شاخص های مهم در کنفرانس ژنو ۲

به گزارشامیدبه نقل از روزنامه الثوره سوریه، با وجود تمام کش وقوسهایی که درباره برگزاری احتمالی کنفرانس ژنو ۲ مطرح است، عوامل زیادی وجود دارند که در تصمیم گیری در مورد برگزاری یا عدم برگزاری این کنفرانس یا روند موجود در جریان آن تاثیر دارند، برخی از این عوامل داخلی، برخی دیگر شاخص های منطقه ای و برخی دیگر نیز معادلات بین المللی است که بر سرنوشت این کنفرانس تاثیر دارند.

الف: عوامل داخلی موثر بر سرنوشت کنفرانس ژنو
رویکرد کلی در عوامل داخلی به گونه ای است که می توان گفت این عوامل نشان دهنده نزدیک بودن برگزاری این کنفرانس نیست، چرا که دولت سوریه به صورت ثابت و مستمر بر اساس راهبرد مشخص خود در فعالیت و نرمش به پیشروی های خود ادامه می دهد، در مقابل گروه های مسلح همچنان در چندین عرصه به عقب نشینی های خود ادامه می دهند و روند تحولات به گونه ای که انسان احساس می کند توازنی که اجازه نشستن پشت میز مذاکره را می دهد، وجود ندارد.

برخی از دستاوردهای دولت سوریه در این دوره عبارتند از:

۱ - دستاوردهای بی سابقه نظامی که ارتش عربی سوریه در مرحله اخیر بویژه در حومه دمشق و حلب به دست آورده، کفه ترازو را به نفع دولت سوریه سنگین کرده است. عملیات بی نظیر دفاعی ارتش سوریه باعثشده عناصر مسلح یا کشته شوند یا به فرار و تردید و سرخوردگی و عدم اعتماد به نفس دچار شوند.

آنها از سرنوشت آینده خود نگران هستند و همواره برای فرار از سرنوشت قطعی خود دست به دامن این و آن می شوند. دستاوردهای مهم در جنوب دمشق و در جنوب شهر حلب و پاکسازی عناصر مسلح و رفع محاصر این شهر مبتنی بر ماهیت راهبردی است که عملیات نظامی آینده نیز همراه با آن انجام خواهد شد. بویژه اینکه دولت اعلام آمادگی کرده که پاکسازی ریف دمشق و منطقه غربی آن را کامل کند و مرزهای لبنان را به صورت کامل به روی عناصر مسلح برای اعزام قاچاقی به سوریه ببندد. محقق شدن اهداف این عملیات به معنی خارج شدن لبنان از معادله های تاثیرگذار بر سوریه است.

۲ - شکاف و تردید در میان مخالفان دولت. در دوره اخیر تفرقه و شکاف در میان عناصر مسلح از یک سو و بین گروه های نظامی و سیاسیی مخالفان دولت از سوی دیگر تشدید شده است. این در حالی است که تعداد عناصر مسلحی که راه توبه در پیش گرفته و دست از سلاح بر می دارند و خود را تسلیم دولت می کنند نیز روز به افزایش است. همچنین روند فرار از میدان و بازگشت به منازل یا خروج از سوریه برای عناصر مسلح خارجی نیز تشدید شده است. علاوه بر اینها شکاف در میان عناصر مسلح نیز افزایش یافته و آنها به صورت کامل از افرادی که سران معارضه در خارج به حساب می آیند، جدا شده اند. در این میان حدود ۱۸۰ گروه یا جماعت از مجموع ۵۰۰ گروهکی که در سوریه فعالیت نظامی دارند؛ شورای سوریه یا ائتلاف مخالفان را که آمریکایی ها و عرب ها آنها را به نمایندگی از ملت سوریه انتخاب کرده اند، به رسمیت نمی شناسند.

۳ - واگرایی و درگیری مسلحانه میان گروه های شورشی در سوریه و تخریب برخی از آنها توسط دیگران باعثشده که بسیاری از این عناصر در دو جبهه یا بیشتر فعالیت کنند، طبعا یکی از این جبهه ها مقابله با ارتش سوریه است و جبهه دیگر نیز شامل درگیری با سایر گروههای مسلح است.

۴ - فشارهای خارجی بر گروه های مسلح برای ممانعت از تجهیز به سلاح و مهمات و اعزام عناصر جدید تروریست آغاز شده است، این عامل باعثشده منابع قدرت و تسلیحات آنها خشک شده و آنها را به سستی وادارد. در این میان هواداری گروه های مسلح بین عربستان سعودی، قطر و ترکیه تقسیم شده و گروهک های نظامی وابسته به عربستان و تجمع ترکی - قطری را علاوه بر ارتش آزاد سوریه تشکیل داده است. این ساختارها در ادامه وارد درگیری خونین با یکدیگر شده و از سوی دیگر درگیری با گروه های مردمی کرد را نیز آغاز کرده و در نهایت نیز درگیری میان گروه های ترک یا سعودی آغاز شد.

ب: عوامل سیاسی منطقه ای
درمورد تحولات سیاسی منطقه ای می بینیم که برخی طرف های منطقه ای، برگزاری کنفرانس ژنو ۲ در سایه تحولات میدانی کنونی و معادلات بین المللی را شکستی راهبردی و بزرگ برای خود می دانند؛ آنها منافع خود را در عدم برگزاری کنفرانس در دوره کنونی یا تاخیر در انجام آن می دانند و معتقدند که برای برگزاری این کنفرانس نیاز به زمان دارند تا بتوانند توازن را به منطقه بازگردانند یا برگه ای را به نفع خود به دست آورند. در رأس این کشورهای منطقه ای عربستان سعودی قرار دارد که در نتیجه ناکامی ها و شکست های پی در پی احساس انزوای بین الملی می کند و دست به اقدامات تلخ و انفعالی در سیاست خارجی خود می زند، این در حالی است که سیاست خارجی این کشور همواره بر آرامش و دوری از تحریک و با مخفی کاری همراه بوده است. تازه ترین این اقدامات رد دریافت کرسی موقت در شورای امنیت بود که برای فریاد به وضعیت غیر متوازن در منطقه به بهانه " دوگانگی در معیارهای سازمان ملل " به آن دست زد، این در حالی است که این کشور تلاش زیادی برای به دست آوردن این کرسی انجام داده بود.

در نتیجه به اعتقاد ما عربستان سعودی به صورت مستقیم یا از طریق نیروهای تحت تسلط خود برای ممانعت از برگزاری این کنفرانس تلاش خواهد کرد، مگر اینکه این کنفرانس مواضع مورد توجه ریاض و سهم مورد انتظار وی را تضمین کند، البته این چیزی است که در سایه تحولات کنونی نمی توان تصور آن را داشت. البته علاوه بر عربستان سعودی برخی قدرت های منطقه ای و اروپایی دیگر مانند فرانسه نیز به صورت آشکار جزو بازندگان این روند هستند.

ج: شاخص های عرصه بین الملل

در سطح بین الملل برنامه هسته ای ایران رو به پیشرفت است و این موضوع اهمیت زیادی در ایجاد معادلات بین المللی دارد، بویژه اینکه امروز این روند دروازه ای برای ازسرگیری مناسبات بین ایران و غرب به شمار می رود. اگر اولین دور این مذاکرات که هفته گذشته در ژنو برگزار شد، خشت اول از اعتماد سازی بین دو طف باشد و غرب البته با ملاحظاتی از چهره مثبت در رفتار جدید ایرانی ها قدردانی کرد، ماانتظار داریم که در دور بعد این مذاکرات که قرار است در ۷ نوامبر آینده برگزار شود و سایر اقدامات و دورهای مذاکرات، اعتماد سازی بین ایران و غرب با وجود کارشکنی ها ادامه پیدا کند این پرونده راه خود را به سوی حل مسالمت آمیز مسایل پیش ببرد.

تمامی این مسایل به کنفراس ژنو ۲ در مورد سوریه مرتبط خواهند بود و به صورت مثبت یا منفی در آن تاثیر خواهند داشت.
البته با وجود اعلام زمان برای برگزاری این کنفرانس، اما نمی توان در مورد برگزاری قطعی آن در زمان مقرر نظری داد. دولت سوریه به دنبال تسریع در برگزاری این کنفرانس مبتنی بر اصول حفظ تمامیت ارضی این کشور و احترام به اراده ملت سوریه است و می خواهد این کنفرانس زمینه را برای حل مسالمت آمیز بحران در سوریه و توقف تجاوز علیه این کشور و قتل و کشتار در آن فراهم کند. اما با وجود تمام اینها دولت سوریه با قاعده تمایز بین سیاست و تروریسم رفتار می کند و حتی اگر اقدامات سیاسی نتایج مطلوب را نداشته باشند و به توقف تروریسم در این کشور منجر نشود، ارتش این کشور کار خود را در تعقیب تروریست ها تا از بین بردن کامل آنها در سوریه ادامه خواهد داد و این موضوع دیگر در زمان برگزاری یا عدم برگزاری کنفرانس تاثیری نخواهد داشت. ارتش در این زمینه بر اساس تکلیف خود در مقابل ملت سوریه اقدام خواهد کرد و البته در این راه دولت سوریه بیشترین تسهیلات ممکن را برای برگزاری کنفرانس فراهم خواهد کرد، اما ذره ای از اصول خود عقب نشینی نخواهد کرد.