فرهنگ سیزده بدر / لیستی کامل از بازی های مخصوص روز سیزدهم

به گزارشامیدنیوزبه نقل از زومیت سیزده‌ بدر یکی از معدود رسم‌های بازمانده‌ی ما ایرانی‌هاست(البته بماند که این هم به سرنوشتی مثل چهارشنبه‌سوری دچار شده است.) روزی که می‌تواند آنقدر باحال و خاطره‌انگیز باشد که برای همیشه در یادمان حک شود و همچنین از سویی دیگر می‌‌تواند آنقدر ساده و کسل‌کننده باشد که دوباره به عنوان ضایع‌ترین سیزده‌ بدری که داشته‌ایم در خاطرمان باقی بماند. اصولا خیلی چیزها باید درکنار هم قرار بگیرند تا یک سیزده‌ بدر افتخارآمیز و به‌یادماندنی شکل گیرد. از یک جوجه کبابِ دیوانه‌وار گرفته تا مکانی خلوت و دنج در زیر درختان پارک که برای تمام روز سایه داشته باشد و مهم‌تر از همه، فامیل و اقوام دوست‌داشتنی و به قول معروف «پایه». این وسط، وسایل سرگرمی از اوجب واجبات است. به عنوان گیمرِ مجلس وظیفه‌ی برنامه‌ریزی و فراهم‌آوری این چیزها هم با شماست. یعنی بهتر است برای یک روز هم که شده، کنسول‌ها و کامپیوترهایتان را خاموش کنید و رهبری بخش مهمی به نام «خوشنودسازی اعضای خانواده» را برعهده بگیرید. پس، در این مطلب، فقط جهت یادآوری، فهرستی از محبوب‌ترین بازی‌های سیزده بدر را آماده کرده‌ایم که شاید بتواند در تصمیم‌گیری کمک‌تان کند. پیشاپیش، سیزده‌ به در شگفت‌انگیزی داشته باشید!

۱ - پانتومیم

پانتومیم‌بازی کردن دو حالت دارد.(۱) یا تلاش‌تان برای ادا و اطفار درآوردن به خاطر کسانی که اصلا هیچ ایده‌ای از این بازی ندارند، نابود می‌شود و درنهایت بازی تبدیل می‌شود به مسخره‌ترین و بی‌حس‌و‌حال‌ترین فعالیت گردهمایی‌تان، یا(۲) چندتا پانتومیم‌باز حرفه‌ای در بین اعضای خانواده و فامیل هستند و می‌توانید با آنها حسابی بترکانید و خوش بگذرانید. پانتومیم در اوجِ شوخی‌ها و خنده‌هایی که ازش تولید می‌شود، شدیدا جدی است و استادی در آن به مهارت شگفت‌انگیزی نیاز دارد که در طول جلسات متوالی پانتومیمِ و یادگیری اصول آن به دست می‌آید. برای مثال، اینکه بتوانید کلماتی مثل «مناعت طبع» یا «معصومیت گودزیلای اتمی» را به هم‌تیمی‌هایتان برسانید، هم به قدرت و دانایی شما در استفاده از بدن و راز و رمز‌های بازی، به عنوان پانتومیم‌باز بستگی دارد و هم به هوشِ هم‌تیمی‌هایتان در پرسیدن سوال‌های درست! این وسط، پیشنهاد می‌شود در هر دو تیم، یک نفر تازه‌کار داشته باشید که هیچ‌چیز از پانتومیم نمی‌داند. اینطوری می‌توانید هر از گاهی خیلی آسوده، از شدت حساسیت بازی بکاهید و به ادا و اطفارهای مسخره و ناشیانه‌ی آنها بخندید و البته یادتان نرود تا از روند بازی فیلم بگیرید.

۲ - وسطی

مگر می‌شود سیزده‌ بدر رفت و «وسطی» بازی نکرد! امکان ندارد. نه، راست‌اش را بخواهید امکان دارد. بعضی وقت‌ها با بخشی از فامیل‌هایتان بیرون می‌روید که به خوابیدن، قلیان کشیدن و خوردن و خوردن و خوردن بیشتر اهمیت می‌دهند. دقیقا همان‌کاری‌هایی که در خانه می‌کنند. یک سری تنبل که رسما هیجان‌تان را با خاک یکسان می‌کنند و البته بعضی‌وقت‌ها هم جایی گیرتان می‌آید که لبالب از خانواده‌ی دیگر است و جای کافی برای فوتبال زدن وجود ندارد. اما فرض می‌کنیم که قرار نیست چنین اتفاق دردناکی برای‌تان بیافتد و آن‌قدر خوش‌شانس هستید که هر دو لازمه‌ی اصلی برایتان مهیا می‌شود. وسطی کل فامیل را از جا بلند می‌کند. زن و مرد و بچه و بزرگ. این فرصت خوبی است تا حسابی هرچه دق و دلی دارید سر اعضای فامیل خالی کنید و نگذارید آنها در بازی بمانند. البته، ممکن است شما آماتور باشید و آنها توپ‌باران‌تان کنند. در هر صورت، وسطی در کنار هیجان‌اش، پُر از اتفاقات و لحظاتِ غیرمنتظره هم است. دویدن‌ها همانا و زمین خوردن‌ها هم همانا. یادتان نرود از بازی‌تان فیلم بگیرید. بعضی موقع‌ها این فیلم‌ها از بهترین اپیزودهای سریال «فرندز» هم خنده‌دارتر می‌شوند.

۳ - بادبادک هوا کردن

بادبادک‌بازی مال کسانی است که عاشق مدیریت، رهبری و صدالبته تنهایی هستند. در یک کلام، آدم‌های روزهای سخت، کسانی هستند که از اول تا آخر سیزده بدر را پای نگه داشتن بادباک در آسمان سپری می‌کنند. از تلاشی طاقت‌فرسا برای پرواز هواپیمای جنگنده‌ی اف‌۱۴‌تان گرفته تا وقتی آن را در دلِ آبی آسمان می‌سپارید و حالا باید آن را در برابر هزارجور مشکلات و موانعی که یکی بعد از دیگری ظاهر می‌شوند، سالم و درحال‌پرواز نگه دارید. از بادهای ناگهانی گرفته تا درختانی که از ناکجا آباد سر می‌کشند و بادبادکِ نازنین را در میان شاخ و برگ‌های خشن‌شان گرفتار می‌کنند. قابل‌ذکر است که بادبادک‌بازی شاید متعهدترین و سختکوش‌ترین آدم‌های جمع را می‌طلبد. اگر از کسانی هستید که هر ۱۰ دقیقه یک بار حوصله‌تان سر می‌رود و دوست دارید کار جدیدی انجام دهید، بادبادک‌بازی به دردتان نمی‌خورد. بادبادک‌بازی یعنی در همه حال باید همچون سربازی داوطلب پای وظیفه‌تان ایستادگی کنید. وقتی بقیه در سایه دراز کشیده‌اند و جوک می‌گویند، شما باید پروازتان را مدیریت کنید و وقتی بقیه دارند با خیال راحت جوجه‌ها را به بدن می‌زنند، شما مجبورید در مقابل وسوسه‌های دیوانه‌کننده‌ی دیگران که می‌گویند: «بی‌خیال اون بشو، بیا غذاتو بخور!» مقاومت کنید و به کارتان برسید. اما بین خودمان بماند، اعصاب‌خردکن‌ترین بخش ماجرا جایی است که در حال لذت بردن از پرنده‌تان هستید که یک‌دفعه صدایی می‌شنوید: «عمو / خاله بده من… بابا منم بادباک می‌خوام!». این جور مواقع بهتر است، فاتحه‌ی بادبادک‌تان را بخوانید و سرِ نخ را به دختر ۴ ساله‌ای که کنارتان ایستاده بدهید! تجربه ثابت کرده آنها تا وقتی بادبادک بیچاره را لای مرتفع‌ترین شاخه‌های درختان پارک گرفتار نکنند، بی‌خیال بشو نیستند. پس، مقاومت نکنید.

۴ - منچ و مار و پله و این‌جور بازی‌ها

منچ و شطرنج و تخته و از این قبیل‌ بازی‌ها در روز سیزده‌ بدر به گروه خونی من نمی‌خورد. اما مطمئنم که خیلی‌ها از آن لذت می‌برند. حالا اینکه چرا به جای وسطی و پانتومیم دست به منچ‌‌بازی می‌زنند، می‌تواند سه دلیل داشته باشد.(۱) تعداد خانواده از دو نفر بیشتر نیست.(۲) کلا منچ را به‌طرز عجیب و غیرقابل‌توضیحی به هر چیز دیگری ترجیح می‌دهند(۳) اعضای فامیل همان تنبل‌هایی هستند که نه حوصله‌ی وسطی دارند و نه استعدادی در پانتومیم. پس می‌ماند، همان تاس انداختن. حداقل از نگاه من، منچ افسرده‌کننده‌ترین بازی سیزده‌ بدر است. مخصوصا وقتی سرتان را بلند می‌کنید و می‌بینید همه‌ی خانواده‌های دور و اطراف‌تان دارند می‌دوند و حال می‌کنند و سریع‌ترین فعالیت‌ِ شما به آوردن دو تا شیش پشتِ سر هم خلاصه شده!

۵ - گل کوچیک

گل کوچیک کاملا در مقابل منچ قرار می‌گیرد. یعنی چی؟ یعنی خوشبخت‌ترین خانواده‌ها اینقدر باحال و فوق‌العاده هستند که گل کوچیک بازی کنند. اگر جز این گروه هستید باید واقعا به خودتان افتخار کنید. اینکه اعضای فامیل آنقدر زیاد باشند که دوتا تیم تشکیل دهید و روی چمن‌های بیچاره‌ی پارک فوتبال بازی کنید، نهایت خوش‌شانسی است. فکر کنم متوجه نشدید: نهایت خوش‌شانسی! البته پیشنهاد می‌شود برای متعادل کردن هیجان و حساسیت بازی، یکی - دوتا از خانم‌های جمع را به هر تیم بدهید تا وقتی توپ را نوک‌پا شوت می‌کنند، بزنید زیر خنده! البته، اغلب اوقات همین خانم‌ها هستند که وقتی اصلا حواس‌تان بهشان نیست، یا توپ‌های مُرده را گل می‌کنند یا با کفشِ پاشنه‌بلند ساق‌هایتان را خُرد!

۶ - اسم / فامیل

خب، «اسم / ‌فامیل» جایی بین وسطی و منچ قرار می‌گیرد. یعنی نه آنقدر افسرده‌کننده است که سیزده‌ بدر را خراب و نه آنقدر هیجان‌انگیز و پُرجنب‌و‌جوش که آن را تبدیل به روزی به‌یادماندنی کند. هیجان بازی خیلی به کسانی که با آنها بازی می‌کنید، بستگی دارد. جر زنی بخشِ جدایی‌ناپذیری از اسم / فامیل است. اگر می‌خواهید با پایان وقت، دست از نوشتن بکشید، شما مرد این بازی نیستید. در اینجا همه باید به‌طرز نامحسوسی دست به دست هم بدهند و با درآوردن اسم‌های بی‌معنی و من‌درآوردی و همچنین گذاشتن یک «پلاستیکی» در پشت هر اسمی، به بالارفتن هرچه تمام‌تر دیوانگیِ بازی کمک کنند. اگر اینطوری بازی می‌کنید، اسم / فامیل خوبی خواهید داشت!

۷ - دان کبیر

بله، اسم عجیبی دارد. ماجرای دان کبیر از این قرار است که بازی‌کنندگان اسم کوچکشان را روی تکه کاغذهای کوچکی به تعداد بازی‌کنندگان می‌نویسند. مثلا اگر چهار نفر با اسم‌های رضا، شکوفه، صادق و لیلا هستید، هر اسم را چهاربار روی یک تکه کاغذ تکرار می‌کنید. چهارتا قاسم. چهارتا شکوفه و همین‌طوری تا آخر. بعد تکه کاغذها را تا می‌کنید و در هم مخلوط می‌کنید. هرکسی به‌طور تصادفی چهارتا کاغذ برمی‌دارد و آنها را پیش خودش نگه می‌دارد و به دیگران نشان نمی‌دهد. بازی این‌طوری شروع می‌شود که باید نوبتی یکی از کاغذهایتان را به صورت چرخشی به نفر بغل‌دستی‌تان بدهید. هدف این است که باید بتوانید چهارتا اسم مشابه به دست بیاورید. حالا هر اسمی می‌خواهد باشد. فقط طوری کاغذهایتان را مدیریت کنید و طوری به غریزه‌تان اعتماد کنید تا در نهایت به چهار اسم یکسان برسید. حتما می‌پرسید کجای این بازی هیجان دارد؟ الان بهتان می‌گویم. قبل از شروع بازی باید به تعداد بازی‌کنندگان منهای یک خودکار روی زمین بگذارید. یعنی اگر چهار نفر هستید، سه‌تا خودکار در نظر بگیرید. خب، فرض می‌کنیم شما چهارتا اسم‌تان را ردیف کرده‌‌اید. خب، حالا برای اینکه امتیاز بیاورید باید بلند فریاد بزنید «دان کبیر» و بعد یکی از خودکارها را بردارید. در این لحظه‌ی بقیه‌ی بازی‌کنندگان هم با شنیدن دان کبیر به سمت خودکارها هجوم می‌برند. از آنجایی که یک خودکار کم است، یک نفر بی‌خودکار خواهند ماند و امتیازی به دست نخواهد آورد. هیجان دان کبیر همین است. هر لحظه امکان دارد یک نفر اسم‌هایش را ردیف کرده باشد و آماده فریاد زدن باشد و این به تعلیق جذابی ختم می‌شود که بازی‌کنندگان را گوش به زنگ نگه می‌دارد.

۸ - والیبال / گوجه

والیبال پیش‌فرض‌ترین بازی سیزده بدر است. امکان ندارد سیزده‌‌تان را به در کرده باشید و یک دست والیبال نزده باشید. ناسلامتی داریم درباره‌ی ساده‌ترین و معمولی‌ترین فعالیت فیزیکی سیزده بدر حرف می‌زنیم. به خاطر همین است که این‌قدر فروشندگان توپ والیبال در سیزده بدر افزایش پیدا می‌کنند و این‌قدر بیزینس توپ‌های والیبالِ قلابی داغ می‌شود. والیبال کیف می‌دهد، اما خب، مطمئنا بازی خاطره‌سازی نیست. اما اگر می‌خواهید بازی کمی از حالت پاستوریزه‌اش در بیاید و کمی خشن‌تر و خاطره‌سازتر شود، «گوجه» را بهتان پیشنهاد می‌کنیم که با توپ والیبال بازی می‌شود. در این بازی، بازی‌کنندگان به صورت دایره‌ای به دور یک قربانی که اصولا با مینی‌گیم «هر کی تک بیاره» انتخاب می‌شود حلقه می‌زنند و با پاس‌کاری قربانی را گیج کرده و ناگهان مورد حمله قرار می‌دهند. اگر توپ‌های شلیک‌شده خطا بروند و به زمین بخورد، زننده‌ی شوت به قربانی می‌پیوندد و اگر قربانی‌ها بتوانند توپ‌های شلیک‌شده را با دست بگیرند، جای او و زننده‌ی شوت تغییر می‌کند.

۹ - زو

زو هم مثل گل کوچیک یکی دیگر از بازی‌های تجملاتی و برتر سیزده بدر است. زو برخلاف گل کوچیک زمین بازی خاصی را به عنوان پیش‌نیاز لازم ندارد، اما در عوض بازیکنان پایه‌ می‌خواهد. خیلی پایه! اصولا از آنجایی که اکثر اعضای خانواده یا می‌خواهند در سایه دراز بکشند یا حال نمی‌کنند بیش از حد معینی به خودشان فشار بیاورند و لباس‌هایشان را خراب کنند و در حد عرق کردن فعالیت کنند، معمولا پیشنهاد کردن زو با جواب‌هایی مثل «برو بابا حوصله نداریم!» و بهانه‌هایی مثل «ما که نفس نداریم بابا!» مواجه می‌شود. اما اگر احیانا موفق شدید بساط زو را مهیا کنید، نان‌تان توی روغن خواهد بود! زو بازی بسیار بسیار جدی و پرهیجانی است و قشنگ پیر جمع را درمی‌آورد. البته یک نوع پیشرفته‌تر از زو هم وجود دارد که به «بکش، بزن» معروف است. نوع پسا - آخرالزمانی و خطرناکی از زو که توسط نوجوانانی که دیگر زو نمی‌توانست هیجاناتشان را ارضا کند اختراع شد. در این نوع از زو، همه‌چیز حالتی کشتی کج‌وار و بی‌رحمانه به خودش می‌گیرد. بازی‌کنندگان سعی می‌کنند بازی‌کنندگان حریف را از خط وسط میدان به محدوده‌ی خودشان بکشند و تا می‌خورد کتک بزنند. تا حالا بکشی بزنی در سیزده بدر رویت نشده، اما اگر می‌خواهید دق و دلی‌تان را روی اعضای فامیل خالی کنید سعی کنید آنها را راضی به بازی کردن آن کنید و قبل از هرچیز، با لباس‌هایتان خداحافظی کنید!

۱۰ - بازی «زباله - خودمان - را - جمع - کنیم»

این بازی خیلی مهیج و بی‌نظیر است و من هم تازه کشف‌اش کرده‌ام. برای همین کاملا در بازی‌کردن‌اش ناشی و غیرحرفه‌ای هستم. قضیه از این قرار است که وقتی سیزده‌ بدر تمام شد، باید تمام اعضای فامیل را گرد هم بیاورید. یک لحظه صبر کنید! بگذارید همین اول هشدار دهم. احتمال اینکه بتوانید اعضای خانواده را بعد از چندساعت گل کوچیک، وسطی و پانتومیم، باز دوباره برای بازی کردن «زباله - خودمان - را - جمع - کنیم» راضی کنید، تقریبا صفر است. اما نگران نباشید. خوبی این بازی این است که تنهایی هم می‌شود، انجام‌اش داد. پس، دست به کار شوید!

۱۱ - بازی The Legend of Zelda: Breath of Wild

اما هستند بدبخت بیچاره‌هایی که به دلایلی سیزده‌ بدرشان طبق برنامه پیش نمی‌رود. یعنی موفق نمی‌شوند از خانه بیرون بروند و هستند کسانی که چنان گیمرهای دیوانه‌ای هستند که نمی‌توانند روز سیزده‌ بدر بی‌خیال بازی‌های ویدیویی شوند. پس، مجبورم یک بازی هم مخصوص این گروه آماری کوچک و معصوم پیشنهاد کنم. یادم می‌آید دو سال پیش برای این بخش بازی Bloodborne‌ را پیشنهاد کردم. بازی‌ای که حسابی روی بورس بود و با نقدهای فوق‌العاده‌اش ترکانده بود. فقط مشکل این بود که بازی هیچ ربطی به سیزده‌ بدر نداشت. حال‌و‌هوای بی‌خیال و آسوده و خواب‌آلود و تنبلانه‌ی سیزده‌ بدر کجا و اتمسفر ترسناک و مرگبار و طاقت‌فرسا و جنون‌آمیز Bloodborne کجا. ولی خب، فکر کردم دنیای وحشیانه‌ی این بازی بهترین چیزی است که می‌تواند حواس خانه‌نشین‌ها را پرت کند و جلوی آنها را از حسرت خوردن بگیرد. خوشبختانه اما امسال یک بازی داریم که خیلی به حال‌ و هوای سیزده‌ بدر نزدیک است. بله، منظورم قسمت جدید «افسانه‌ی زلدا» به نام Breath of Wild است که خب، مثل نسخه‌ی فانتزی سیزده‌ بدر رفتن می‌ماند. سرزمین های‌رول با چمن‌زارهای وسیعش و کوهستان‌های بزرگش برای ول چرخیدن، گوش دادن به صدای وزش باد و هر از گاهی غذا درست کردن فوق‌العاده است. فقط اگر بتوانید فرمول جوجه کباب را هم گیر بیاورید که دیگر برای چه اصلا بیرون بروید!