استراتژی اشتباه دولت در نوسازی بافت فرسوده شهری

به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیموزیر راه و شهرسازی در مراسم هفدهمین سالگرد تاسیس شرکت عمران و بهسازی شهری ایران نگرانی خود را از روند نوسازی بافت های فرسوده شهری اعلام کرد، بافت هایی که تاکنون حدود ۷۶ هزار هکتار آن شناسایی شده است. تا پیش از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید بر اساس آنچه از سوی معاونان وزیر دولت قبل اعلام می شد در فاصله سال های ۸۴ تا ۹۲ حدود ۹ هزار هکتار از بافت های فرسوده نوسازی و بازسازی شد.

در دولت های نهم و دهم از روش پرداخت تسهیلات به مالکان و همچنین ودیعه مسکن برای پیشبرد اهداف این بخش استفاده شد و به قول مسئولان قبلی وزارت راه و شهرسازی با تکیه بر این برنامه انقلابی در نوسازی بافت های فرسوده صورت گرفت. چه آن که معاون سابق وزیر راه و شهرسازی اسفند ماه ۹۱ از نوسازی ۹۰۰۰ هکتار بافت فرسوده شهری و روستایی در ۷ سال اخیر خبر داده و گفته بود: تا پیش از سال ۸۴ فقط ۹۰۰ هکتار از بافت های فرسوده کشور نوسازی شده بود.

مجید کیان پور تاکید کرد: حدود ۹ هزارهکتار از ۷۰ هزار هکتار موجود نوسازی شده است که سهم دولت نهم و دهم از این رقم حدود ۸۱۰۰ هکتار بوده است.

این در حالی است که روش موردنظر دولت دهم در نوسازی بافت های فرسوده همواره با انتقاد مسئولان کنونی وزارت راه و شهرسازی همراه بوده است. وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم بر این باور است که نوسازی بافت های فرسوده باید شهروند محور باشد، از سوی دیگر معاون وی در شرکت عمران و بهسازی بافت های فرسوده شهری نیز بر این باور بوده و هست که باید دخالت دولت در نوسازی بافت های فرسوده متوقف شود.

محمد سعید ایزدی در این باره می گوید: سیاست ها با برنامه ها متفاوت است، اول باید سیاست های نوسازی بافت های فرسوده تدوین و برای آن برنامه های لازم تدوین و عملیاتی شود. سیاست ما در نوسازی بافت های فرسوده مشارکت عمومی است، به این معنی که از حضور مردم و مشارکت آنها در جریان بهسازی و نوسازی حمایت می کنیم. چه بخواهیم و چه نخواهیم پس از سال ها سعی، خطا و شکست خیلی از تجربه ها به این نتیجه رسیده ایم که دولت نباید به طور مستقیم در بافت های فرسوده دخالت کند.

وی تصریح کرد: باید برای تحقق اهداف برنامه های نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده مردم را توانمند کرده و از آنها پشتیبانی کنیم، برای این کار نیز باید مردم را تشویق کنیم.

وی با تاکید بر این که نقش دولت تسهیل گری است، یادآور شد: اساسا دولت تسهیل گر فرآیند بهسازی و نوسازی شهری با به قول وزیر راه و شهرسازی «بازآفرینی» شهری است. بنابراین برای این منظور به تبع دنبال تسهیلات می رویم، سعی می کنیم قول های داده شده اگر مسیر درستی را طی کرده، تقویت کنیم. از سوی دیگر به سمت مشوق ها می رویم که مردم، بخش خصوصی و سازنده ها را به عرصه بهسازی و نوسازی شهری وارد کند.

مدیرعامل شرکت عمران وبهسازی شهری ایران گفت: ایجاد هماهنگی بین دستگاه ها با هدف کاهش بوروکراسی یکی از برنامه های ماست تا بتوانیم به سرعت زیرساخت های نوسازی و بهسازی شهری را فراهم آوریم.

ایزدی با اشاره به این که سه کار عمده برای تشویق مردم در عرصه سخت افزاری از اهمیت بالایی برخوردار است، افزود: اول تامین و تجهیز زیرساخت های شهری است، این مسئله جزو کارهایی نیست که مردم بتوانند انجام دهند و باید با کمک دستگاه های مرتبط و بخش خصوصی بتوانیم زیرساخت های شهری را ارتقا دهیم.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران گفت: دوم این که باید خدماتی مانند زمین بازی، پارک، مراکز خرید و… را با کمک بخش خصوصی به سطح متوسط شهری برسند. سوم این که باید در نوسازی و بهسازی الگوسازی داشته باشیم به این معنی که مدیریت شهری یک الگوی مناسب را ترویج دهد تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند.

ایزدی تاکید کرد: دخالت دولت باعثمی شود درگیر روزمرگی شویم، تمام تلاش به این سمت است که دولت نقش تسهیل گری داشته باشد. به طور کلی در نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده باید از مردم، بخش خصوصی و سازنده ها حمایت کنیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این که شعار نمی دهیم، افزود: باید کاری کنیم که زمینه های ورود مردم را به بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده فرآهم کنیم.

حال باید دید در هشت ماه سپری شده از عمر دولت یازدهم، وزارت راه و شهرسازی چه برنامه ای برای نوسازی بافت های فرسوده شهری داشته است. کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باورند که دولت یازدهم برنامه مشخصی در این حوزه ندارد و اگر هم خلاف این ادعا باشد تمام برنامه های وزرات راه و شهرسازی همچنان روی کاغذ باقیمانده است.

*دولت اعتقادی به روش صحیح نوسازی ندارد

یک کارشناس اقتصاد مسکن در این باره به تسنیم گفت: دولت اعتقادی به روش صحیح نوسازی بافت های فرسوده شهری ندارد و برنامه های وزارت راه و شهرسازی به عنوان سیاستگذار و شهرداری به عنوان مجری در نوسازی بافت های فرسوده کارایی ندارد.

افشین پروین پور افزود: در ایران تقسیم وظایف در رابطه با نوسازی بافت های فرسوده به درستی انجام نشده و اجرای برنامه ها در این حوزه به عهده شهرداری ها و سیاستگذاری نیز بر عهده وزارت راه و شهرسازی است. به عبارت دیگر شناسایی بافت های فرسوده و فراهم کردن بسترهای لازم برای نوسازی وظیفه وزارت راه و نوسازی این بافت ها ازوظایف شهرداری هاست.

وی با تاکید بر این که با این روش از ظرفیت های بافت های فرسوده استفاده نمی شود، اظهار کرد: بافت فرسوده در خانه دار کردن اقشار کم درآمد نقش به سزایی می تواند داشته باشد، اما متاسفانه تناقض بزرگ مدیریتی و اختلافات سیاسی بین مجریان و سیاستگذاران این بخش باعثشده تا وزارت راه و شهرداری هر کدام کار خودشان را در این عرصه انجام داده و در نتیجه موفق نباشند.

وی با بیان این که در دنیا از روش «دوباره تنظیم زمین» برای نوسازی بافت های فرسوده استفاده می شود، بیان کرد: این روش حدود ۷۰ سال است که در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد و کارایی بسیار بالایی دارد. این در حالی است که در ایران شهرداری از روش احیای پلاکی با ارائه یک سری مشوق تجمیع پلاک استفاده می کنند که در آن واحد فرسوده نوسازی می شود اما مشکل بافت فرسوده شهری از بین نمی رود.

*استراتژی دولت اشتباه است

یک کارشناس دیگر اقتصاد مسکن در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: دولت قبل کارنامه خاصی در نوسازی بافت های فرسوده شهری نداشت و البته دولت قبلی نیز استراتژی اشتباهی در این حوزه دارد.

فرهاد بیضایی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم، اظهار کرد: بر خلاف اعتقاد مسئولان وزارت راه و شهرسازی یکی از جاهایی که دولت باید در آن دخالت کند بافت های فرسوده است و مدل عدم دخالت دولت یک مدل اشتباه است.

وی با بیان این که مدل های دولت بیشتر کار نوسازی بافت های فرسوده را به سمت مردم سوق می دهد، تصریح کرد: دولت قبل نیز همین برنامه نوسازی داوطلبانه بافت های فرسوده را دنبال کرد که دارای مشکلاتی از جمله عدم تخصص مردم در این بخش بود.

کارشناس اقتصاد مسکن با اشاره به این که در دولت قبل دفاتر تسهیل گری در زمینه نوسازی بافت های فرسوده تشکیل شد، بیان کرد: این دفاتر موفق نبوند و در نهایت نتیجه این شد که دولت قبل کارنامه خاصی در نوسازی بافت های فرسوده نداشت.

بیضایی با یادآوری این که تنها تعدادی نوسازی پلاکی انجام شد، خاطرنشان کرد: برای نوسازی بافت های فرسوده باید حلقه هماهمنگ کننده وجود داشته باشد که البته در این زمینه نتوانسته چاره ای بیاندیشد.

وی با بیان این که مشکل اصلی در نوسازی بافت های فرسوده موضوع تامین سرانه ها و خدمات زیربنایی است، گفت: این که گفته می شود می خواهیم دخالت دولت را در نوسازی بافت های فرسوده متوقف کنیم، حرف اشتباهی است. شاید در شهر مانند تهران شهرداری بتواند به تنهای بافت های فرسوده را نوسازی کند، اما در شهرهای دیگر شهرداری این توانایی را ندارد و دولت باید در این امر دخالت کند.

وی با تاکید بر این که عدم دخالت دولت در نوسازی بافت های فرسوده استراتژی کاملا اشتباهی است، اظهار کرد: با روش هایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته نهایتا یک سری پلاک احیاء می شوند و بافت های فرسوده ناقص می مانند.

کارشناس اقتصاد مسکن با تاکید بر این که تامنی منابع مالی یکی از چالش های نوسازی بافت های فرسوده است، اظهار کرد: علاوه بر این که در نوسازی بافت های فرسوده باید مدیریت احیاء داشته باشیم، بلکه باید صندوق توسعه ای را برای تامین منابع مالی راه اندازی کنیم.

بیضایی با تاکید بر این که دولت برنامه ای در این رابطه ندارد، گفت: در دنیا نوسازی بافت های فرسوده به شرکت های «توسعه گر» محول شده و در ایران نیز باید این برنامه عملیاتی شود تا شاهد نوسازی اصولی بافت های فرسوده شهری باشیم.

به گزارش تسنیم با وجود این که وزیر راه و شهرسازی نگرانی خود رادر خصوص روند نوسازی بافت های فرسوده اعلام کرده، اما در هشت ماه سپری شده از عمر دولت یازدهم برنامه ای متمایز از برنامه های قبلی در این بخش اجرایی نشده است. حدود ۷۶ هزار هکتار بافت فرسوده شهری از یک جهت فرصتی استثنایی برای ساخت واحدهای مسکونی و متعادل کردن عرضه و تقاضاست و از سوی دیگر تهدیدی است که با وقوع یک زلزله خسارات جبران ناپذیری را به دنبال دارد. گفته می شود در صورت وقوع زلزله ای نه چندان قوی در تهران(به دلیل بافت فرسوده شهری) حدود سه میلیون نفر را به کام مرگ می روند.

حال باید دید آیا برنامه ای متمایز و به روز برای نوسازی بافت های فرسوده شهری اجرایی می شود؟

انتهای پیام /