علت و علائم گرمازدگی در کودکان و بزرگسالان
گرمازدگی چیست و چگونه درمان می شود
گرمازدگی شرایطی است که علائم آن شامل تعریق شدید و ضربان قلب سریع و در نتیجه گرم شدن بیش از حد بدن است.
چه عواملی باعث گرمازدگی میشود؟ علائم گرمازدگی چیست؟ از کجا بدانیم گرمازده شدهایم؟ روز به روز هوا گرمتر میشود و افراد زیادی گرمازده میشوند. در این مطلب درباره علت و علائم گرمازدگی توضیح دادهایم.
گرمازدگی شرایطی است که علائم آن شامل تعریق شدید و ضربان قلب سریع و در نتیجه گرم شدن بیش از حد بدن است. گرمازدگی خفیفترین و گرما گرفتگی (گرفتگی عضلات بر اثر گرما) شدیدترین آن است.
گرمازدگی چیست ؟
گرمازدگی (Hyperthermia) عدم توانایی بدن در دفع گرما و افزایش دمای درون بدن به حدود چهل درجه سانتیگراد است که به علت فعالیت شدید یا گرمای هوا ایچاد میشود. به عبارت دبگر گرمازدگی به هم خوردن تعادل در مکانیسمهای تنظیم دمایی بدن است و تولید گرما در بدن، بعلت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارتِ ایجاد شده، باعث گرمازدگی میشود.
علل گرمازدگی شامل قرار گرفتن در معرض دمای بالا، به ویژه هنگامی که با رطوبت زیاد و فعالیت بدنی شدید همراه باشد. در صورت عدم دریافت درمان سریع، گرمازدگی میتواند به سکته قلبی منجر شود. خوشبختانه در بسیاری از موارد گرمازدگی قابل پیشگیری است.
سکته گرما
سکته گرما (به انگلیسی: Heat Stroke) وضعیتی خطرناک تر و شدیدتر از گرمازدگی است. اما ممکن است گرمازدگی به سکته گرما تبدیل شود.
(منظور از سکته ی گرما این نیست که فرد دچار سکته مغزی یا سکته قلبی ناشی از گرما بشه! در علم پزشکی برای گرمازدگی دوتا اصطلاح هست:
-
گرمازدگی
-
سکته گرما
این دومی رو جدا کردن چون خیلی وضعیت شدیدتری هست و نیاز داره به کمک های پزشکی!)
اجازه دهید تفاوت این دو اختلال را بهتر برایتان توضیح دهیم:
تفاوت گرمازدگی و سکته گرما
سکته گرما وضعیتی جدی تر و شدیدتر از گرمازدگی است. اگر گرمازدگی رفع نشود می تواند خیلی سریع تبدیل به سکته گرما شود (حدودا ۳۰ دقیقه پس از گرمازدگی).
علائمی که کمی شدیدتر هستند (سکته گرما) شامل:
-
سردرد
-
دمای بدن بالاتر از ۴۰درجه سانتی گراد
-
گیجی
-
از دست دادن هوشیاری
همچنین ممکن است پوست شما خشک یا حتی مرطوب شود. ضربان قلب شما افزایش یابد. تشنج و کما ممکن است رخ دهد.
تمام این موارد یک شرایط فوریت پزشکی که باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
انواع مختلف گرمازدگی
گرمازدگی انواع مختلفی دارد که یکی از شایعترین آنها، خستگی ناشی از گرماست. نوع دیگر آن که ممکن است کمتر با آن آشنا باشید سنکوپ گرمایی است. در ادامه بهطور مختصر انواع مختلفی گرمازدگی و دیگر بیماریهای ناشی از گرما را شرح میدهیم.
-
استرس گرمایی
اگر دمای بدنتان شروع به بالا رفتن کند و نتوانید با عرق کردن خودتان را خنک کنید، استرس گرمایی رخ میدهد. استرس گرمایی میتواند منجر به عوارض جدیای مانند خستگی گرمایی و سکتهی گرمایی شود.
در این بیماری علاوه بر احساس گرمای فوقالعاده شدید، ممکن است علائم زیر هم تجربه شود:
-
سرگیجه؛
-
ضعف؛
-
حالت تهوع؛
-
تشنگی؛
-
سردرد.
اگر در خودتان علائم استرس گرمایی را مشاهده کردید به مکان خنکتری بروید و استراحت کنید. سپس شروع به نوشیدن آب و مایعات حاوی الکترولیت کنید. الکترولیتها موادی مانند کلسیم، پتاسیم و سدیم هستند که بدن را هیدراته نگه میدارند و به تنظیم ضربان قلب، عملکرد عصب و سلامت عضلهها کمک میکنند. اگر حس کردید حالتان در حال بدتر شدن است حتما به پزشک مراجعه کنید.
-
ضعف گرمایی
اگر ساعتهای طولانی در مکانی با دمای بالا بودید و احساس ضعف بدنی و استرس روانی داشتید، ممکن است دچار ضعف گرمایی شده باشید. کسانی که به آبوهوای گرم و کار در محیطهای با دمای بالا عادت ندارند، نسبت به این بیماری آسیبپذیرترند.
این بیماری علاوه بر احساس گرما، تشنگی و ضعف، باعث کاهش یا عدم تمرکز بر روی کارتان میشود.
اگر احساس فشار روحی و جسمی کردید سعی کنید با نوشیدن مایعات، حرارت بدنتان را کمتر کنید و برای این که در آینده دوباره دچار ضعف گرمایی نشوید، خودتان را بهآرامی و به مرور زمان، به کار یا زندگی در محیط گرم عادت بدهید.
-
سنکوپ گرمایی
سنکوپ یا غش حالتی است که فشار خون با اُفت مواجه میشود و جریان خون به مغز موقتا کاهش مییابد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که خودتان را در یک محیط گرم حبس کنید. اگر برای کاهش فشار خونتان از بلوککنندهی بتا (مسدودکنندهی گیرندهی آدرنرژیک بتا که در کاهش فشار خون و تعداد ضربان قلب کاربرد دارد) استفاده میکنید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سنکوپ گرمایی هستید.
معمولا قبل از غش کردن سرگیجه میگیرید. ممکن است حس غش کردن به شما دست بدهد، ولی اگر آرام باشید و خودتان را بهسرعت خنک کنید میتوانید هوشیاریتان را حفظ کنید. بالا نگه داشتن پاها هم میتواند مفید باشد.
مانند سایر بیماریهای مرتبط با گرما، در اینجا هم آبرسانی مسئلهی بسیار مهمی است. همهی مایعات خوب هستند ولی بهترین گزینه، آب یا مایعات حاوی الکترولیت است.
-
گرفتگی عضلانی ناشی از گرما
معمولا این اتفاق زمانی رخ میدهد که در هوای گرم، فعالیت یا ورزش سنگین انجام بدهید. گرفتگی عضلانی نتیجهی عدم تعادل الکترولیت در بدن است و معمولا در عضلات شکم، پا یا بازو احساس میشود.
برای تسکین گرفتگی ناشی از گرما، در جای خنکی استراحت کنید و سعی کنید مایعات و الکترولیتی را که با عرق کردن از دست دادهاید جبران کنید.
-
ورم کردن عضلات در اثر گرما
ورم کردن (edema) گرمایی وقتی اتفاق میافتد که برای مدتی طولانی در محیطهای گرم بایستید یا بنشینید که منجر به متورم شدن دستها، پایین پا و مچ پا میشود.
این تورم به دلیل تجمع مایع در اندامهاست و معمولا وقتی به محیط گرم عادت کنید، خودبهخود فروکش میکند. خنک کردن بدن، بالاگرفتن پاها، نوشیدن آب و الکترولیت کافی، میتواند اینجا هم مفید واقع شود.
-
عرقسوز
گاهی اوقات فعالیت در دورههای طولانیمدت در گرما میتواند باعث بروز برآمدگیهای جوش مانندی روی پوست شود. دلیل آن هم معمولا لباس زیری است که خیس عرق شده است.
این جوشها معمولا با خنک شدن بدن یا تعویض لباسها خودبهخود خوب میشوند؛ ولی اگر پوست بلافاصله بعد از جوش زدن خنک نشود، ممکن است عفونت ایجاد شود.
-
ضعف و خستگی مفرط ناشی از گرما
این مورد یکی از جدیترین انواع گرمازدگی است و زمانی رخ میدهد که بدن دیگر نتواند خودش را خنک کند.
هنگام ابتلا به این نوع گرمازدگی، علاوه بر عرق کردن فراوان، موارد زیر هم مشاهده میشود:
-
سرگیجه؛
-
ضعف؛
-
تشنگی؛
-
از دست دادن هشیاری و تمرکز؛
-
پوست مرطوب و سرد؛
-
نبض سریع.
این مرحله قبل از سکتهی گرمایی رخ میدهد، بنابراین باید قبل از گسترش آن هرچه سریعتر استراحت کنید و آب بنوشید.
اگر بهبودی در علائم خود احساس نکردید فورا به پزشک مراجعه کنید.
علل گرمازدگی
ترکیب گرمای بدن با گرمای محیط دمای مرکزی نامیده می شود. این به معنی دمای داخلی بدن است. بدن برای حفظ درجه حرارت مرکزی طبیعی که تقریباً ۹۸.۶ فارنهایت (۳۷ درجه سانتیگراد) است نیاز به دریافت گرما از محیط یا از دست دادن گرما دارد. در صورت بروز مشکل در عدم توانایی بدن در خنک کردن دمای مرکزی خود، گرمازدگی اتفاق میافتد.
در هوای گرم بدن عمدتا با تعریق خنک می شود. تبخیر عرق دمای بدن را تنظیم می کند. با این حال، وقتی در هوای گرم و مرطوب بیش از حد ورزش کنید یا فعالیت سنگین داشته باشید، بدن قادر به خنک کردن خود نخواهد بود. در نتیجه ممکن است دچارگرمازدگی، خفیف ترین نوع بیماری مرتبط با گرما، شوید.
علائم گرما گرفتگی معمولاً شامل تعریق شدید، خستگی، تشنگی و کرامپ یا گرفتگی عضلات است. درمان سریع نیز معمولاً از پیشرفت علائم آن جلوگیری می کند. گرما گرفتگی را می توان با نوشیدن مایعات یا نوشیدنی های ورزشی حاوی الکترولیتها، رفتن به مکان خنک تر مانند اتاق با تهویه مطبوع یا زیر سایه و استراحت، درمان کرد.
علاوه بر هوای گرم و فعالیت شدید، سایر دلایل گرمازدگی عبارتند از:
-
کمبود آب بدن که باعث کاهش توانایی تعریق و حفظ درجه حرارت طبیعی بدن می شود.
-
مصرف الکل که می تواند توانایی بدن در تنظیم دما را تحت تأثیر قرار دهد.
-
پوشیدن لباس زیاد، به خصوص لباس هایی که اجازه نمی دهند عرق به راحتی تبخیر شود.
چه عواملی سبب تشدید علائم گرمازدگی میشود ؟
هرکس ممکن است دچار گرمازدگی بشود، اما فاکتورهای خطر نیز وجود دارند که باید مد نظر قرار بگیرند. شامل:
۱. سن کم یا پیری: نوزادان و کودکان زیر ۴ سال و بزرگسالان بالای ۶۵سال بیشتر در معرض خطر گرمازدگی قرار دارند. توانایی بدن در تنظیم درجه حرارت در کودکان کاملا رشد نکرده است. همچنین به دلیل بیماری، داروها و یا سایر موارد در افراد مسن این توانایی کاهش می یابد.
۲. داروهای خاص: داروهایی که توانایی بدن را برای پرآب ماندن و واکنش مناسب به گرما تحت تاثیر قرار می دهند شامل مواردی هستند که:
-
برای درمان فشار خون بالا و مشکلات قلبی (مسدودکننده های بتا، ادرار آورها)
-
کاهش علائم آلرژی (آنتی هیستامین)
-
آرام بخش و کاهش دهنده های علائم روانپزشکی مانند داروهای ضد توهم (ضد روان پریشی)
-
محرک های مربوط به اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD) و محرک های غیرقانونی مانند آمفتامین و کوکائین، بدن را در برابر گرمازدگی آسیب پذیرتر می کند.
۳. چاقی: وزن بیش از حد می تواند روی توانایی بدن در تنظیم درجه حرارت تاثیر بگذارد و باعث شود بدن گرم تر شود.
۴. تغییرات ناگهانی دما: اگر به هوای گرم عادت ندارید، بیشتر مستعد ابتلا به گرمازدگی هستید. اگر به آب و هوای گرم سفر کنید و به آن عادت نداشته باشید ممکن است دچار سکته گرما شوید.
۵. نبود سیستم تهویه مناسب: پنکه و کولر می تواند باعث شود شما احساس بهتری داشته باشید. بخصوص برای خنک شدن و کاهش رطوبت بسیار کمک کننده هستند. (البته کولرهای آبی رطوبت محیط را زیادتر می کنند!)
۶. بیماری های زمینه ای خاص: برخی بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی یا ریوی ممکن است خطر گرمازدگی را افزایش دهد.
علایم گرمازدگی نوزادان و کودکان
اما آیا فقط بزرگسالان در هوای داغ تابستان دچار گرمازدگی میشوند؟ خیر. کودکان و نوزادان هم دچار گرمازدگی میشوند. اگر نوزاد یا کودک شما بیشازحد در معرض هوای گرم قرار بگیرد گرمازده میشود. علائمی مثل: قرمزی بیشازحد کودک، گریه مداوم، بیقراری، افزایش ضربان قلب، حالت تهوع و استفراغ و تب در کودکان نشانه بروز گرمازدگی است.
عوارض گرمازدگی
در صورت عدم درمان، گرمازدگی می تواند منجر به گرما گرفتگی شود. در چنین شرایطی یک وضعیت خطرناک که با رسیدن درجه حرارت بدن به ۱۰۴درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتی گراد) یا بالاتر رخ می دهد. گرما گرفتگی نیاز به عملیات فوری پزشکی دارد تا از وارد شدن آسیب دائمی به مغز و سایر اندام های حیاتی که منجر به مرگ می شود، جلوگیری به عمل آید.
چه کسی در معرض خطر گرمازدگی قرار دارد ؟
احتمال ابتلای کسانی که در محیطهای خیلی گرم کار میکنند یا در محل کار خود در معرض حرارت بالا قرار دارند، به گرمازدگی بیشتر است.
کارگران ساختمانی، کشاورزان و کسانی که بهمدت طولانی در مجاورت گرما قرار دارند، آتشنشانها و افرادی که با اجاقهای بزرگ سروکار دارند یا در فضاهای بسته با تهویهی نامطلوب کار میکنند باید بیشتر جانب احتیاط را رعایت کنند.
علاوه بر اینها، شرایط بدنی و بیماریهای خاصی هم میتواند خطر ابتلا به گرمازدگی را بیشتر کند. مثلا داروهای مربوط به قلب و فشار خون مثل داروهای ادرارآور، توانایی بدن برای خنک کردن از طریق تعریق را کاهش میدهند. همچنین اگر برای کنترل فشار خون خود، رژیم غذاییتان کم سدیم است، ممکن است سریعتر دچار گرمازدگی شوید.
کودکان و افراد مسن در معرض خطر بیشتری قرار دارند. چون خیلی از کودکان ساعتهای طولانی در هوای گرم بدون این که استراحتی داشته باشند یا خودشان را خنک کنند یا آب کافی بنوشند مشغول بازی کردن هستند. افراد مسن هم معمولا نسبت به افزایش دمای محیط اطرافشان حساس و آگاه نیستند و نمیتوانند بهموقع به دمای بالا عکسالعمل نشان بدهند. بنابراین سالمندانی که در مکانهای خیلی گرم زندگی میکنند و در خانهشان پنکه یا کولر ندارند ممکن است دچار گرمازدگی شوند.
فرق گرمازدگی و تب چیست ؟
وظیفهی تنظیم دمای بدن بر عهدهی قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس است. این قسمت، معمولا دمای بدن را در حدود ۳۷ درجهی سانتیگراد نگه میدارد (با اندکی تغییر در طول روز و شب).
اگر ویروس یا باکتری وارد بدن شود، ممکن است هیپوتالاموس برای از بین بردن هر چه سریعتر این باکتریها دمای بدن را زیاد کند. در این صورت تب به عنوان بخشی از واکنش سیستم ایمنی بدن رخ میدهد و با از بین رفتن عفونت، هیپوتالاموس باید دمای بدن را بهحالت عادی برگرداند.
مسکنهایی مثل استامینوفن میتوانند تب را پایین بیاورند ولی تأثیری روی گرمازدگی ندارند. تنها تغییر شرایط محیطی، آبرسانی به بدن و خنک کردن بدن از طریق گذاشتن یخ روی پوست میتواند روی گرمازدگی تأثیر بگذارد.
پیشگیری از گرمازدگی
می توانید برای جلوگیری از گرمازدگی و سایر بیماری های مرتبط با گرما اقدامات احتیاطی انجام دهید. هنگام افزایش دما، به یاد داشته باشید:
-
لباس های سبک و گشاد بپوشید.
پوشیدن لباس اضافی یا تنگ، جلوی خنک شدن بدن را می گیرد.
-
مواظب آفتاب سوختگی باشید.
آفتاب سوختگی بر توانایی خنک شدن بدن تأثیر می گذارد. بنابراین در فضای باز از کلاه لبه دار، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب با SPF حداقل ۱۵ هر دو ساعت یک بار استفاده کنید.
-
مصرف مایعات فراوان
هیدراته ماندن به تعریق و حفظ دمای بدن کمک می کند.
-
احتیاط در مصرف داروهای خاص
اگر داروی مصرفی شما اختلالی در میزان آب بدن یا دفع گرما به وجود می آورد، مراقب مشکلات مربوط به گرما باشید.
-
داخل اتومبیلی که پارک شده ننشینید.
این یکی از دلایل عمده مرگ های ناشی از گرما در کودکان است. دمای خودرویی که زیر آفتاب پارک شده می تواند در عرض ۱۰ دقیقه، ۲۰ درجه فارنهایت (بیش از ۷/۶ درجه سانتیگراد) افزایش یابد.
نشستن داخل اتومبیل پارک شده در هوای گرم، حتی اگر شیشه ها پایین یا ماشین زیر سایه باشد، ایمن نیست. وقتی ماشین را پارک می کنید برای جلوگیری از ورود کودکان به داخل، آن را قفل نگه دارید.
-
در ساعات گرم روز به خود استراحت دهید.
اگر مجبور به انجام فعالیت شدید در روز گرم هستید، مایعات بنوشید و مرتبا در یک مکان خنک استراحت کنید. ورزش یا فعالیت بدنی را در ساعات خنک روز مانند صبح زود یا عصر انجام دهید.
-
به آب و هوای جدید خو بگیرید.
زمان کار یا ورزش در گرما را تا زمانی که به آن خو می گیرید، محدود کنید. افرادی که به هوای گرم عادت ندارند، مستعد ابتلا به بیماری های مربوط به گرما هستند. چند هفته طول می کشد تا بدن با هوای گرم سازگار شود.
-
احتیاط در صورت داشتن ریسک فاکتورها
در صورت مصرف دارو یا وجود شرایطی که احتمال بروز مشکلات مربوط به گرما را افزایش می دهد، مانند سابقه بیماری گرمایی قبلی، از گرما بپرهیزید. هنگام مشاهده علائم گرمازدگی نیز سریعا اقدامات لازم را انجام دهید.
اگر در یک رویداد ورزشی بزرگ در هوای گرم شرکت می کنید، اطمینان حاصل کنید که در موارد اضطراری خدمات پزشکی در دسترس است.
تشخیص گرمازدگی یا سکته گرما
معمولاً علائم گرمازدگی برای پزشکان واضح است، اما آزمایشات آزمایشگاهی می تواند تشخیص را تایید کند. این آزمایشات عبارتند از:
-
دمای مقعد: سنجش دمای مقعد یا رکتوم دقیق ترین روش برای تعیین درجه حرارت اصلی بدن است و دقیق تر از دمای دهان یا پیشانی است.
-
آزمایش خون: سدیم یا پتاسیم خون و گازهای موجود در خون را جهت تست سلامت سیستم عصبی مرکزی بررسی می کنیم که آیا اسیب دیده است یا خیر.
-
آزمایش ادرار: برای بررسی رنگ ادرار استفاده می شود. زیرا در صورت داشتن بیماری مرتبط با گرما معمولاً رنگ ادرار تیره تر است. همچنین عملکرد کلیه ها می تواند تحت تأثیر گرمازدگی قرار بگیرد.
-
آزمایشات عملکرد عضله: برای بررسی آسیب جدی به بافت عضلانی (رابدومیولیز).
-
اشعه ایکس و سایر آزمایش های تصویربرداری: بررسی آسیب به اندام های داخلی بدن
درمان علائم گرمازدگی
در بیشتر موارد، با انجام موارد زیر خودتان می توانید گرمازدگی را درمان کنید:
-
استراحت در محل خنک
ورود به یک ساختمان با تهویه مطبوع بهترین راه است، اما حداقل یک مکان سایه دار پیدا کنید یا در مقابل پنکه بنشینید. به پشت بخوابید و پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
-
نوشیدن مایعات خنک
آب یا نوشیدنی های ورزشی بهترین انتخاب هستند. از مصرف نوشیدنیهای الکلی بپرهیزید، زیرا کمبود آب بدن را به دنبال خواهند داشت.
-
اعمال خنک کننده
در صورت امکان دوش آب سرد بگیرید، در وان حاوی آب سرد بنشینید یا حوله آغشته به آب خنک را روی پوست خود قرار دهید. اگر در فضای باز هستید، غوطه ور شدن در یک برکه یا جریان آب خنک می تواند به کاهش درجه حرارت کمک کند.
-
پوشیدن لباسهای سبک
هرگونه لباس غیرضروری را کنار گذاشته و اطمینان حاصل کنید که لباستان سبک و غیر چسبان است.
اگر در عرض یک ساعت پس از استفاده از این اقدامات درمانی احساس بهبودی نکردید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
برای خنک سازی بدن در دمای طبیعی ، پزشک ممکن است از این روش های درمانی استفاده کند:
-
غوطه ور شدن در آب سرد
ثابت شده است که حمام آب سرد یا یخ موثرترین روش برای کاهش سریع دمای بدن است. هرچه سریع تر این اتفاق بیفتد، خطر مرگ و آسیب به ارگان های بدن کاهش می یابد.
-
استفاده از روشهای خنک کننده تبخیری
اگر دمای بدن در محدوده گرما گرفتگی نیست و حمام آب سرد در دسترس نباشد، کارکنان مراقبت های بهداشتی ممکن است دمای بدن را با استفاده از روش تبخیر کاهش دهند. در حالی که هوای گرم در حال وزش به سمت فرد است، آب خنک روی بدنش می ریزند تا بر اثر تبخیر آن پوست خنک شود.
-
استفاده از یخ و پتوهای خنک کننده
روش دیگر این است که فرد را در یک پتو خنک کننده مخصوص بپیچند و کیسه های یخ را در کشاله ران، گردن، پشت و زیر بغل قرار دهند تا درجه حرارت پایین بیاید.
-
داروهایی برای جلوگیری از لرز
اگر روش های درمانی برای کاهش دما باعث لرز شود. پزشک داروی شل کننده عضله مانند بنزودیازپین تجویز می کند. زیرا لرز، دمای بدن را افزایش داده و درمان را بی اثر می کند.
درمان خانگی
درمان خانگی برای سکته گرما کافی نیست! اگر علائمی از سکته گرما داشتید باید سریعا اورژانس ۱۱۵ را مطلع کنید. دیگران نیز باید جهت خنک کردن شما و رسیدن اورژانس کمک کنند. هیچگونه مایعات تا رسیدن تیم پزشکی مصرف نکنید.
اگر متوجه علائم زودهنگام گرمازدگی شدید، دمای بدن خود را سریعا پایین آورید و جلوی بدتر شدن آن را بگیرید. در موقعیت های گرمازدگی اولیه که هنوز تبدیل به سکته گرما نشده و اورژانسی نیست، اقدامات زیر کمک کننده است:
-
به سایه یا محلی که کولر دارد بروید.
اگر سیستم تهویه در منزل ندارید می توانید به مکان های عمومی که کولر دارند رفته و مدتی آنجا باشید.
-
خنک کردن با پارچه مرطوب:
اگر کسی را دیدید که علائم مربوط به گرمازدگی را دارد او را با پارچه مرطوب خیس کنید یا به آرامی آب سرد روی او اسپری کنید. بهتر است یک پنکه نیز سمت او قرار دهید.
-
حمام خنک:
اگر می توانید یک دوش آب سرد گرفته یا در حوضچه ی آب سرد خود را خیس کنید.
-
برای درمان گرمازدگی مایعات زیاد بنوشید.
با عرق کردن نمک و آب زیادی از دست می دهیم.
-
منع مصرف نوشدنی های الکلی یا شیرین:
این نوشیدنی ها توانایی بدن برای کنترل دما را کم می کند. همچنین نوشیدنی های بسیار سرد می تواند باعث گرفتگی های معده شود.
-
برای درمان گرمازدگی ماست بخورید.
مصرف ماست با آب برای مقابله با گرمازدگی بسیار مفید است و پیشنهاد میشود برای درمان گرمازدگی ماست بخورید. دو قاشق ماست را با کمی نمک و پودر زیره در آب حل کرده و بنوشید. با نوشیدن 1 الی 2 لیوان دوغ در روزهای گرم میتوانید تا حد زیادی از گرمازدگی جلوگیری کنید.
ماست به دلیل داشتن آب باعث طراوت و سرد شدن بدنتان میشود. همچنین ماست شامل پروبیوتیکها، پروتئینها، مواد معدنی و ویتامین است که مواد مورد نیاز بدن شما را نیز تامین میکند.
-
حمام آب خنک بگیرید.
حمام آب سرد و خنک اقدامی ضروری و اورژانسی در مقابله با گرمازدگی است.
دوش گرفتن با آب سرد یا غوطهور شدن در وان به مدت 15 تا 20 دقیقه میتواند دمای بدن رو کاهش دهد و یکی از اقدامات ضروری و اورژانسی قبل از رساندن فرد گرمازده به بیمارستان است. این درمان توسط متخصصان نیز توصیه میشود زیرا خنکی آب باعث کاهش کلی درجه حرارت بدن میشود.
-
استفاده از طب چینی برای درمان گرمازدگی:
در حال حاضر در بیشتر جهان و بخصوص در طب چینی استفاده از ماش افزایش یافته یکی از درمانهای اصلی برای گرمازدگی محسوب میشود. زیرا ماش گیاهی ضد تب در طبیعت است و جوشاندهی آن باعث دفع سموم بدن میشود. یک فنجان ماش را به همراه 3 فنجان آب بجوشانید و عصارهی آن را برای کاهش دمای بدنتان میل کنید.
-
استفاده از روغن های گیاهی.
روغن نعناع، روغن اسطوخودوس، روغن زیتون یا روغن بادام رو به نسبتهای مساوی باهم مخلوط کرده و در پشت گردن، کف دست و داخل مچ دست بمالید. با اینکار شما به کاهش دمای بدنتان کمک میکنید. اسطوخودوس برای تسکین پوست در موقع آفتاب سوختگی و همچنین برای اعصاب نیز بسیار مفید است. روغن نعناع اثر خنک کنندگی برای بدن دارد و تب رو کاهش میدهد.
-
آب پیاز استفاده کنید.
دو راه برای استفاده از آب پیاز در درمان گرمازدگی وجود دارد:
-
با دیدن علایم گرمازدگی و برای کاهش دمای بدنتان آب پیاز را در پشت گوش، زیر پا و روی قفسهی سینهی خود بمالید.
-
بعد از گرمازدگی یک قاشق چای خوری آب پیاز را با یک قاشق چایخوری عسل مخلوط کرده و میل کنید.
بهتر است که این مخلوط را تا چند روز بعد از گرمازدگی هم مصرف کنید تا کاملا علائم برطرف بشوند. آب پیاز به عنوان یکی از درمانهای طبیعی در گرمازدگی استفاده میشود اما مکانیزم دقیق عملکردش هنوز شناخته شده نیست.
-
آب تمبر هندی:
تمبر هندی را برای چند دقیقه بجوشانید و عصارهی آن را با شکر یا عسل مخلوط و استفاده کنید. میوهای با طبیعت سرده و برای رفع تشنگی و از بین بردن تب بسیار مفید است. حتی استفاده از تمبر هندی تهوع را هم از بین میبرد.
-
آب گشنیز بنوشید.
برای رفع تهوع و استفراغ آب گشنیز بنوشید. گشنیز گیاهی خنک کننده است و با از بین بردن حرارت بالای بدن علائم گرمازدگی رو بهبود میبخشد.
-
سرکه سیب:
یک قاشق چایخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب مخلوط کرده و بنوشید. سرکه سیب حاوی مواد معدنی و ویتامین هاست که به دوباره پر کردن الکترولیتهای از دست رفتهی بدن کمک میکند.
برای جلوگیری از گرمازدگی در مصرف مواد غذایی زیر دقت کنید
برای جلوگیری از بروز گرمازدگی بهتر است که در مصرف مواد غذایی از قبیل غذاهای سرخ شده، ادویه جات مانند فلفل، سیر، میخک، دارچین، فلفل قرمز، جوز هندی و زنجفیل و ترشی جات که موجب افزایش دمای بدن میشوند کاملا دقت کنید. سبزیجاتی مانند ترب، تربچه و خردل که موجب گرمای بدن میشوند مصرف نکنید.
در هوای گرم به نکات زیر توجه کنید !
-
کرمهای ضد آفتاب وسیعالطیف (که از هر دو پرتو ماوراء بنفش A و B محافظت میکنند) با درجه محافظت (SPF) سی به بالا
-
همراه داشتن مقدار کافی آب برای نوشیدن و خنک کردن پوست
-
پوشش مناسب: لباس گشاد به رنگ روشن و کلاه لبهدار
-
عینک آفتابی مناسب که کنارههای چشم را محافظت کند، محافظت صد در صد در مقابل پرتو ماوراء بنفش بدهد و UV 400 باشد. برای اطمینان از مرغوبیت عینک میتوانید به نشان استاندارد اتحادیه اروپا (CE) یا آمریکا (ANSI) اعتماد کنید.
حرف پایانی
در صورت عدم درمان، گرمازدگی میتواند منجر به گرما گرفتگی شود. در چنین شرایطی یک وضعیت خطرناک که با رسیدن درجه حرارت بدن به ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتی گراد) یا بالاتر رخ میدهد. گرما گرفتگی نیاز به عملیات فوری پزشکی دارد تا از وارد شدن آسیب دائمی به مغز و سایر اندامهای حیاتی که منجر به مرگ میشود، جلوگیری به عمل آید.
از اینجا بخوانید: درمان سرطان با گیاهان دارویی
ارسال نظر