بهنام رسولی:
سوءمدیریت آبی در کشور بیداد می‌کند
یک کارشناس آب با انتقاد از نحوه مدیریت آب، گفت: سوءمدیریت در این عرصه بیداد می‌کند و این درحالی است که کم‌آبی در تاریخ سرزمین ما از گذشته وجود داشته و مردم نحوه سازگاری خود با این شرایط و چگونگی تنظیم منابع و مصارف را آموخته بودند.
محمد بهنام رسولی در گفت‌و‌گو با «امیدنیوز» اظهار کرد: دهه‌هاست که در این سرزمین توهم پرآبی رواج دارد و براین اساس نیاز‌ها را توسعه داده‌ایم. اکنون در نقطه‌ای قرار داریم که نیاز‌ها بیشتر شده و کماکان هم در حال گسترش است اما منابع دیگر پاسخگو نیست، ضمن اینکه در این چند دهه، توهم پرآبی با فشار بر منابع استراتژیک شکل گرفته است و در حال حاضر سطح تمامی آبخوان‌ها افت کرده و فرونشست سرزمینی در نقاط مختلف کشور رخ داده است. سرنوشت آب‌های سطحی نیز مشخص است، از نمونه‌های بارز آن، دریاچه ارومیه و تالاب‌ها و حتی سدهاست که خشک شده‌اند و آبی در پیکره آن‌ها وجود ندارد.
این کارشناس در ادامه با انتقاد از نحوه مدیریت آب، تاکید کرد: کم‌آبی در تاریخ سرزمین ما از گذشته وجود داشته و مردم نحوه سازگاری خود با این شرایط و چگونگی تنظیم منابع و مصارف را آموخته بودند اما در حال حاضر سوءمدیریت بیداد می‌کند. به‌عبارت‌دیگر مدیریتی که در عرصه منابع طبیعی به‌ویژه آب در چند دهه گذشته حاکم بوده، واقعیت کم‌آبی را نادیده گرفته است. مدیران با رویکرد مهار آب‌های سطحی و برداشت از ذخایر زیرزمینی، تصور پرآبی را شکل داده‌اند، درحالی که این تصور به‌غایت غلط است.
رسولی عنوان کرد: برای مواجه با بحران کنونی آب می‌توان دو رویکرد اتخاذ کرد. رویکرد نخست این است که به همین نگاه حاکمیتی چند دهه گذشته ادامه داده و مجدد بر آب‌های زیرزمینی فشار بیاوریم، به‌این‌ترتیب ریشه بحران کم‌آبی را عمیق‌تر می‌کنیم تا جایی که دیگر آبخوان، آبی نخواهد داشت. در این صورت، عملا سرزمین‌مان را از حیض سکونت خارج می‌کنیم. دومین رویکردی که می‌توان اتخاذ کرد، این است که غفلت‌مان را بپذیریم و به سمت مدیریت مصرف گام برداریم. واقعیت این است که منابع پاسخگوی نیاز‌ها نیستند و باید برای این مسئله چاره‌اندیشی کرد. در نخستین گام لازم است جلوی توسعه بیشتر مصارف را بگیریم و ضمن مدیریت مصارف فعلی، الگوی مصرف را با منابعی که در اختیار داریم متناسب و بهینه کنیم. در واقع باید به دنبال جبران خطا‌های گذشته بود، متاسفانه رویکرد حاکم، به‌جای اینکه شهروندان را به سمت کاهش و مدیریت بهینه مصرف سوق بدهد، کماکان به‌دنبال حفر چاه‌های بیشتر در شهر تهران و سایر نقاط کشور است و مسئولان در کمال تاسف می‌خواهند پارادایم فراهمی آب را پی بگیرند. شهر تهران از همه نظر به‌ویژه در بخش مصرف در حال رشد است و بدون اینکه الگوی مصرف کاهش پیدا کند، مصارف جدید تعریف شده، حال اینکه برای مصارف گذشته هم آبی وجود ندارد و این مسئله، ریشه بحران را عمیق‌تر می‌کند.
این کارشناس با اشاره به روزمرگی در حکمرانی آب کشور، خاطرنشان کرد: «متاسفانه روزمرگی در عرصه منابع طبیعی و آب به نسبت دیگر عرصه‌ها پررنگ‌تر است، به این مفهوم که برنامه‌ریزی‌ها کوتاه‌مدت است و در حال حاضر مدیران ما به فکر سه ماه تابستان و حفر چاه‌های بیشتر هستند. اما فکر نمی‌کنند، در شرایطی که آبخوان، آبی نداشته باشد، چه کاری می‌توان انجام داد؟ مدل‌های توسعه و نگاهمان مقطعی است و این زنگ هشداری بسیار بزرگ برای آیندگان است که شاید بتوان گفت سرزمینی سوخته را به ارث خواهند برد. با ادامه این‌روند دیگر منابعی وجود ندارد، تا بتوان به آن تکیه کرد و به شکل بهینه مدیریت اش کرد. آبخوان‌های ما در حال خالی شدن است و فرونشست زمین موجب از‌دست‌رفتن آبخوان می‌شود، این مشکل را در حوزه‌های دیگر نظیر برق و گاز هم داریم اما واقعیت این است که آب را نمی‌شود تولید کرد. متاسفانه مشکل کشور در این بخش ریشه‌ای است و شاید بهتر باشد که مردم به سراغ اصلاح رویه‌ها بروند، چون به مسئولان دیگر امیدی نیست.