مدیران ناکارآمد و فرمایشی تئاتر را به دست گرفته اند / بی عدالتی در تئاتر نهادینه شده

گروه فرهنگی مشرق -مریم کاظمی بازیگر و کارگردان باسابقه تئاتر سالها است که در این عرصه فعالیت جدی دارد. ماحصل فعالیت سه دهه ای کاظمی در تئاتر که یک مدرس توانا است بازی و کارگردانی نمایش هایی نظیر «رویای ماه»، «برف سبز»، «چمدان» و «از لس آنجلس تا بم» است. مریم کاظمی که مدتها جزو کارگردان های شاخص و پر کار تئاتر بود مدتی است که به دلایل شرایط نابه سامان تئاتر مجال اجرا بردن نمایشی را در صحنه به دست نیاورده است.

این کارگردان زن در توصیف اوضاع و احوال این روزهای تئاتر به مشرق می گوید: «تئاتر ایران با بحران مدیریت روبه رو است و این مساله، چالش های جدی را برای هنرمندانی که قصد کار سالم و فرهنگی دارند به وجود آورده است. مدیران ناکارا، فرمایشی و انتصابی امور تئاتر را به دست گرفته اند و بدون برنامه و شناخت درست از ظرفیت و پتانسیل اهالی تئاتر قبول مسئولیت می کنند و چالش های زیادی را به وجود آورده اند. اکثر این مدیران به توصیه و با سفارش مدیر شده اند. متاسفانه برای تعیین یک مدیر تئاتری با هنرمندان صاحب حرف و تفکر مشورت و هم فکری انجام نمی شود و نتیجه اش هم می شود حجمی عظیمی از گلایه ها.»

کاظمی با اشاره با آثار زیانبار چنین گزینیش هایی می افزاید: «موقعی که سلسله مراتب مدیریتی اینگونه تعریف می شود و مدیران رده پایین تر هم فرمانبردار صرف بالا دستیهایشان هستند شاهد تصمیمات غلط می شویم و کسی جوابگوی مطالبات به حق هنرمندان تئاتری نیست. متاسفانه مدیران فعلی تئاتر، نگاه مستقل و هیچ برنامه کوتاه و یا بلندمدتی برای رشد و اعتلای تئاتر ندارند و عزمی هم ندارند که مشکلات بچه های تئاتر در تمام حوزه ها را حل کنند. در یک پروسه زمانی دستورات مدیران بالاتر را بدون چون و چرا اجرا می کنند وفقط عده ای خاص مجال کار کردن پیدا می کنند. عمده تلاش این مدیران تامین حقوق پرسنل اداری زیر مجموعه هایش است و برایشان تفاوتی نمی کند که تئاتری اجرا بشود و یا اجرا نشود.»

یکی از معضلات تئاتر امروز ما تسری برخی مضامین غربی و لائیک به میان تئاترهایی است که بناست اوقات فراغت مخاطبان را بسازند. مریم کاظمی با بیان اینکه متاسفانه ایجاد چنین فضایی ناشی از کم کاری مدیران تئاتر کشور است به مشرق می گوید: «این مساله بیش از همه به کم کاری دستگاههای نظارتی تئاتر برمی گردد که متاسفانه در این حوزه هم بی تفاوت و بی اطلاع هستند و به جای آن که با استفاده از کارشناسان تئاتر در جهت رفع چنین نگاههایی گام بردارند همه فکر و ذکرشان شده است دغدغه های مادی و پرداخت به موقع حقوق کارکنان مرکزهنرهای نمایشی و پرسنل سالن ها.»

بی عدالتی در اختصاص سالن به گروههای مختلف، دیگر پاشنه آشیل تئاتر این روزهای ایران است. این کارگردان تئاتر با تاکید بر اینکه همه این بی عدالتیها ریشه دارد در متخصص نبودن مدیران به مشرق می گوید: «با این روند غلط مدیریتی بی عدالتی در تئاتر ادامه دار است. هرکس از اهالی تئاتر از سالنها سهمی دارد و باید این سهم درست تقسیم شود.»

کاظمی ادامه می دهد: «بارها شده که برای پیدا کردن زمانی مناسب جهت اجرا به دفاتر مدیران مراجعه کرده ام و با این پاسخ مواجه شدم که حالا متن را بیاورید تا ببینیم چه می شود و این ببینیم چه می شود ممکن است سالها طول بکشد! و در این بلاتکلیفی هم مرتب با جواب های نادرست و پرت روبه رو می شویم. مدیران سالن ها گناه را به گردن ممیزها می اندازند و این وسط هنرمند باید در دایره عبثی بچرخد و در چنین پروسه ای من هنرمند فکر می کنم حقم تضییع شده است و این تفکر باعثبه وجود آمدن تنش بین بچه های تئاتر می شود.»

*** با قرار دادن هنرمند در بلاتکلیفی، یک جو چاپلوسی، رانت خواری، زیر میزی گرفتن و رفیق بازی را به وجود آورده اند

مریم کاظمی بوروکراسی پیش روی کارگردانان در گرفتن سالن اجرا را عاملی می داند برای فسادهای مختلف اداری و اظهار می دارد: «مدیران عزیز با در پیش گرفتن کاغذبازی و قرار دادن هنرمند در بلاتکلیفی، یک جو چاپلوسی، رانت خواری، زیر میزی گرفتن و رفیق بازی را به وجود آورده اند در حالی که تئاتر یک هنر خاص و متفاوت است و این مسائل نابودش می کند.»

این کارگردان و نویسنده تئاتر با انتقاد از مدیرانی که بزرگی نام را عاملی می کنند برای تبعیض خاطرنشان می سازد: «دوستان مدیر به دنبال نامهای مشهور برای دادن سالن اجرا نروند بلکه همه چیز را براساس استعداد و توانایی تقسیم کنند. ابتدا درخواست های مانده در کشوهای خود را مورد بررسی قرار دهند و به آنها نوبت اجرا دهند و بعد بروند به سراغ برنامه های تازه.»

کاظمی راه حل رهایی هنر تئاتر از مشکلاتی که گریبانش را گرفته درگروی یک برنامه ریزی اصولی خواند و اظهار می دارد: «باید با همفکری اهالی تئاتر یک برنامه ریزی دقیق برای تئاتر انجام شود و شرایطی پیش آید که سیاستها با تغییر مدیران تغییر نکند. یعنی برنامه ریزی معین و عدالت محورانه برای یک سال تئاتری داشته باشیم و با تغییر مدیران این برنامه ها مرتب تغییر نکند. اگر همین یک کار را بکنند بسیاری از مشکلات حل می شود.»