تغییر صدا نشانه یک مشکل جدی است

یکی دو بار سرفه می کند و کمی آب می خورد تا وضع بهتر شود، اما انگار نه انگار؛ صدایش گرفته است و نمی تواند خیلی راحت حرف بزند.

چند وقتی است همین وضعیت را دارد و دیگر به این شرایط عادت کرده، اما بقیه اصرار می کنند برای درمان سری به پزشک متخصص بزند. در حالی که خودش فکر می کند گرفتگی صدایش مشکل مهمی نیست و به نظر پزشک نیازی ندارد. غافل از این که همین گرفتگی صدا که خیلی ساده و کم اهمیت به نظر می رسد، می تواند نشانه مشکلی جدی باشد و به همین دلیل به پیگیری بیشتر نیاز دارد.

بعضی وقت ها تغییر صدا را با گرفتگی صدا اشتباه می گیریم و تصور می کنیم این دو مورد یکسان است در حالی که این طور نیست. به عبارت دیگر، زمانی که صدای یک مرد، ظریف تر از حالت طبیعی می شود و حالتی زنانه پیدا می کند یا برعکس هنگامی که صدای زنی خشن و مردانه می شود، می گوییم صدایش تغییر کرده است که در اغلب موارد هم این وضع به دلیل مشکلات هورمونی پیش می آید، اما زمانی که صدا خشن می شود و حالت گرفته پیدا می کند، گرفتگی صدا رخ داده است که می تواند علل متفاوتی داشته باشد. بنابراین نباید این موضوع را فراموش کنیم که علل متعدد و متفاوتی در گرفتگی صدا موثر است.

دکتر ابراهیم رزم پا با بیان این مطلب به جام جم می گوید: برخی عوامل موثر در گرفتگی صدا به خود حنجره مربوط می شود و ناشی از اختلالاتی است که در این ناحیه وجود دارد و برخی دیگر از موارد گرفتگی صدا به دلیل بیماری های عمومی رخ می دهد.

این متخصص گوش، حلق و بینی ادامه می دهد: به عنوان نمونه، فلج بودن یا تورم طناب صوتی یا وجود ضایعه ای روی آن می تواند موجب گرفتگی صدای فرد شود. بنابراین گرفتگی صدا را می توان براساس علت و همین طور محلی که این مشکل در آن پیش آمده، به دسته های مختلفی تقسیم کرد.

در مواقع بروز این مشکل هم معمولا این سوال مطرح می شود که گرفتگی صدا دائمی است یا موقت که دکتر رزم پا به این سوال چنین پاسخ می دهد: در صورتی که عامل زمینه ساز گرفتگی صدا، علتی عضوی و ساختاری مانند التهاب، پولیپ یا فلج طناب صوتی باشد، مشکل فرد دائمی خواهد بود.

البته این پزشک متخصص با تاکید بر این که موارد غیرعضوی گرفتگی صدا شایع تر از علل عضوی است، می گوید: این نوع گرفتگی صدا که با علل غیرعضوی رخ می دهد، معمولا به طور متناوب برای فرد پیش می آید و دائمی نیست.

کم کاری تیروئید و گرفتگی صدا

همان طور که گفته شد، بعضی از بیماری های عمومی هم در ایجاد گرفتگی صدا نقش دارد. دکتر رزم پا با اشاره به این مطلب یادآور می شود: بعضی از علل گرفتگی صدا سیستمیک است؛ یعنی یک بیماری عمومی رخ می دهد که گرفتگی صدا نیز جزئی از علائم آن است.

به گفته وی، در کم کاری تیروئید نیز ممکن است قسمت های مختلف بدن دچار اِدم شود که این وضعیت در حنجره به شکل تغییر صدا خودش را نشان خواهد داد.

تحریک مداوم حنجره و گرفتگی صدا

طبیعی است زمانی که حنجره بیش از حد معمول تحریک شود، گرفتگی صدا اتفاق بیفتد. به همین دلیل هم دکتر رزم پا، ریفلاکس را عاملی برای گرفتگی صدا می داند و توضیح می دهد: برگشت اسید معده یکی از علل شایع تغییر صداست که البته معمولا هم چندان توجهی به آن نمی شود.

در این شرایط ممکن است بیمار به پزشکان مختلف مراجعه و داروهای متفاوتی را هم مصرف کند، اما عامل اصلی همان ریفلاکس است که شاید چندان مورد توجه قرار نگیرد.

سینوزیت مزمن و گرفتگی صدا

سینوزیت مزمن از دیگر بیماری هایی است که می تواند با گرفتگی صدا نمایان شود. در واقع، با توجه به این که در سینوزیت مزمن دیگر مانند سینوزیت حاد با سردرد و علائم معمول سینوزیت روبه رو نیستیم، باید به علائم خاص آن توجه داشته باشیم. دکتر رزم پا با بیان این مطلب می گوید: در سینوزیت مزمن، ترشحات سینوس به طور مداوم از پشت حلق می آید و حنجره را تحریک می کند. بنابراین ترشحات پشت بینی و تغییر صدا علائمی است که در این بیماران اتفاق می افتد.

عوامل موضعی را فراموش نکنید

در کنار بیماری هایی که می تواند موجب گرفتگی صدا شود، برخی عوامل موضعی هم در این زمینه نقش دارد و تغییراتی را در طناب صوتی ایجاد می کند. به عنوان نمونه، افراد سیگاری و کسانی که از صدای خود زیاد استفاده می کنند، به گفته این پزشک متخصص ممکن است در معرض خطر تورم طناب صوتی باشند. این تورم در مراحل اولیه به شکل ندول حنجره نمایان می شود و ممکن است با درمان های علامتی بهبود یابد.

به عنوان نمونه، اگر در مراحل ابتدایی بیمار خیلی حرف نزند، فریاد نکشد و از صدایش استفاده نکند این تورم برطرف خواهد شد، اما اگر وضع ادامه یابد، این ندول پیشرفت کرده و به مرحله ای می رسد که دیگر قابل برگشت نیست. بنابراین با پیشرفت مشکل، ممکن است جراحی لازم شود.

صدای گرفته؛ خشک و خشن یا نرم و زیر؟

گرفتگی صدا هر طور که باشد و به هر دلیلی که اتفاق بیفتد، ناخوشایند است و می تواند برجنبه های مختلف زندگی فرد تاثیر بگذارد. اما وقتی حرف گرفتگی صدا می شود، همه به خشونت صدا و کلفت شدن آن فکر می کنند. در حالی که به گفته دکتر رزم پا، ضایعات درونی طناب های صوتی، اغلب باعثایجاد صدای خشن می شود و صدای ضعیف و سرفه هایی با صدای خفیف(بخصوص در افراد سیگاری) ممکن است نشانه فلج طناب صوتی باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران یادآور می شود: زمانی که همراه با گرفتگی صدا، مشکلات دیگری مانند دشواری بلع، خرخر کردن در زمان تنفس، نفس کشیدن خشن و پرسر و صدا و درد یکطرفه گوش وجود داشته باشد، باید توجه بیشتری داشته باشید؛ چون این علائم می تواند نشان دهنده وجود بدخیمی در حنجره یا مری باشد.

علت اصلی را پیدا کنید

اگر صدایتان گرفته، قبل از این که نگران شوید و به بیماری های جدی فکر کنید، از درمان های خانگی کمک بگیرید؛ شاید مشکل تان جدی نباشد و براحتی برطرف شود. دکتر رزم پا توصیه می کند در مواقع گرفتگی صدا کمتر صحبت کنید و مایعات فراوان بنوشید. همچنین استفاده از بخور و بخصوص بخور سرد نیز می تواند به بهبود وضع کمک کند.

این عضو هیات علمی دانشگاه با تاکید براین که در مورد هر گرفتگی صدایی ابتدا باید علت آن تشخیص داده شود، خاطرنشان می کند: در صورتی که گرفتگی صدا بیش از دو هفته ادامه پیدا کند، حتما باید برای بررسی های بیشتر به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی تشخیص داده و درمان شود.