جشن خام خواری چیست
جشن خام خواری یا به روایت ابو ریحان بیرونی در کتبی که دارد یک جشن باستانی بوده و از رسوم این جشن دوری کردن از غذاهای پختنی می باشد.
انسان ها برای حفظ یا برگشت سلامت و زیبایی اندام یا بدن خود از رژیم های مختلف غذایی استفاده میکنند. رژیم گیاهخواری و خام خواری دو نوع از آنهاست. جشن خام خواری یا به روایت ابو ریحان بیرونی در کتبی که دارد یک جشن باستانی بوده و از رسوم این جشن دوری کردن از غذاهای پختنی می باشد. آنچه بین تمام سبک های خام خواری مشترک است این است که:به غذایی خام میگویند که بیش از ۴۶ درجه سانتیگراد به آن حرارت نداده باشند و آن را فریز نکرده باشند .این جشن به منظور مصرف خام گیاهان،میوه ها و سبزیجات است .خام خواری نوعی سبک زندگی است معمولا در منزل این گونه افرادآجیل و خشکبار همیشه وجود دارد و آنها از پختن و سرخ کردن به شدت دوری میکنند.
تغذیه نقش مهم و موثری در سلامت بدن و اعصاب انسان دارد . از دیرباز تمامی پزشکان روی نقش تغذیه بر سلامت فرد و جامعه تاکید داشتند. سلامت یک فرد ، تضمین کننده سلامت جامعه می باشد و اگر جامعه سالم باشد در آن صورت میتوان به بقایش فکر کرد. یکی از شیوه های تغذیه که امروزه هواداران بسیاری دارد خام خواری است. به علت تاکید بر اهمیت آن در تقویم ملی ایران روز ۱۵ تیر را تاریخ جشن خام خواری معرفی کردند. ابوریحان بیرونی در یکی از کتب خود گفته: مردمان ایران باستان در روز جشن خام خواری از خوردن خوراک حیوانی و پختنی ها دوری میکردند . ولی این جشن یک روزه ، امروز به یک سبک و رژیم غذایی همیشگی برای برخی از افراد تبدیل شده است.
« تاریخچه جشن خام خواری »
طرفداران رژیم غذایی خام خواری اعتقاد دارند که این رژیم متعلق به دوران ماقبل تاریخ است؛ زمانی که انسانها هنوز آتش را کشف نکرده بودند. همچنین این طرفداران باور دارند که دستگاه گوارش انسان به خصوص برای هضم مواد غذایی خام و انواع سبزیجات تکامل یافته است. ابداع نخستین رژیم های غذایی خام خواری به قرن 19 بر میگردد.
آرتوری ویرتانن، زیست شیمیدانی که جایزه نوبل دریافت نمود، بعنوان یکی از طرفداران رژیم خام خواری شناخته شد. او نشان داد که آنزیم های موجود در غذا های نپخته، هنگام جویدن ماده غذایی خام در دهان آزاد میشوند. این آنزیم با آنزیم های دیگر که بدن انها را تولید میکند واکنش نشان داده ودر نهایت گوارش ماده غذایی رابه بهترین نحو انجام میدهند.
رژیم خام خواری در قرن 20 طرفداران بیشتری یافت، پس از این که پزشکان ثابت کردند که رژیم غذایی که دارای میوه و سبزیجات باشد قادر است بیماری های بسیاری را التیام بخشد. تا مدتها رژیم غذایی خام خواری را زیر مجموعه ای از رژیم گیاه خواری به حساب می آوردند تا این که درسال 1975م، رژیم خام خواری بعنوان یک رژیم غذایی مستقل و متفاوت از گیاه خواری به ثبت رسید.
« خام خوار به چه کسی گفته می شود؟ »
خام خوار به فردی اطلاق می شود که فقط از غذاهای خام استفاده می کند. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که مصرف چه مقدار از مواد خام فرد را به عنوان خام خوار معرفی می کند؟ اکثر متخصصان بر این عقیده هستند که چنانچه 75 درصد از غذای مصرفی فرد یا بیش از آن مواد غذایی خام را تشکیل دهد این فرد در زمره افراد خام خوار قرار میگیرد، چراکه در رژیم خام خواری اغلب از انواع سبزیجات، مغز میوه ها و دانه آن استفاده و مصرف می شود.
همانطور که پیش از این اشاره شد این افراد معتقدند که غذاهای خام به خاطر داشتن آنزیمهایی باعث هضم بهتر غذا میشوند و بر این باورند که فریز کردن و حرارت دادن غذا این آنزیم ها را از بین میبرد و در نهایت مصرف غذا بدون وجود این آنزیم ها در بلندمدت باعث زیاده روی در مصرف غذا و مسمومیت بدن و چاقی بیش از حد می شود. مهمتر از همه این غذاهای خام مواد مغذی فراوان و بیشتری نسبت به غذاهای پخته دارند.
« اولین رژیم غذایی خام خواری جهان »
نخستین رژیم های غذایی خام خواری در قرن 19 ابداع شد، به اعتقاد طرفداران رژیم غذایی خام خواری، این رژیم به دوران ما قبل تاریخ تعلق دارد دقیقاً زمانی که هنوز آتش توسط انسانها کشف نشده بود، آنها بر این باورند که دستگاه گوارش انسان مخصوص هضم مواد غذایی خام و سبزیجات مختلف تکامل یافته است.
یکی از طرفداران معروف رژیم خام خواری که جایزه نوبل نیز دریافت کرد زیست شیمیدانی به نام آرتور ویرتانن می باشد، وی ثابت کرد که آنزیم های موجود در غذاهای نپخته به هنگام جویدن ماده غذایی خام در دهان آزاد شده و با دیگر آنزیم های تولید شده در بدن واکنش نشان می دهد و در نهایت گوارش مواد غذایی به بهترین شکل صورت می پذیرد.
رفته رفته و به تدریج در قرن 20 رژیم خام خواری معروف شد و طرفداران بی شماری را به خود اختصاص داد و پس از اینکه پزشکان نیز تایید کردند که رژیم های غذایی حاوی سبزیجات و میوه ها التیام بخش بسیاری از بیماری ها هستند به خاطر همین تا مدت ها رژیم غذایی خام خواری زیر مجموعه ای از رژیم گیاهخواری قرار گرفت تا اینکه رژیم خام خواری در سال 1975 میلادی به خودی خود به عنوان یک رژیم غذایی متفاوت و مستقل از گیاهخواری شناخته شد.
« غذاهای مصرفی رژیم خام خواری »
خوراکی های مصرفی در رژیم غذایی خام خواری عبارتند از:انواع میوه جات، سبزیجات، خشکبار و آجیل مثل گردو، فندق، پسته، بادام و انواع جوانه ها مثل جوانه گندم، ماش، نخود، سویا و مواد قندی مثل کشمش، انجیر، عسل، خرما، شکر قهوه ای و غیره. که همگی به صورت طبیعی و خام مصرف می شوند و حتی می توان از آنها به شکل غذاهای ترکیبی استفاده کرد. این دسته از افراد از مواد محرکی همچون چای، الکل، قهوه یا سیگار به شدت خودداری می کنند.
در این رژیم غذایی به هیچ نوع و صورتی از گوشت و فراورده های آن و تخم مرغ استفاده نمیشود.
بنابر این ارزش این نوع رژیم به قدری بالا است که طی مراسمی با نام «جشن خام خواری» در ایران باستان این نوع سبک زندگی را ارج می نهادند و امروزه نیز به شدت مورد توجه می باشد.
« ۱۵ تیر جشن خام خواری »
هواداران این نوع از تغذیه در قرن ۲۰ میلادی به اوج تعداد خود رسیدند و چون گمان می کردند که میوه ها در درمان بسیاری ازبیماری ها موثرند آنهارا به رژیم غذایی خودافزودند. در ابتدای گسترش این شیوه، همه بر این باور بودند که خام خواری زیر مجموعه رژیم گیاهخواری می باشد ، تا اینکه در سال ۱۹۷۵ از گیاهخواری جدا شد و از آن پس مستقل شد و به عنوان شیوه تغذیه مجزا به ثبت رسید. از آن موقع در کالیفرنیا این نوع تغذیه محبوبین یافت و در رستوران ها برای افراد خام خوار افتتاح شد.
۱۵ تیرماه جشن خام خواری می باشد که انسانها برای حفظ سلامت بدن خود این روز را گرامی میدارند. طرفداران رژیم غذایی خام خواری معتقدند که خام خواری متعلق به دوران ماقبل تاریخ می باشد زمانی که انسان ها هنوز آتش را کشف نکرده بودند. و اعتقاد دارند دستگاه گوارش انسان به خصوص برای هضم مواد غذایی خام و انواع سبزیجات تکامل یافته است . نخستین رژیم خام خواری به قرن ۱۹ بازمیگردد. یک شیمی دان به عنوان یکی از طرفداران رژیم خام خواری شناخته شده است. وی ثابت کرد که آنزیم های موجود در غذا. های خام یا هنگام جویدن آن غذا در دهان آزاد می شوند و این آنزیم های ترشح شده به همراه آنزیم های دیگر که بدن آنها را تولید میکند واکنشی از خود نشان میدهد که نتیجه آن گوارش ماده غذایی به بهترین حالت ممکن می باشد. انجمن گیاهخواران در سال ۱۸۴۷در انگلستان تاسیس شد؛ همچنین انجمن های دیگری در آلمان ، هلند، و دیگر کشورهای اروپایی به تبعیت از این انجمن شکل گرفت . گیاهخواری به سرعت سرتاسر جوامع غربی را فرا گرفت. انگیزه مردم اغلب دلایلی چون اخلاقیات، مسائل محیطی یا اقتصادی و گاهی چند دلیل مختلف بود. تخمین زده شده تقریبا ٪۲۰تا۴۲٪از جمعیت هند گیاه خوار هستند .
« در جشن خام خواری چه خوراکی میخورند؟ »
غذاهایی که در این جشن میخورند شامل انواع میوه ها، غذاهای اصلی آنها سبزیجات و آجیل و خشکبار مثل پسته، گردو، بادام و انواع جوانه ها از قبیل جوانه گندم ، ماش، نخود، عدس و مواد قندی مانند عسل، کشمش، خرما، شکر قهوه ای و انجیر هست که به صورت خام و کاملا طبیعی استفاده میشود همچنین میتوان آنها را به صورت ترکیبی درآورد و استفاده کرد. اما به همراه غذاهای غیر گیاهی مثل تخم مرغ، ماهی، گوشت و شیر مصرف نمیشود.
افراد خام خوار معتقدند که، حرارت دادن یا منجمد کردن غذا آنزیم های موجود در غذا را از بین میبرد. مصرف غذا بدون وجود این آنزیم ها به تدریج باعث مسمومیت بدن شده و زیاده روی در مصرف غذا در نهایت منجر به چاقی و اضافه وزن میشود. غذا های خام بسیار بیشتر از غذاهای پخته دارای مواد مغذی می باشند. در این جشن های خام خواری از غذا ها و میوه ها مثل تمشک، نارگیل، انبه، گیلاس، آناناس، موز، زرد آلو، گلابی و... همچنین از سبزیجات نظیر کرفس ، کاهو، کلم، کدو و ... میل میکنند. افراد خام خوار میتوانند از لبنیات گیاهی مثل شیر، شیر نارگیل، خامه نارگیل، پنیر، ماست گیاهی، در وعده های غذایی خود استفاده کنند. خام گیاه خوار ها از مواد محرکه مثل قهوه، چای، نوشیدنی های الکلی، یا سیگار خودداری می کنند و از آنها استفاده نمیکنند.
« انواع گیاه خواری »
انواع متفاوتی از گیاهخواری وجود دارد که هریک فواید و مضرات خاصی دارد که بعضی از رژیمهای آن عبارتند از:
- رژیم ovo-lacto : رایج ترین روش است که در آن هیچ گونه گوشتی (گوشت قرمز ، ماکیان ، غذاهای دریایی) مصرف نمیشود اما استفاده از تخم مرغ و محصولات لبنی مجاز است.
- رژیم Lacto : گیاهخواران گروه لاکتو گوشت و تخم مرغ نمی خورند اما لبنیات را در برنامه غذائی خود دارند.
- رژیم Vegan: گیاهخواران وگان، گوشت، تخم مرغ، لبنیات، غذاهای حاوی محصولات جانبی حیوانی و حتی عسل نمی خورند. این گروه حتی از محصولات چرمی، پشمی، پوست خرگوش، ابریشمی، یا هرگونه محصول بدست آمده از حیوانات استفاده نمی کنند.
- در نوعی از این رژیم، افراد گوشت قرمز نمی خورند اما از گوشت ماکیان و غذاهای دریایی استفاده می کنند.
- در رژیم نیمه گیاهخواران semi-vevetarian محصولات لبنی ، تخم مرغ ، مرغ و ماهی مصرف میشود اما گوشتهای دیگر ممنوع است.
- در رژیم پسکو pesco-vegetarian از فرآورده های لبنی، تخم مرغ، و ماهی تغذیه می کنند اما از انواع دیگر گوشت پرهیز می کنند.
« عقیده خام خواران »
رژیم خام خواری نیز مانند گیاه خواری است با این تفاوت که از پختن مواد تا جای ممکن پیش گیری میشود. خام خواران عقیده دارند که :
-
غذا های خام حاوی آنزیم هایی هستند که عمل هضم غذا را در بدن تنظیم می نمایند.
-
حرارت دادن یا فریز نمودن غذا این آنزیم ها را نابود میکند.
-
مصرف غذا بدون وجود این آنزیم ها در دراز مدت سبب مسمومیت بدن، زیاده روی در مصرف غذا ودر نهایت منجر به چاقی میشود.
-
غذا های خام نسبت به غذا های پخته، مواد مغذی بیشتری دارند.
« خوراکیهای مصرفی در رژیم خام خواری »
غذا های انها شامل انواع میوه جات، غذای اصلی آن ها سبزیجات و آجیل و خشکبار مانند گردو، پسته، فندق، بادام، انواع جوانهها از قبیل جوانه گندم، عدس، ماش، نخود، سویا و مواد قندی نظیر عسل، کشمش، خرما، انجیر و شکر قهوهای و غیره است که به صورت خام و طبیعی مصرف مینمایند که میتوان انها رابه صورت غذا های ترکیبی در آورد و مورد مصرف قرار داد. غذا های غیرگیاهی مانند تخممرغ، ماهی، گوشت و شیر مصرف نمیشود.
« باور غلط خامخواران »
کارشناس مسئول واحد تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی با اشاره به اینکه خامخواری نوعی رژیم غذایی است که در آن تمامی مواد غذایی به صورت نپخته استفاده میشود، گفت: در این سبک غذایی افراد بر این باورند که پخته شدن مواد غذایی، باعث از بین رفتن یک سری ویتامینها و مواد مغذی میشود، به همین دلیل مواد غذایی را خام مصرف میکنند در حالی که این تصور اشتباه است.
نسرین یادگاری با تاکید بر اینکه خامخواری نمیتواند تمام نیاز بدن را برآورده کند، چراکه برخی از مواد غذایی باید یک مرحله پخت یا تغییرات را پشت سر بگذارند تا آنزیمهای موجود در بدن بتوانند آن مواد را هضم و جذب کنند، افزود: به عنوان مثال حبوبات منبعی غنی از پروتئین هستند که تا پخته نشوند، توسط آنزیمهای بدن جذب نمیشوند و همین امر باعث شده است که خامخواران این مواد که حتماً باید یک مرحله پخت را بگذرانند را از رژیم غذایی خود حذف کنند.
-
دریافت نشدن پروتئین مورد نیاز بدن با خامخواری
وی اشکال بزرگ رژیم خامخواری را از دست دادن منابع پروتئینی و کربوهیدرات مورد نیاز بدن دانست و گفت: خامخواران بر این باورند که اگر به عنوان مثال تخممرغ را خام بخورند، مواد مغذی آن به بدن میرسد در حالی که از نظر بهداشتی تخم مرغ خام میتواند برخی مواد مضر را نیز به بدن برساند و سلامتی را در معرض خطر قرار دهد و تنها در صورت پخته شدن این ماده غذایی است که آنزیمهای بدن پروتئین موجود در تخممرغ را دریافت میکنند.
یادگاری در خصوص تفاوتهای خامخواری و گیاهخواری بیان کرد: در رژیم گیاهخواری مواد غذایی گیاهی مصرف میشود و حسن آن در مقایسه با خامخواری این است که فرد گیاهخوار بواسطه فیبر زیادی که وارد بدن میکند، عملکرد تصفیهگرانه در بدن، سلامت عروق و قلب را شاهد خواهد بود.
-
اصل تنوع و تعادل تغذیهای را جدی بگیریم / مصرف فیبر اضافی ممنوع
وی تاکید کرد: بدن روزانه به 30 تا 35 گرم فیبر نیاز دارد و مصرف بیش از این مقدار، تعادل بدن را به هم میزند. در اصل "رعایت تنوع و تعادل برای تغذیه صحیح" اصرار بر این است که مواد غذایی براساس نیاز وارد بدن شوند تا تعادل بدن برقرار شود. در واقع عدم تعادل در مصرف مواد غذایی جذب آنها در بدن را دچار اختلال کرده و اثرات منفی و عکس ایجاد میکند، به همین دلیل در رژیم گیاهخواری نیز نباید بیش از نیاز به بدن فیبر وارد شود.
به گفته وی، در حالت تعادل، روزانه باید 2 تا 4 واحد میوه و 3 تا 5 واحد سبزیجات استفاده شود و با مصرف بیش از این مقدار تعادل بدن به هم میریزد و در حالت عدم تعادل نیز، دریافت ویتامینهای مختلف دچار اشکال میشود.
این کارشناس ارشد تغذیه با بیان اینکه رژیمهای غذایی گیاهخواری و خامخواری تمام نیاز بدن به مواد مغذی را تأمین نمیکنند، گفت: افرادی که در رژیم غذایی خود فقط گیاه را جای دادهاند، مواد فیبری، ویتامینی و برخی از املاح را بیش از دیگر مواد مغذی دریافت میکنند و از نظر مواد پروتئینی، کربوهیدراتها و ویتامینهای محلول در چربی دچار کمبود میشوند.
وی تصریح کرد: علاوه بر کمبود مواد مذکور، دیدگاه گیاهخواران این است که شیر از حیوان گرفته میشود پس آنرا مصرف نمیکنیم. این دیدگاه باعث میشود، تنها منبع خوب کلسیم برای بدن از دست برود به همین دلیل گیاهخواران دچار کمبود کلسیم، پتاسیم، سلنیوم، ویتامینهای گروه B ، آهن و روی میشوند چراکه مواد غذایی حیوانی در رژیم غذایی آنها جایی ندارد.
-
فقر مواد مغذی نتیجه خام خواری
یادگاری با بیان اینکه خام خواری در واقع منجر به بروز بیماریهای مرتبط با کمبود مواد مغذی در افراد میشود، گفت: کمبود آهن و روی، کم خونی را رقم میزند، کمبود B12 و B1 مشکلات روحی و عصبی را به دنبال دارد و کمبود کلسیم مشکلات استخوانی را ایجاد میکند.
وی بیان کرد: طبق بررسیهای انجام شده در زمینه ریزمغذیها، نتایج حاصل شده حاکی از آن بود که حدود 80 درصد مردم بویژه گروه نوجوانان، مبتلا به کمبود ویتامین D هستند و حدود 79 درصد کمبود ویتامینهای گروه B دارند که این امر مشکلات عصبی جامعه را بالا برده و در زمینه کلسیم که کمبود آن در اکثریت جامعه مشاهده میشود، حدود 80 درصد کمبود در گروه سنی 60 سال به بالا گزارش شده است.
کارشناس مسئول واحد تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی با اشاره به اینکه این کمبودها در جامعه وجود دارد و توصیه نمیشود که افراد خودسرانه به سمت خامخواری یا گیاهخواری بروند چون این کار کمبودهای بدن را به دلیل نرسیدن همه مواد مورد نیاز و مغذی تشدید میکند، گفت: به هیچ عنوان به کسی توصیه نمیشود که صرفاً رژیم گیاهخواری یا خامخواری را دنبال کند چون مضرات این نوع رژیمها بیشتر از محاسن آنهاست و حتی متخصصان تغذیه هم گیاهخواری و خامخواری صرف را توصیه نمیکنند.
-
رژیمهای خودسرانه عامل مشکلات عصبی و پوستی
وی پرداختن خودسرانه به رژیمهای گیاهخواری یا خامخواری را عامل ریزش مو، مشکلات پوستی و عصبی و دیگر مشکلاتی عنوان کرد که بدنبال کمبود مواد مغذی در بدن ایجاد میشود و در خصوص گرایش افراد به این نوع رژیم جهت لاغری اظهار کرد: گیاهخواری میتواند به لاغری و تناسب اندام کمک کند و حتی متخصصان برای لاغر شدن افراد آنها را به دریافت بیشتر منابع فیبری و کاهش میزان مصرف کربوهیدرات سوق میدهند، اما هیچگاه برای فردی که میخواهد رژیم لاغری سخت هم بگیرد، ممنوعیت مصرف منابع حاوی پروتئین و کربوهیدرات لحاظ نمیشود و حتماً باید از شیر و لبنیات کم چرب نیز استفاده شود.
یادگاری افزود: در گروه نوجوانان که در مرحله رشد جسمی و قدی هستند نیز باید توجه ویژهای به رژیم غذایی شود. دوران نوجوانی در واقع زمان گذر از کودکی به نوجوانی است که در کنار علائم بلوغ، تعداد سلولهای مختلف بدن در حال افزایش است و در این مرحله بدن به پروتئین، کربوهیدات و ویتامینها نیاز دارد و باید از طریق تنوع موجود در هرم غذایی این نیازها تأمین شود. گرایش به رژیم غذایی خامخواری یا گیاهخواری در این سنین بدن را دچار کمبودهای جدی میکند و در روند رشد نیز اثرات منفی به دنبال دارد.
ارسال نظر