۳۳ نکته جالب درباره زلزله

به گزارش امیدنیوز - مجله دانشمند

۱. یک زلزله ۸.۸ ریشتری در شیلی در ۲۷ فوریه سال ۲۰۱۰ باعثشد شهر کانسپسیون بیش از سه متر به سمت غرب جابجا شود. این زلزله همچنین روز زمین را کوتاه کرد و کمی چرخش کهکشان را تغییر داد.

۲. مرگبارترین زلزله تاریخ در سال ۱۵۵۶ در شانزی چین رخ داد که حدود ۸۳۰ هزار نفر را به کام مرگ کشاند.

۳. سالانه هشت هزار نفر بر اثر زلزله جان خود را از دست می دهند و بر اساس برآوردها در چهار هزار سال اخیر حدود ۱۳ میلیون نفر به دلیل وقوع زلزله جان باخته اند.

۴. از دهه ۷۰ میلادی «مقیاس بزرگای گشتاوری»(MMS) جایگزین مقیاس ریشتر شد که در دهه ۳۰ کارش را شروع کرد به عنوان روش اندازه گیری آزاد شده توسط زلزله ها.

۵. زلزله سال ۲۰۰۴ در اقیانوس هند به اندازه ای انرژی آزاد کرد که برای روشن کردن تمام خانه ها و مغازه های آمریکا به مدت سه روز کافی بود.

۶. در یونان باستان، مردم بر این باور بودند که خدای دریا، پوزیدون باعثزلزله می شود. او وقتی عصبانی بود با نیزه سه شاخه به زمین حمله می کرد و زلزله ایجاد می کرد. رفتار غیر پیش بینی و خشن او باعثشد لقب «تکان دهنده زمین» را بگیرد.

۷. زلزله عمدتا با تغییرات زمین شناختی به وجود می آید اما ممکن است در اثر آزمایش های هسته ای، تست های معدنی و فعالیت آتشفشانی هم ایجاد شود.

۸. پس لرزه ها به این دلیل رخ می دهند که پوسته زمین دچار نقصان شده و می خواهد خود را با اثرات زلزله اصلی منطبق کند. زلزله های بزرگ ممکن است تا چهار سال پس لرزه داشته باشند.

۹. زلزله های نیمکره شمالی از نیمکره جنوبی بیشتر است.

۱۰. بلندترین سونامی ناشی از زلزله در سال ۱۷۷۱ در ژاپن رخ داد که موج هایی با ۸۵ متر ارتفاع به وجود آورد.

۱۱. حدود دو هزار سال پیش یک ستاره شناس چینی به نام ژانگ هنگ نخستین تشخیص دهنده زلزله جهان را اختراع کرد که می توانست زلزله را در فاصله ۶۰۰ کیلومتری تشخیص بدهد.

۱۲. زلزله ممکن است به فعال شدن آتشفشان ها منجر شود همانطور که در سال ۱۹۸۰ کوه سنت هلنز و در سال ۲۰۰۲ کوه آتشفشانی اتنا را فعال کرد.

۱۳. زلزله سال ۲۰۰۴ در اقیانوس هند نزدیک به ۱۰ دقیقه طول کشید که یک رکورد استثنایی در این زمینه محسوب می شود.

۱۴. زلزله در زیر اقیانوس ها منجر به سونامی می شود که می تواند با سرعت ۹۷۰ کیلومتر در ساعت که سرعت یک جت است در تمام جهات حرکت کند. وقتی سونامی به یک ساحل می رسد ناگهان تا ۳۰ متر ارتفاع می گیرد و ویرانی های بسیاری پدید می آورد.

۱۵. در اساطیر هندو، زمین به وسیله هشت فیل غول پیکر نگه داشته شده که همگی پشت یک لاک پشت تعادل خود را حفظ کرده اند. خود این لاک پشت روی چنبره مار است و اگر هر کدام از این حیوانات تکان بخورند یا حرکت کنند، زلزله رخ می دهد.

۱۶. بدترین بهمن بعد از زلزله در سال ۱۹۷۰ در پرو رخ داد که موجی ۸۰۰ متری از یخ، گل و سنگ با سرعت ۴۰۰ کیلومتر در ساعت از کوه هواسکاران سرازیر شد. این بهمن روستاهای سر راه خود را به طور کامل تخریب کرد و ۱۸ هزار نفر را کشت.

۱۷. زلزله سال ۱۹۰۶ کالیفرنیا قبل از شکل گیری مقیاس ریشتر بود اما دانشمندان اندازه آن را ۷.۸ ریشتر برآورد کرده اند. ۹۰ درصد خسارات در اثر آتش گرفتن لوله های گاز بود به نحوی که سانفرانسیسکو سه روز در آتش می سوخت.

۱۸. نزدیک ۸۰ درصد زلزله های زمین در «حلقه آتش» اتفاق می افتد که به شکل نعل اسب در اقیانوس آرام واقع است. دومین منطقه پر زلزله زمین هم به کمربند آلپاید مشهور است که کشورهای ترکیه، هند و پاکستان را در بر می گیرد.

۱۹. دانشمندان بر این باورند که حیوانات ممکن است قبل از زلزله از تکان های زمین باخبر شوند. برخی دیگر فکر می کنند حیوانات شاید بتوانند علائم الکتریکی تغییر مکان سنگ های زیرزمینی را حس کنند.

۲۰. جان میلنه انگلیسی در سال ۱۸۸۰ لرزه نگار را اختراع کرد. چارلز ریشتر دانشمند آمریکایی هم در سال ۱۹۳۵ مقیاس ریشتر را اختراع کرد.

۲۱. سالانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار زلزله در جهان رخ می دهد که بیشتر آنها کمتر از ۳.۹ ریشتر قدرت دارند و احساس نمی شوند. تقریبا هر سال یک زلزله با قدرت ۸ ریشتر یا بیشتر در جهان واقع می شود.

۲۲. ژاپن بعد از زلزله سال ۱۹۹۵ در کوبه، حسگرهای با فناوری بالا را در سراسر کشور نصب کرد و برای همین زلزله سال ۲۰۱۱ بهترین زلزله ثبت شده تاریخ است.

۲۳. در زلزله ۹.۲ ریشتری آلاسکا در سال ۱۹۶۴ سطح خیابان ها ۶ متر پایین رفت و سیلابی جاری شد که تا هاوایی یعنی حدود پنج هزار کیلومتر آن طرف تر ادامه یافت. آلاسکا آسیب پذیرترین ایالات آمریکا در برابر زلزله است.

۲۴. بدترین رانش زمین در اثر زلزله سال ۱۹۲۰ در استان کانزو در چین به وجود آمد که حدود ۲۰۰ هزار نفر را به کام مرگ کشاند.

۲۵. نخستین زلزله ثبت شده به سال ۱۸۳۱ قبل از میلاد استان شاندونگ چین مربوط می شود.

۲۶. قبل از یک زلزله، دریاچه ها و کانال های آب ممکن است بوی عجیبی بدهند. علت آن آزاد شدن گاز در زیر زمین است. دمای آب زمین هم می تواند بیشتر شود.

۲۷. یک زلزله می تواند صدها برابر بمب اتمی که آمریکا در سال ۱۹۴۵ در هیروشیما انداخت، انرژی آزاد کند.

۲۸. جابجایی زمین در سن آندریاس سالانه حدود ۵ سانتیمتر است که به اندازه رشد ناخن در یک سال است. اگر همین طور پیش برود، ۱۵ میلیون سال بعد سانفرانسیسکو و لس آنجلس با هم همسایه می شوند.

۲۹. درست است که زلزله سال ۱۹۹۵ در کوبه ژاپن تنها ۲۰ ثانیه طول کشید اما جان ۵ هزار نفر را گرفت و ۳۰۰ هزار نفر آواره شدند و بیش از ۱۰۰ هزار ساختمان ویران شد.

۳۰. زلزله درت ماه را ماه لرزه می گویند که معمولا ضعیف تر از زمین لرزه است.

حقایقی جالب درباره زلزله

۳۱. ارسطو نخستین کسی بود که متوجه شد زمین های نرم بیش از زمین های سخت تکان می خورند.

۳۲. زلزله ای در سال ۱۷۷۵ در لیسبون، پایتخت پرتغال، موج هایی در سطح لوچ نس در اسکاتلند به وجود آورد که دو هزار کیلومتر دورتر است.

۳۳. زلزله سال ۲۰۱۱ ژاپن بدترین زلزله تاریخ این کشور بود که سونامی با موج های ۱۰ متری ایجاد کرد و به طور جدی به برنامه های هسته ای ژاپن آسیب وارد کرد. این زلزله نه تنها این جزیره را به آمریکا نزدیک کرد بلکه محور کهکشان را حدود ۱۶ سانتیمتر جابجا کرد. این زلزله همچنین شکافی به طول ۲۹۷ متر و عرض ۱۴۸ متر و عمق ۲۴ متر در زیر اقیانوس ایجاد کرد. زلزله سال ۲۰۱۱ جرم زمین را به سوی مرکز تغییر داد که باعثشد کهکشان با سرعت بیشتری حرکت کند و روز ۱.۶ میکروثانیه(یک میلیونم ثانیه) کوتاه شود. زلزله سال ۲۰۰۴ سوماترا روز را ۶.۸ ثانیه کوتاه کرده بود.