وحید جلیلی در سالروز شهادت سید مرتضی آوینی:
اگر آوینی نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچم نداشت / آوینی مفهوم حزب اللهی را توسعه داد
وحید جلیلی گفت: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدای از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال ها و هیاهوها نمی توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
به گزارش مشرق،مراسم بزرگداشت شهید آوینی بعدازظهر چهارشنبه با حضور نادر طالب زاده، علیرضا قزوه، محسن مؤمنی شریف، وحید یامین پور و اصحاب رسانه در سازمان هنری رسانه ای اوج برگزار شد.
بنابراین گزارش در این مراسم، وحید جلیلی(مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی) در سخنانی گفت: امروز مهم ترین و فعال ترین سربازان لیبرال در کشور همان کسانی هستند که در اوایل انقلاب ادعاهای کاملا مخالف امروز داشتند. در آن زمان امثال ما اگرچه دغدغه سیاسی داشتیم، اما به دلیل همین غبارآلودگی فضا و اینکه جناح های سیاسی در حال پوست اندازی بودند و هیچ کدام شان برای ما قابل اعتماد نبودند نمی توانستیم حضور فعالی داشته باشیم. یکی از برکاتی که وجود آوینی برای ما داشت این بود که پناهگاهی شد و پرچمی برداشت که حس می کردیم جنسش به جنس انقلاب اسلامی خیلی نزدیک است و مهم ترین ویژگی اش فرهنگی بودن آن بود. آن زمان جناح سیاسی مؤمن وجود داشت ولی جناح فرهنگی مؤمن به آن معنا وجود نداشت. یکی از نکات دیگرش این بود که ما در مقطع بعد از جنگ با یکسری از ریزش های جدی مواجه بودیم. بی تعارف بعضی از کسانی که محور جریانات فرهنگی یا هنری انقلاب بودند به چرخش های ۱۸۰ درجه ای رسیدند که همه را مبهوت کردند.
وی افزود: البته امروز هم می بینیم که همان ها به چه سرنوشتی دچار شده اند اینها در مقطع دهه ۶۰ در حوزه هنری محوریت داشتند و موج آفرینی می کردند و مایه امید بودند. اما یک دفعه در سال های ۶۷،۶۸ و ۶۹ به مرور ریزش ها آشکار شد. آن دهه دهه سختی بود. اگر آوینی نبود من نمی دانم جبهه فرهنگی انقلاب به چه سرنوشتی دچار می شد. یک دفعه ما دیدیم یک سیدی ظهور کرد که تا پیش از آن نامش را هم نشنیده بودیم در روایت فتح نامی از آوینی نبود صدایش را شنیده بودیم ولی نمی دانستیم او کیست. ده یازده سال بعد از انقلاب تازه ما اسم او را دیدیم.
جلیلی ادامه داد: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدای از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال ها و هیاهوها نمی توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
وی گفت: همانطور که گفتم به دلیل فضای سیاسی و اجتماعی آن زمان بعضی از ریزش ها و برخی دلسردی ها به وجود آمد. به خصوص در حوزه فرهنگ و هنر که آدم های حساسی هم هستند و زود تحت تأثیر قرار می گیرند و دلتنگ می شوند و گوشه می نشینند.
اما امروز یکی از امتیازهاتی که جبهه مؤمن و فرهنگی انقلابی امروز ما دارد و رهبری هم در فرمایشاتی در دیدار با خبرگان به آن اشاره کردند این است که با تجربه ای که ما در این بیست و چند سال اندوختیم دیگر منزوی کردن جناح فرهنگی و انقلابی و مؤمن که در دوره های قبلی با شاخه و شانه کشیدن لیبرال سرمایه داری در کشور روی می داد به این آسانی ها ممکن نخواهد بود.
جلیلی در ادامه گفت: آوینی به ما نشان داد که انقلاب اسلامی صرفاً در سیاست خلاصه نمی شود. اگر در یک فضای سیاسی جلوی شما را گرفتند و فضا را برای شما غبارآلود کردند؛ فضاهای متنوع دیگری هم هست که آنجا هم جای کار جهادی و انقلابی است. هم حرف های آوینی و هم نظارت و هم شخصیت آوینی و الگوی عملی که او ارائه می داد به بسط مفهوم حزب اللهی در چشم و ذهن نسل ما کمک کرد.
وی اظهار داشت: به تعبیری دیگر آوینی مفهوم حزب اللهی را توسعه داد. مرزهای حزب اللهی را به عرصه هایی کشید که تا پیش از او خیلی لااقل نسل دوم حزب اللهی ها حضور جدی در آن نداشتند. اگر شما توانستید نقد فیلم بنویسید و از آرمان ها بگویید و اگر فضای بسته ای ایجاد کردند که حق انتقاد به دولت و سیاست اقتصادی را ندارید امروز روزی رسیده که دوباره آن دوره بازخوانی شود که چه کشانی در آن دوره محدود شدند، بازداشت شدند و به چه جرم هایی به زندان رفتند.
وی افزود: حاج رحیم پور ازغدی پیرمرد پدر شهید نویسنده منتقد صرفاً به خاطر اینکه در یک نشریه ای انتقادی به یکی از وزارتخانه های دولت سازندگی کرده بود بازداشت شد و با وقیحانه ترین و زشت ترین برخوردرها با او رفتار شد. فضا تا این حد بسته بود. یا اتفاقاتی که سر مهدی نصیری آمد و چند بار ایشان را به دادگاه بردند و محاکمه کردند یا مجله نیستان به خاطر نقدهایش به یک آقازاده محاکمه شد. سیدمهدی شجاعی را به جرم اشاعه فحشا محاکمه کردند چون به دختر یکی از استوانه های نظام نقد کرده بود و به دادگاه کشیده شد آن دوره خیلی فضای بسته ای از این جهت بود.
جلیلی ادامه داد: در بسیاری از حوزه های امکان نفس کشیدن اعلام حضور بچه حزب اللهی ها وجود نداشت یادم هست سال ۷۱ بود که رهبری در سه سخنرانی مشهور درباره عبرت های عاشورا یکی از کلیدی ترین جملات شان این بود که بسیجی باید در وسط میدان باشد تا بصیرت های اصلی انقلاب زنده بماند آن زمان هم همین حرکات آغاز شده بود چه نرم افزاری و چه سخت افزاری، برای محدود کردن بچه حزب اللهی در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور.
وی افزود: در آن عرصه آقای آوینی فضای گشایش ایجاد کرد و روزنه ای گشود که در او شما می توانستید با مزاحمت کمتری آرمان های انقلاب را دنبال کنید و البته کار سختی بود.
جلیلی گفت: مهم ترین اثری که آوینی برجای گذاشت جدای از همه نوشته های او، شهادتش بود. الان بعد از ۲۱ سال که به پشت سر نگاه می کنیم درست است که آن اتفاق برای ما خیلی تلخ و غم انگیز بود در آن دوره غربت یک علم داری با این عظمت را از دست بدهیم. اما قطعاً می شود گفت که خون آوینی هدر نرفت که هیچ برکات بسیار زیادی داشت. با شهادتش به نظرم یک تحول در جبهه فرهنگی انقلاب ایجاد کرد این خاطره تلخ را من زیاد گفته ام ۲۰ فروردین ایشان که شهید شد یادم است که ما در دانشگاه در خوابگاه مشغول نهار بودیم که اخبار ساعت ۲ خبر را اعلام کرد با یکی از دوستان در اتاق مسئول واحد فرهنگی بسیج آمدیم که پارچه ای سیاه بده تا در تابلو اعلانات بسیج بزنیم.
وی افزود: مسئول واحد گفت مگر چه شده گفتیم آوینی شهید شده است به ما نگاه کرد و گفت آوینی چیست، گفتیم سردبیر مجله سوره، گفت سوره چیست، گفتیم نویسنده آینه جادو، گفت آینه جادو چیست، در نهایت گفتم روایت فتح را که نگاه کرده اید یکی بود صدای گرم و دلنشینی داشت او آوینی بود گفت اِاِاِ… خدا بیامرزدش. خیلی صدایش خوب بود. یک ساعت بعد آمد و دید ما خیلی تابلوی بسیج را شلوغ کرده ایم نگاه عاقل اندر سفیه به ما کرده و گفت آوینی مگر که بوده است. این برادری که می گویم یکی از مخلص ترین دوستان ما در دانشگاه بود و مسئول واحد فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در تهران بود. اسم آوینی را تا روز شهادتش نشنیده بود تو خود حدیثمفصل بخوان از این مجمل. دیگر ببینید در بسیج محلات شهرستان ها چه خبر بوده است. یعنی فعال ترین و مؤثرترین سردار فرهنگی ما در زمانی که در عرصه فرهنگ شمشیر می زد برای اکثریت قریب به اتفاق ما ناشناخته بود. فردا صبح که به تشییع جنازه رفتیم و بچه ها اعلام کردند که رهبری را دیدیم آنجا خیلی از ما فهمیدیم که شهید آوینی چه کسی بوده که رهبری شخصاً به تشییع جنازه اش آمده است.
جلیلی ادامه داد: این حرکت در شناسایی شهید آوینی خیلی مؤثر بود آن روز، روز تولد شهید مرتضی آوینی شد و از آن موقع حیات جدیدی را در جامعه شروع کرد که شاید بیش از برکات دوران حیاتش برکات دوران شهادتش بود. هنوز که هنوز است شما یاد آوینی که می افتید و مطلبی از او می خوانید انگار همین امروز با شما صحبت می کند.
وی بیان داشت: امروز هم به نظرم ما در یک مقطع شاید به نوعی در برخی جاها مشابه ظهور شهید آوینی در فضای حزب اللهی قرار داریم باید مجموعه الگوها و عبرت هایی که دراین بیست و چند سال به دست آمده مورد توجه قرار بگیرد و آن را گنجینه ای به شمار بیاوریم برای تعیین مسیر آینده و همان توقع و درخواستی را که رهبری از ما داشتند از همه بچه حزب اللهی هایی که ادعای کار فرهنگی دارند را داشته باشیم.
جلیلی ادامه داد: امیدواریم به این توقع بتوانیم پاسخ درست بدهیم و جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی به مسیر خود برسند یک عده انقلابی بودند ولی مؤمن نبودند عده ای در مسائل معنوی شان کم آوردند ریزش هایی که در طول یکی دو دهه گذشته داشتیم خیلی از همین گروه هایی که خیلی انقلابی تر از همه بودند وقتی مبانی معنوی شان را از دست دادند از انقلاب دور شدند. یک گروه هم بودند که اهل معنویات و خلوت بودند ولی انقلابی نبودند. افتادن به بازی های دیگری.
وی افزود: آوینی جامع بود، هم مؤمن بود و هم انقلابی و به خاطر اینکه مؤمن بود انقلابی بود. در آواخر دهه شصت ما چنین الگویی در اختیارمان نبود وقتی با آن فضا مواجه شدیم ولی امروز ما آوینی را پیش چشم داریم و تفکر و موضع او و اخلاقش گنجینه ای بزرگ برای ما است. همه اینها می تواند توشه ای باشد برای کسانی که در این نبرد عظیم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قدم برمی دارند.
بنابراین گزارش در این مراسم، وحید جلیلی(مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی) در سخنانی گفت: امروز مهم ترین و فعال ترین سربازان لیبرال در کشور همان کسانی هستند که در اوایل انقلاب ادعاهای کاملا مخالف امروز داشتند. در آن زمان امثال ما اگرچه دغدغه سیاسی داشتیم، اما به دلیل همین غبارآلودگی فضا و اینکه جناح های سیاسی در حال پوست اندازی بودند و هیچ کدام شان برای ما قابل اعتماد نبودند نمی توانستیم حضور فعالی داشته باشیم. یکی از برکاتی که وجود آوینی برای ما داشت این بود که پناهگاهی شد و پرچمی برداشت که حس می کردیم جنسش به جنس انقلاب اسلامی خیلی نزدیک است و مهم ترین ویژگی اش فرهنگی بودن آن بود. آن زمان جناح سیاسی مؤمن وجود داشت ولی جناح فرهنگی مؤمن به آن معنا وجود نداشت. یکی از نکات دیگرش این بود که ما در مقطع بعد از جنگ با یکسری از ریزش های جدی مواجه بودیم. بی تعارف بعضی از کسانی که محور جریانات فرهنگی یا هنری انقلاب بودند به چرخش های ۱۸۰ درجه ای رسیدند که همه را مبهوت کردند.
وی افزود: البته امروز هم می بینیم که همان ها به چه سرنوشتی دچار شده اند اینها در مقطع دهه ۶۰ در حوزه هنری محوریت داشتند و موج آفرینی می کردند و مایه امید بودند. اما یک دفعه در سال های ۶۷،۶۸ و ۶۹ به مرور ریزش ها آشکار شد. آن دهه دهه سختی بود. اگر آوینی نبود من نمی دانم جبهه فرهنگی انقلاب به چه سرنوشتی دچار می شد. یک دفعه ما دیدیم یک سیدی ظهور کرد که تا پیش از آن نامش را هم نشنیده بودیم در روایت فتح نامی از آوینی نبود صدایش را شنیده بودیم ولی نمی دانستیم او کیست. ده یازده سال بعد از انقلاب تازه ما اسم او را دیدیم.
جلیلی ادامه داد: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدای از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال ها و هیاهوها نمی توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
وی گفت: همانطور که گفتم به دلیل فضای سیاسی و اجتماعی آن زمان بعضی از ریزش ها و برخی دلسردی ها به وجود آمد. به خصوص در حوزه فرهنگ و هنر که آدم های حساسی هم هستند و زود تحت تأثیر قرار می گیرند و دلتنگ می شوند و گوشه می نشینند.
اما امروز یکی از امتیازهاتی که جبهه مؤمن و فرهنگی انقلابی امروز ما دارد و رهبری هم در فرمایشاتی در دیدار با خبرگان به آن اشاره کردند این است که با تجربه ای که ما در این بیست و چند سال اندوختیم دیگر منزوی کردن جناح فرهنگی و انقلابی و مؤمن که در دوره های قبلی با شاخه و شانه کشیدن لیبرال سرمایه داری در کشور روی می داد به این آسانی ها ممکن نخواهد بود.
جلیلی در ادامه گفت: آوینی به ما نشان داد که انقلاب اسلامی صرفاً در سیاست خلاصه نمی شود. اگر در یک فضای سیاسی جلوی شما را گرفتند و فضا را برای شما غبارآلود کردند؛ فضاهای متنوع دیگری هم هست که آنجا هم جای کار جهادی و انقلابی است. هم حرف های آوینی و هم نظارت و هم شخصیت آوینی و الگوی عملی که او ارائه می داد به بسط مفهوم حزب اللهی در چشم و ذهن نسل ما کمک کرد.
وی اظهار داشت: به تعبیری دیگر آوینی مفهوم حزب اللهی را توسعه داد. مرزهای حزب اللهی را به عرصه هایی کشید که تا پیش از او خیلی لااقل نسل دوم حزب اللهی ها حضور جدی در آن نداشتند. اگر شما توانستید نقد فیلم بنویسید و از آرمان ها بگویید و اگر فضای بسته ای ایجاد کردند که حق انتقاد به دولت و سیاست اقتصادی را ندارید امروز روزی رسیده که دوباره آن دوره بازخوانی شود که چه کشانی در آن دوره محدود شدند، بازداشت شدند و به چه جرم هایی به زندان رفتند.
وی افزود: حاج رحیم پور ازغدی پیرمرد پدر شهید نویسنده منتقد صرفاً به خاطر اینکه در یک نشریه ای انتقادی به یکی از وزارتخانه های دولت سازندگی کرده بود بازداشت شد و با وقیحانه ترین و زشت ترین برخوردرها با او رفتار شد. فضا تا این حد بسته بود. یا اتفاقاتی که سر مهدی نصیری آمد و چند بار ایشان را به دادگاه بردند و محاکمه کردند یا مجله نیستان به خاطر نقدهایش به یک آقازاده محاکمه شد. سیدمهدی شجاعی را به جرم اشاعه فحشا محاکمه کردند چون به دختر یکی از استوانه های نظام نقد کرده بود و به دادگاه کشیده شد آن دوره خیلی فضای بسته ای از این جهت بود.
جلیلی ادامه داد: در بسیاری از حوزه های امکان نفس کشیدن اعلام حضور بچه حزب اللهی ها وجود نداشت یادم هست سال ۷۱ بود که رهبری در سه سخنرانی مشهور درباره عبرت های عاشورا یکی از کلیدی ترین جملات شان این بود که بسیجی باید در وسط میدان باشد تا بصیرت های اصلی انقلاب زنده بماند آن زمان هم همین حرکات آغاز شده بود چه نرم افزاری و چه سخت افزاری، برای محدود کردن بچه حزب اللهی در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور.
وی افزود: در آن عرصه آقای آوینی فضای گشایش ایجاد کرد و روزنه ای گشود که در او شما می توانستید با مزاحمت کمتری آرمان های انقلاب را دنبال کنید و البته کار سختی بود.
جلیلی گفت: مهم ترین اثری که آوینی برجای گذاشت جدای از همه نوشته های او، شهادتش بود. الان بعد از ۲۱ سال که به پشت سر نگاه می کنیم درست است که آن اتفاق برای ما خیلی تلخ و غم انگیز بود در آن دوره غربت یک علم داری با این عظمت را از دست بدهیم. اما قطعاً می شود گفت که خون آوینی هدر نرفت که هیچ برکات بسیار زیادی داشت. با شهادتش به نظرم یک تحول در جبهه فرهنگی انقلاب ایجاد کرد این خاطره تلخ را من زیاد گفته ام ۲۰ فروردین ایشان که شهید شد یادم است که ما در دانشگاه در خوابگاه مشغول نهار بودیم که اخبار ساعت ۲ خبر را اعلام کرد با یکی از دوستان در اتاق مسئول واحد فرهنگی بسیج آمدیم که پارچه ای سیاه بده تا در تابلو اعلانات بسیج بزنیم.
وی افزود: مسئول واحد گفت مگر چه شده گفتیم آوینی شهید شده است به ما نگاه کرد و گفت آوینی چیست، گفتیم سردبیر مجله سوره، گفت سوره چیست، گفتیم نویسنده آینه جادو، گفت آینه جادو چیست، در نهایت گفتم روایت فتح را که نگاه کرده اید یکی بود صدای گرم و دلنشینی داشت او آوینی بود گفت اِاِاِ… خدا بیامرزدش. خیلی صدایش خوب بود. یک ساعت بعد آمد و دید ما خیلی تابلوی بسیج را شلوغ کرده ایم نگاه عاقل اندر سفیه به ما کرده و گفت آوینی مگر که بوده است. این برادری که می گویم یکی از مخلص ترین دوستان ما در دانشگاه بود و مسئول واحد فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در تهران بود. اسم آوینی را تا روز شهادتش نشنیده بود تو خود حدیثمفصل بخوان از این مجمل. دیگر ببینید در بسیج محلات شهرستان ها چه خبر بوده است. یعنی فعال ترین و مؤثرترین سردار فرهنگی ما در زمانی که در عرصه فرهنگ شمشیر می زد برای اکثریت قریب به اتفاق ما ناشناخته بود. فردا صبح که به تشییع جنازه رفتیم و بچه ها اعلام کردند که رهبری را دیدیم آنجا خیلی از ما فهمیدیم که شهید آوینی چه کسی بوده که رهبری شخصاً به تشییع جنازه اش آمده است.
جلیلی ادامه داد: این حرکت در شناسایی شهید آوینی خیلی مؤثر بود آن روز، روز تولد شهید مرتضی آوینی شد و از آن موقع حیات جدیدی را در جامعه شروع کرد که شاید بیش از برکات دوران حیاتش برکات دوران شهادتش بود. هنوز که هنوز است شما یاد آوینی که می افتید و مطلبی از او می خوانید انگار همین امروز با شما صحبت می کند.
وی بیان داشت: امروز هم به نظرم ما در یک مقطع شاید به نوعی در برخی جاها مشابه ظهور شهید آوینی در فضای حزب اللهی قرار داریم باید مجموعه الگوها و عبرت هایی که دراین بیست و چند سال به دست آمده مورد توجه قرار بگیرد و آن را گنجینه ای به شمار بیاوریم برای تعیین مسیر آینده و همان توقع و درخواستی را که رهبری از ما داشتند از همه بچه حزب اللهی هایی که ادعای کار فرهنگی دارند را داشته باشیم.
جلیلی ادامه داد: امیدواریم به این توقع بتوانیم پاسخ درست بدهیم و جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی به مسیر خود برسند یک عده انقلابی بودند ولی مؤمن نبودند عده ای در مسائل معنوی شان کم آوردند ریزش هایی که در طول یکی دو دهه گذشته داشتیم خیلی از همین گروه هایی که خیلی انقلابی تر از همه بودند وقتی مبانی معنوی شان را از دست دادند از انقلاب دور شدند. یک گروه هم بودند که اهل معنویات و خلوت بودند ولی انقلابی نبودند. افتادن به بازی های دیگری.
وی افزود: آوینی جامع بود، هم مؤمن بود و هم انقلابی و به خاطر اینکه مؤمن بود انقلابی بود. در آواخر دهه شصت ما چنین الگویی در اختیارمان نبود وقتی با آن فضا مواجه شدیم ولی امروز ما آوینی را پیش چشم داریم و تفکر و موضع او و اخلاقش گنجینه ای بزرگ برای ما است. همه اینها می تواند توشه ای باشد برای کسانی که در این نبرد عظیم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قدم برمی دارند.
ارسال نظر