علت جوش زبان و 10 روش خانگی درمان آن

علت جوش زبان چیست؟ آیا می تواند نشانه ی وجود بیماری خطرناکی باشد؟ بسیاری از افراد مدام دچار جوش و آفت زبان می شوند. اما با راهکارهایی که امیدنیوز در اختیارتان قرار می دهد می توانید برای پیشگیری و درمان جوش زبان اقدام کنید.

انواع برآمدگی و جوش روی زبان

برآمدگی های موقت (پاپیلیت زبانی گذرا)

تقریباً نیمی از ما در برخی مواقع دچار جوش های ریز روی زبان خود می شویم که با عنوان برآمدگی های دروغی هم شناخته می شوند. این برجستگی های کوچک سفید یا قرمز زمانی ایجاد می شوند که پاپیلاها تحریک شده و کمی متورم گردند.

علت بروز این اتفاق چندان واضح نیست، اما ممکن است مربوط به استرس، هورمون ها یا مصرف غذاهای خاص باشد. اگرچه ممکن است این وضعیت ناراحت کننده باشد، اما این برجستگی های ریز روی زبان چندان جدی نیستند و معمولاً بدون درمان و در عرض چند روز برطرف می شوند. با این حال، جوش روی زبان می تواند عود کننده باشد.

پاپیلیت زبانی حاد بیشتر در بین کودکان شایع است و احتمال مسری بودن در میان آنها وجود دارد. این شرایط می تواند با تب و تورم غدد همراه بوده و گاهی اوقات با عفونت ویروسی همراه است.

به طور کلی این وضعیت نیازی به درمان ندارد و ظرف دو هفته برطرف می شود، اما احتمال عود کردن برای آن وجود دارد. استفاده از آب نمک یا مصرف غذاهای سرد و نرم ممکن است تا حدی تسکین دهنده باشند.

درمان افتادگی پوست صورت در خانه را در امیدنیوز بخوانید.

آفت دهان علت جوش نوک زبان

آفت دهان می توانند در هر نقطه از دهان، از جمله زیر زبان ایجاد شوند. علت این زخم های دردناک و قرمز ناشناخته است اما خوشبختانه، مسری نیستند.

مسکن های بدون نسخه ممکن است علائم آن را تسکین دهند. زخم های گوشتی ناشی از آفت دهان معمولاً در عرض 10 روز و بدون درمان بهبود می یابند.

در صورتی که این جوش روی زبان مداوم بوده، همراه با تب یا به اندازه ای بد باشد که قادر به مصرف غذا یا نوشیدنی نباشید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. درمانهای موضعی قوی با نسخه ممکن است کمک کننده باشد.

پاپیلوم سنگفرشی علت جوش زبان

پاپیلوم سنگفرشی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در ارتباط است. این نوع جوش روی زبان معمولاً یک برجستگی تنها و نامنظم است که می توان آن را با جراحی یا با لیزر درمان کرد. هیچ درمانی برای HPV وجود ندارد، اما علائم فردی آن را می توان برطرف نمود.

سیفلیس علت جوش نوک زبان

سیفلیس یک عفونت مقاربتی (STI) است. معمولاً با یک زخم کوچک بدون درد شروع می شود که به راحتی قابل دفع است. زخم اولیه با بثورات همراه است.

با پیشرفت بیماری زخم های بیشتری بصورت گهگاه ایجاد می شوند. در مراحل اولیه، سفلیس به راحتی با آنتی بیوتیک ها درمان می شود. در مراحل ثانویه، ممکن است زخم در دهان و زبان ظاهر شده و در صورت عدم درمان این زخم ها می توانند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شوند.

تب مخملک علت جوش زبان

تب اسکارلت می تواند منجر به ایجاد ظاهری با نمای “زبان توت فرنگی” شود. این وضعیت زبان را قرمز، متورم و دچار برآمدگی می کند. این عفونت باکتریایی همچنین می تواند باعث بثورات پوستی و تب شود.

تب اسکارلت معمولاً خفیف بوده و با آنتی بیوتیک قابل درمان است. عوارض نادر آن شامل ذات الریه، تب روماتیسمی و بیماری کلیوی است. بیماری مخملک بسیار مسری است بنابراین باید جدی گرفته شود.

گلوسیت علت جوش نوک زبان

گلوسیت زمانی رخ می دهد که التهاب باعث می شود زبان شما صاف به نظر برسد، نه با برآمدگی. این ممکن است نتیجه دلایل مختلفی از جمله واکنش آلرژیک، سیگار کشیدن و سایر عوامل تحریک کننده یا عفونت باشد. درمان بستگی به علت آن دارد. اگر گلوسیت مداوم یا عود کننده است به پزشک خود مراجعه کنید.

سرطان دهان

اکثر برجستگی ها و جوش روی زبان جدی نیستند، اما برخی از آنها سرطانی هستند. برآمدگی های سرطانی معمولاً در دو طرف زبان ظاهر می شوند تا در بالای آن. شایع ترین نوع سرطانی که روی زبان ایجاد می شود، سرطان سلول سنگفرشی است.

سرطان زبان در قسمت جلویی زبان ظاهر می شود. این توده ممکن است خاکستری، صورتی یا قرمز باشد. لمس آن ممکن است باعث خونریزی شود.

سرطان همچنین می تواند در پشت یا قاعده زبان ایجاد شود. ممکن است تشخیص آن سخت تر باشد، به خصوص به این دلیل که در ابتدا هیچ دردی وجود ندارد و ممکن است با پیشرفت آن دردناک شود.

در صورت مشکوک بودن به سرطان، احتمالاً پزشک از بافت زبان برای معاینه زیر میکروسکوپ نمونه برداری می کند. بسته به نوع و مرحله سرطان، گزینه های درمانی شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی وجود دارد.

فیبروم تروماتیک علت جوش نوک زبان

فیبروم تروماتیک یک برجستگی صاف و صورتی رنگ روی زبان است که در اثر تحریک مزمن ایجاد می شود. تشخیص آن دشوار بوده، بنابراین نمونه برداری از آن معمولاً ضروری خواهد بود. در صورت لزوم، می توان بافت رشد یافته را از طریق جراحی حذف نمود.

تبخال دهانی

تبخال یک عفونت ویروسی شایع است که برخی از افراد مبتلا به آن هرگز علائمی را تجربه نمی کنند. با این حال، اغلب افراد هر از گاهی در اطراف بینی یا دهان خود دچار تاول های سرماخوردگی می شوند.

برخی افراد نیز دچار تاول های به شکل جوش روی زبان یا لثه می شوند. این تاول ها می توانند بسیار دردناک باشند و ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشند.

تبخال دهانی مسری است و می تواند از طریق بزاق، تماس مستقیم با ناحیه آلوده یا تماس با مخاط دهان و زبان گسترش یابد. انتشار آن حتی در زمان بی علامت بودن نیز ممکن است رخ دهد.

آلرژی علت جوش نوک زبان

عدم تحمل غذایی و واکنشهای آلرژیک ممکن است باعث ایجاد تاول روی زبان و جوش در زبان یا متورم شدن آن شوند. تورم ناگهانی و فوری کل زبان می تواند نشانه واکنش خطرناکی باشد که به آنافیلاکسی معروف است.

برفک دهان

برفک دهان یک عفونت قارچی در دهان است. مخمر نوعی قارچ است که معمولاً در مکان های مرطوب و تاریک رشد می کند. برفک دهان در نوزادان، به ویژه نوزادان تازه متولد شده بیشتر ایجاد می شود. اکثر افراد مبتلا به برفک دهان معمولاً متوجه لکه های سفید خشن روی زبان یا لب می شوند. اغلب قرمزی و زخم در دهان نیز وجود دارد.

کیست های لنفوپیتلیال علت جوش نوک زبان

این کیست های زرد نرم معمولاً در زیر زبان ظاهر می شوند. علت آنها مشخص نیست کیست ها خوش خیم هستند و با جراحی قابل برداشتن هستند.

درمان های خانگی جوش زبان

یخ

یخ به دلیل دمای پایینی که دارد خاصیت تسکین دهنده دارد و به سرعت درد را کاهش میدهد. برای تاول روی زبان میتوانید تکه های یخ را مستقیما روی تاول قرار دهید و تا زمان ذوب شدن همان جا نگهش دارید و همچین با نوشیدن آب حاصل از ذوب شدن یخ به کاهش درد خود کمک کنید.

نمک

راهکار دیگر برای کاهش درد تاول روی زبان و پیشگیری از عفونت و همچنین درمان آن استفاده از نمک است که به خوبی باکتری ها را از بین میبرد.

روش استفاده از نمک جهت تسکین درد تاول:

۱ قاشق چای خوری نمک در ۱ فنجان آب ولرم ریخته خوب مخلوط کنید حداقل ۳۰ ثانیه در دهان نگه داشته سپس بیرون بریزید.

روش دیگر این است که کمی نمک را به مدت یک دقیقه به طور مستقیم روی تاول بگذارید سپس با آب گرم بشوئید.اگر به مدت ۵ بار در روز این کار را انجام دهید تاول درمان خواهد شد.

جوش شیرین

اگر تاول زبان حاصل از زخم خوره باشد جوش شیرین گزینه بسیار مناسبی برای رفع التهاب آن است زیرا خاصیت آنتی باکتریال دارد و به سرعت تاثیرگذار خواهد بود. همچنین باعث تعادل PH محیط دهان خواهد شد.

روش مصرف جوش شیرین برای کاهش درد و التهاب تاول زبان:

۱ قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک فنجان آب گرم ریخته و خوب هم بزنید و به مدت چند دقیقه در دهان نگه داشته سپس بیرون بریزید و یا می‌توانید با ۱ قاشق چای خوری جوش شیرین و کمی آب خمیری درست کنید و بر روی تاول بگذارید تا چند دقیقه بماند سپس با آب ولرم بشوئید. اگر روزی 3تا4 مرتبه این کار را انجام دهید بهبود میابید.

ماست

برای درمان تاول زبان می‌توانید از ماست استفاده نمایید. ماست یک لایه‌ی پروتئینی روی زبان شما ایجاد می‌کند که باعث تسکین ناراحتی ناشی از تاول می‌شود.

طریقه استفاده از ماست برای درمان تاول زبان:

نصف فنجان ماست سرد را در داخل دهان خود بریزید و به مدت چند دقیقه نگه دارید. این کار را هر روز چند بار تکرار کنید.

خیار

خیار دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است و درد حاصل از تاول زبان را به شکل قابل توجهی تسکین می‌دهد.

شیوه استفاده از خیار برای تسکین تاول زبان

یک عدد خیار متوسط را در یخچال بگذارید تا خنک شود. سپس آن را با پوست در مخلوط‌ کن ریخته و چند پالس بزنید تا یک خمیر شود. سپس خمیر ایجاد شده را روی تاول زبان گذاشته و اجازه دهید حدود ده تا پانزده دقیقه بماند. سپس آن را بشویید.

پراکسید هیدروژن

پراکسید هیدروژن 3درصد را برای خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی آن استفاده میکنند که به تسکین درد و کاهش التهاب تاول زبان کمک میکند.

روش استفاده از پراکسید هیدروژن جهت درمان تاول زبان:

آب گرم و پراکسید هیدروژن را با مقیاس مساوی مخلوط کنید سپس با یک پنبه تمیز روی تاول بزنید بعد از دو دقیقه با آب گرم بشوئید. این کار را چند بار در روز انجام دهید.

زردچوبه

یکی دیگر از تسکین دهنده های تاول زبان زردچوبه است که علاوه بر خواص آنتی باکتریال، خاصیت تسکین دهنده درد را نیز دارد.

روش استفاده از زردچوبه جهت درمان تاول:

نصف قاشق چای خوری پودر زردچوبه را با ۱ قاشق غذا خوری عسل مخلوط کنید خمیر حاصل را با انگشت بر روی تاول گذاشته سه دقیقه بعد با با آب گرم بشوئید. این کار را تا چند روز ۳ یا ۴ بار در روز انجام دهید  و یا نصف قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به یک لیوان شیر گرم اضافه کنید و یک بار در روز بنوشید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا میتواند درد و التهاب تاول را کاهش دهد زیرا خاصیت ضدباکتریایی دارد.

روش مصرف آلوئه ورا برای تاول زبان:

ژل آلوئه ورا را از داخل برگ آن خارج نموده و به مدت 5 دقیقه به صورت مستقیم روی تاول قرار دهید. این روش را به مدت چند روز تکرار کنید تا تاول درمان گردد.

ریحان برای تاول روی زبان

برگ گیاه ریحان میتواند با خواص ضدعفونی کننده و ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود به روند درمان شما کمک کند و هرچه سریع تر تاول زبان شما را بهبود بخشد.

روش استفاده از برگ ریحان برای این منظور:

برگهای ریحان را کاملا تمیز شسته و به مدت طولانی بجوید و آب حاصل از جویدن را نیز بنوشید. این عمل را به مدت 4روز تکرار کنید.

روغن درخت چای

روش موثر دیگر جهت درمان و تسکین تاول زبان روغن درخت چای است که دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است.

روش استفاده از روغن درخت چای برای تاول زبان:

با این روغن دهانشویه طبیعی درست کنید. روزی یکبار چند قطره از آن را داخل کمی آب ریخته و در دهان بچرخانید. این کار را به مدت 4 روز متوالی تکرار کنید.

گشنیز

گشنیز دارای خواص ضدالتهابی نیز است که برای ضدعفونی کردن تاول زبان درمانی موثر است.

روش مصرف گشنیز برای تاول روی زبان

۱ قاشق چای خوری تخم گشنیز و یا برگ آن را در یک فنجان آب گرم بریزید آن را فشار داده سپس با آن غرغره کنید این کار را ۳ تا ۴ باردر روز تا زمان بهبودی انجام دهید.

ویتامین ب برای تاول روی زبان

گاهی علت بروز تاول زبان کمبود ویتامین B. است، ولی می‌توانید با مواد غذایی غنی از ویتامین B. تاول را درمان کنید و حتی با این روش از عود تاول جلوگیری کنید.

غلات سبوس دار، تخم مرغ، ماهی آزاد، جو، سبوس، آووکادو، موز، بوقلمون، جگر و محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، ماست دارای ویتامین B هستند. سعی کنید حتما در طول درمان تاول زبان خود ، مصرف کنید و یا از مکمل‌های ویتامین B. به مدت یک هفته استفاده کنید.

درمان سریع زخم های زبان و دهان

برای درمان سریع زخم های زبان و دهان می توانید موارد زیر را امتحان کنید:

• چندین بار در روز دهان خود را با آب نمک گرم بشویید تا التهاب را کاهش داده و بهبودی را بهبود بخشد.
• از ژل ها یا پمادهای موضعی بدون نسخه با بنزوکائین برای کاهش درد استفاده کنید.
• از خوردن غذاهای تند، تند یا اسیدی که باعث تحریک بیشتر زخم ها می شوند، خودداری کنید.
• هیدراته بمانید و بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید تا از روند بهبودی حمایت کنید.

سایر درمان های خانگی

• تا زمانی که جوش های روی زبان از بین بروند، از مصرف غذاهای اسیدی و تند اجتناب کنید.
• مقدار زیادی آب بنوشید.
• آب نمک گرم و جوش شیرین به طور منظم غرغره کنید.
• از داروهای موضعی بدون نسخه برای کاهش درد استفاده کنید، مانند داروهای ضد زخم یا ژل های بی حسی دهان.
• تا زمانی که برجستگی روی زبان از بین نرفته اند، از مصرف دهانشویه های حاوی الکل خودداری کنید.

درمان های موثر برای جوش زبان

 ژل های بدون نسخه

ژل ها یا پمادهای موضعی حاوی موادی مانند بنزوکائین یا پراکسید هیدروژن می توانند درد را تسکین دهند و به بهبودی کمک کنند.

دهانشویه

دهانشویه های ضد میکروبی می توانند به کاهش رشد باکتری ها و بهبود سریع تر کمک کنند.

 مسکن ها

مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند ناراحتی را کاهش دهند.

 پرهیز از غذا های تحریک کننده

دوری از غذاهای اسیدی، تند یا با بافت خشن در طول شیوع بیماری می تواند از تحریک بیشتر جلوگیری کند.

رژیم غذایی مناسب در دوره درمان جوش روی زبان

• برای بهبود جوش‌های روی زبان خود سعی کنید درطول روز مایعات فراوانی بنوشید و اگر از برخورد مایعات با جوش‌ها دردی احساس می‌کنید، از نی استفاده کنید.
• یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید که در آن مواد غذایی تسکین‌دهنده مانند ماست، بستنی، شیر، عسل، ژلاتین و … گنجانده شده باشد.
• از مصرف مواد‌غذایی تحریک‌کننده، مانند غذاهای ادویه‌دار یا اسیدی بپرهیزید.
• درطول دوره درمان برای جلوگیری از تحریک دهان و زبان، بهتر است از جویدن آدامس خودداری کنید.

راه های پیشگیری جوش نوک زبان

مهمترین کارهایی که باید انجام شوند رعایت بهداشت دهان و متوقف کردن استرس و عوامل آسیب رسان به مخاط دهان هستند. اما راه های زیر نیز توصیه می شوند:

1. توقف مصرف دخانیات
2. عدم استفاده از محصولات استنشاقی یا دخانی حاوی شاهدانه، میخک و رزین
3. توقف یا محدود کردن مصرف الکل
4. انجام معاینات مکرر توسط دندانپزشک
5. عدم استفاده از محصولات بهداشت دهان که حاوی ساینده ها یا سفید کننده های قوی هستند
6. عدم استفاده از دنچر های لق، براکت هایی با لبه های تیز و سایر وسایل مشابهی که سبب آزار مزمن مخاط دهان می شوند.
7. تمیز نگه داشتن زخم های دهانی
8. عدم استفاده از مایعات و غذای های داغ – اجازه دهید غذاها کمی سردتر شوند.
9. عدم استفاده از آبنبات یا محصولات مشابهی که حاوی مواد محرک هستند.
10. داشتن رژیم غذایی متعادل که حاوی انواع گروه های مواد غذایی، مینرال ها و ویتامین ها باشد.
11. عدم استفاده از مواد غذایی آلرژن
12. پرهیز از رفتارهای جنسی نامتعارف، خطرناک یا محافظت نشده