به صورت فعال کار می کنند.

در مطالعات انجام شده روی بیماران مبتلا به نارسایی های قلبی علاوه بر مراکز یاد شده در مرکز قلب بیمارستان بقیة ا…(عج)، بیمارستان های لواسانی، مسیح دانشوری و ساسان نیز بیماران با استفاده از سلول های بنیادی تحت درمان قرار گرفتند و تاکنون ۲۰۰ بیمار با استفاده از این روش با موفقیت درمان شده اند. پس از انتشار مقاله این مطالعات، ارائه خدمات عمومی که اکنون در سطح محدود انجام می شود، در سطح بسیار گسترده تر به بیماران امکان پذیر می شود.

وی تصریح کرد: ایران در زمره ۱۵ کشوری است که از این روش درمانی استفاده می کنند. از روش تزریق سلول های بنیادی در درمان بیمارانی می توان بهره گرفت که دچار سکته حاد قلبی شده اند، نارسایی قلبی دارند یا از بیماری های دریچه ای ناشی از سکته رنج می برند. از این روش همچنین می توان برای درمان بیماری های قلبی عروقی افراد دیابتی و کودکان مبتلا به بیماری های قلبی استفاده کرد.

دکتر معدنی تاکید کرد: تزریق سلول های بنیادی برای درمان بیماری های قلبی محدودیت سنی ندارد و می توان این درمان را روی بیماران از یک سالگی تا ۷۵ سالگی انجام داد. وی افزود: سلول های بنیادی در درمان این بیماری ها را می توان از ۲ محل؛ اول مغز استخوان لگن بیمار و دوم قلب بیمار نمونه گیری کرد. تزریق سلول های بنیادی به بدن بیمار نیز به ۲ شکل انجام می شود.

می توان سلول ها را داخل عضله قلب هم زمان با عمل قلب باز و یا داخل عروق قلبی هم زمان با انجام آنژیوگرافی تزریق کرد. وی درباره چگونگی استخراج سلول های بنیادی از مغز استخوان لگن بیمار گفت: در این روش، پس از تجویز یک داروی بی حسی موضعی و آرام بخش، از مغز استخوان بیمار نمونه گیری می شود. در این نمونه برداری که ۱۵تا ۲۰ دقیقه به طول می انجامد، حدود ۱۵۰ سی سی مغز استخوان لگن وی گرفته و سپس بلافاصله سلول های بنیادی آن ظرف مدت ۳ تا۴ ساعت جداسازی می شود. پس از جداسازی، سلول های بنیادی همان روز از طریق آنژیوگرافی به بیمار تزریق می شود. البته برای بیمارانی که در مشهد به این روش تحت درمان قرار می گیرند، نمونه ها با هواپیما ارسال می شود و تلاش می کنیم سلول ها را تا ۲۴ ساعت در اختیار مرکز درمانی قرار دهیم. حداکثر ۷۲ ساعت، زمان مجاز برای تزریق سلول های بنیادی به بیمار است اما بهترین زمان برای انجام این کار زیر ۲۴ ساعت است. معدنی ادامه داد: تنها سلول های بنیادی از نمونه مغز استخوان بیمار جداسازی و تزریق می شود.

این سلول ها، سلول های تک هسته ای مشتق از مغز استخوان به نام MNC هستند که در شرایط استاندارد و استریل مطابق با استانداردهای جهانی و ایزو جداسازی می شود. وی درباره نحوه تزریق سلول های بنیادی به بیماران نیز اظهار داشت: از آن جا که دسترسی به عروق کرونر از طریق آنژیوگرافی امکان پذیر است، این سلول ها نیز از طریق آنژیوگرافی تزریق می شود. در بیماران تحت عمل قلب نیز این سلول ها از طریق عضله به قلب تزریق می شود؛ زیرا حین عمل قلب باز، جراح به عضله قلب دسترسی دارد و سلول های بنیادی در ۱۰ نقطه اطراف منطقه ای که دچار سکته شده است تزریق می شود.

نحوه درمان نارسایی های قلبی با سلول های بنیادی

وی گفت: سلول های مغز استخوان لگن بیمار دارای ترشحاتی مشابه ترشحات سلول های بنیادی قلب است. این سلول ها پس از تزریق، سلول های بنیادی قلب را برای ترمیم و بازسازی عضله و عروق قلب تحریک می کند. ضمن این که خود این سلول ها نیز قابلیت تبدیل شدن به عضله و عروق قلب و همچنین توانایی ایجاد یک بافت محافظتی در اطراف قلب را دارد که می تواند از ایجاد نارسایی قلبی بیشتر پیشگیری کند. مطالعات در این زمینه نشان می دهد که عملکرد قلبی بیمارانی که سلول های بنیادی را دریافت کرده اند نسبت به بیمارانی که تنها عمل قلب باز داشته اند، دست کم تا ۱۰ درصد افزایش داشته است.