روشن شدن چراغ «مسکن امید» در سایه غفلت نهادهای تخصصی

به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم، اعلام اجرای طرحی موسوم به «مسکن امید» از سوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی شاید عجیب و در نوع خود قابل تامل باشد، چراکه این وزارتخانه ظاهرا قرابتی با مسکن سازی ندارد.

اگر تعاونی های مسکن را که این روزها انتقادهای فراوانی به آنها می شود و کارگروهی ویژه در دولت مامور حل مشکلات آنها شده را فاکتور بگیریم، وزارت تعاون سال هاست که به حوزه خانه سازی ورودی نداشته است.

اما چنانچه تاریخ را ورق زده و نقبی به سال های پیش از انقلاب بزنیم خواهیم دید که در سال ۴۷ «شرکت خانه سازی ایران» با سرمایه گذاری بانک رفاه و صندوق تامین اجتماعی و با هدف خانه دار کردن کارگران و کشاورزان تاسیس شده است.

*نهادهای عمومی و غفلت تاریخی

یکی از اهداف اصلی تاسیس نهادهای عمومی نظیر سازمان تامین اجتماعی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و بنیاد مستضعفان در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی کمک به تامین مسکن محرومان و مستضعفان کشور بوده است.

«مسئله مسکن یکی از مصیبت بارترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و… بودند… نظام اسلامی چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد و این از حداقل حقوق هر فرد است که باید مسکن داشته باشد… همه محرومان باید خانه داشته باشند، هیچکس در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسئله مهم چاره ای بیندیشد وبرهمه مردم است که در این مورد همکاری کنند.»

آنچه در سطرهای بالا آمد بخشی از فرمان تاریخی امام خمینی(ره) برای تشکیل حساب ۱۰۰ بود. فرمانی که به دنبال آن بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در بیست و یکمین روز فروردین ماه ۳۴ سال پیش تاسیس شد.

اما با گذشت بیش از ۳ دهه پس از پیروزی انقلاب نه سازمان تامین اجتماعی با داشتن شرکت خانه سازی ایران توانسته برای کارگران بیمه شده سرپناهی بسازد و نه بنیاد مستضعفان توفیق چندانی در این عرصه داشته است. تنها بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوده که به مدد طرح مسکن مهر توانسته بخشی از نیاز شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر را پوشش دهد.

این ۳ نهاد عمومی در کشور می توانستند به عنوان ۳ مجموعه توسعه دهنده مسکن(Housing Developer) نقش تاثیرگذاری در ساخت و ساز مسکن برای قشرهای کم درامد کشور داشته باشند.

بنیاد مستضعفان سال هاست گرفتار پروژه هایی شده که در آنها نه راه پس دارد و نه پیش. ساخت آزادراه تهران - شمال نمونه بارزی از حوزه فعالیت این نهاد است، البته بنیاد مستضعفان کارنامه درخشانی در برخی حوزه های اقتصادی دارد.

از سوی دیگر به راحتی می توان رد پای سازمان تامین اجتماعی را در بسیاری از فعالیت های اقتصادی مشاهده کرد؛ از حمل ونقل ریلی گرفته تا نوع هوایی آن. در حال حاضر «شستا» به عنوان زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی سهامدار اصلی بسیاری از شرکت های ایرانی از جمله «خانه سازی ایران» است.

با وجود این که حدود ۴۶ سال از تاسیس این شرکت با هدف ساخت مسکن برای کارگران می گذرد، اما مدت هاست که ماموریت این شرکت دستخوش تغییرات بنیادی شده و فقط در حوزه ساخت خانه های لوکس فعالیت می کند. مسئله ای که اهداف اولیه آن در تضاد کاملی قرار دارد.

*مسکن امید می آید؟

کم کاری یا ناتوانی مسئولان نهادهای عمومی در کنار عدم برنامه ریزی مناسب دولت ها شرایطی را به وجود آورده که امروز کشور با کمبود شدید مسکن دست و پنجه نرم می کند، مسئله ای که کارشناسان نسبت به عواقب وخیم آن برای اقتصاد هشدار می دهند.

البته در این بین اتفاقات خوشایندی در حال وقوع است که امیدواری های را باعثشده است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی چندی پیش از اجرای طرح «مسکن امید» برای کارگران و بازنشستگان خبر داده و گفته که این برنامه اجرایی تر از طرح مسکن مهر و در یک بازه زمانی ۵ ساله اجرا خواهد شد.

وزیر راه و شهرسازی نیز در سالروز تاسیس بنیاد انقلاب اسلامی از ساخت ۱.۵ میلیون واحد مسکونی طی ۱۰ سال در قالب طرح اجتماعی خبر داد.

عملیاتی شدن این ۲ برنامه می تواند نقش به سزایی در خانه دار کردن اقشار کم درآمد جامعه و کاهش فاصله عرضه و تقاضای مسکن داشته باشد.

چنانچه وزیر تعاون بتواند زیرساخت های اجرای مسکن امید را با استفاده از ظرفیت های بالقوه «شرکت خانه سازی ایران» عملیاتی کند و مانع احتمالی علی ربیعی را در این مسیر دلسرد نکند، دغدغه اصلی کارگران و بازنشستگان به عنوان بخشی از جامعه هدف مورد نظر امام خمینی(ره) برطرف خواهد شد.

توفیقی مشاور عالی مجمع نمایندگان کارگران ایران نیز اخیرا با بیان اینکه طرح «مسکن امید» هدیه روز کارگر از سوی ربیعی به جمعیت ۱۱ میلیونی کارگران است گفته بود: «قرار است در راستای این طرح ۳ تا ۶ میلیون کارگر فاقد مسکن در یک دوره ۵ ساله خانه دار شوند.»

هر چند بر خانه دار کردن ۳ تا ۶ میلیون نفر در یک دوره ۵ ساله تردیدهایی وارد است، اما چنانچه حداقل را در نظر بگیریم در طرح " امید " سالانه ۶۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته خواهد شد.

وزارت راه و شهرسازی نیز در طرح اجتماعی سالانه ۱۵۰ هزار مسکن می سازد و با تجمیع این ۲ برنامه گام مهمی در خانه دار کردن دهک های کم درآمد کشور برداشته خواهد شد.

البته تحقق برنامه اول به سازمان تامین اجتماعی و بازنگری در برخی رویکردهای آن بستگی دارد، برای این کار در مرحله اول لازم است سازمان مذکور سرمایه گذاری هایش را در حوزه های شفاف انجام دهد و در مرحله بعدی ماموریت «شرکت خانه سازی ایران» را نیز تغییر دهد.

اگر «مسکن امید» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پشتوانه قوی داشته باشد، بی شک در میان مدت با خانه دار کردن کارگران بیمه شده بخش قابل توجهی از معضلات مسکن ایران با همکاری وزارت راه و شهرسازی برطرف می شود.

با توجه به آنچه که گفته شد اجرای طرح «مسکن امید» از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی چندان عجیب نیست، اما باید دید در یازدهمین روز اردیبهشت جمعیت ۱۱ میلیون نفری کارگران از اعلام جزئیات عیدی خود خشنود خواهند شد یا خیر؟ شاید اعلام جزئیات مسکن امید در این روز(روز کارگر) به زمان دیگری موکول شود.

انتهای پیام /