یکی از ویژگیهای دوره قاجار برجسته بودن عزادارى براى امام حسین(علیه السلام) بوده است. در این دوران، علاوه بر رشد و توسعه عزادارى و شرکت همه قشرها و گروه ها در مراسم عزادارى، شیوه هاى نوینى در عزادارى پدید آمد که در عصر صفویه وجود نداشت. مهدیه نژاد ابراهیم در پی این موضوع یادداشتی ارائه کرده است.
حکومت قاجار با ساخت تکیه دولت گام بلندی در فرهنگ عزاداری مردم ایران برداشته است. مسیو بتن فرانسوی سقف آهنی تکیه دولت را علم کرده است.
در دهه محرم شاهان قاجار به میان مردم می آمدند تا همه شاهد عزاداری انها باشند.
علم کشی و تعزیه خوانی از مواردیست که در این دوره باب شد و با استقبال پرشور مردم همراه بود تا جاییکه حکومت پهلوی برای از بین بردن اثرات قاجاریه دست به تعطیلی تعزیه زد.
همچنین ورود زنان به عرصه عزاداری و پررنگ تر کردن مصائب مربوط به مخدرات حادثه کربلا نیز از ویزگیهای دوره قاجار است.
زن‌های شهر از صبح با قالیچه و غذایی مختصر آمده جا می‌گرفتند و بیشتر آنان برای شب نیز می‌ماندند. منبری بیست پله از سنگ مرمر یکپارچه که نظام‌الدوله معیرالممالک در زمان حکومت خود در یزد سفارش داده و با وسایط نقلیه آن عصر به تهران حمل کرده بود در صدر تکیه قرار داشت. اطراف آن متجاوز از سیصد روضه‌خوان گرد می‌آمدند و برای گرم کردن مجلس یکی پس از دیگری به منبر رفته پس از خواندن چند شعر مرثیه به‌زیر می‌آمدند تا آنکه شاه به تکیه آمده در جایگاه مخصوص قرار می‌گرفت. آنگاه آقا سید ابوطالب معروف به «خاتم» که مردی آگاه و سخنور و طرف ملاحظه و احترام مردم بود به منبر می‌رفت و به آوازی نسبتا خشن ولی رسا ذکر مصیبتی کرده به دعای شاه مجلس را ختم می‌ساخت.
در بین همه ی مراسمات مذهبی شیعه، دهه محرم انقدر پررنگ و دقیق اجرا میشده که همه خارجی هایی که در عصر قاجار در ایران زندگی میکردند ، به آن اشاره کرده اند.
این مراسم انقدر با اهمیت بوده که حتی شاهان قاجار از عکاسان خارجی دعوت مبکردند تا از ابن مراسم عکس تهیه کنند.
در دو ماه محرم و صفر تهران عزاخانه حقیقی بود. از هیچ نقطه و به هیچ بهانه صدای ساز و آواز برنمی‌خواست و مجلس سروری برپا نمی‌شد مگر سلام تحویل که در دو ماه مزبور با تمام کیفیت منعقد می‌شد. دست‌کم دویست مجلس سوگواری در نقاط مختلف شهر تشکیل می شد و دسته‌های سینه‌زن روز و شب در حرکت بودند.
نوشته ای از سرکار خانم مهدیه نژادابراهیم
ارسال نظر