درمان استفراغ کودکان با گیاهان دارویی در سریع ترین زمان ممکن
درمان استفراغ کودکان اگر شدید نباشد در خانه و با طب سنتی قابل درمان است.در این مطلب تمامی راهکار های درمان استفراغ کودکان را توضیح داده ایم
یکی از مشکلات شایع در میان کودکان استفراغ است. اگر این مشکل تکرار نشود جای نگرانی ندارد و در این صورت درمان استفراغ کودکان در خانه امکان پذیر است ولی در صورت تکرار بهتر است این مشکل را با پزشک کودک در میان بگذارید.در این مطلب راهکار های درمان استفراغ کودکان در خانه و با گیاهان دارویی را شرح میدهیم.
راهکارهای درمان استفراغ کودکان
استفراغ به دلایل متفاوتی برای کودکتان اتفاق میافتد، این دلایل ممکن است مسمومیت غذایی و گرمازدگی باشد یا قرار گرفتن در ماشین برای مدت طولانی. دلیل آن هرچیزی که هست، میتوانید با انجام یکسری مراقبتهای خانگی استفراغ را در کودکان درمان کنید و یا از پرستار کودک بخواهید آنها بهکار گیرد.
در صورتی که درمان استفراغ در کودک شما حداکثر تا یک روز بهبود نیافت و یا با علائمی مثل غش، رنگ پریدگی، تاری دید، درد شکم، درد قفسه سینه، تب بالا، سردرد، افزایش تعداد تنفس و نبض، کمبود آب بدن، عدم توانایی مصرف غذا بیش از 12 ساعت و… همراه باشد، باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. همچنین استفراغ در کودکان زیر 12 هفته باید سریعا به پزشک گزارش شود.
در صورتی که استفراغ کودک شما سطحی باشد با انجام موارد خانگی میتوانید برای بهبود و درمان استفراغ با مواد غذایی به درمان آن بپردازید پس بهتر است این موادغذایی را شناخته و با طرز استفاده از آنها جهت درمان استفراغ کودکان آشنا شویم. در ادامه روش ها خانگی و آسان برای درمان استفراغ کودکان میپردازیم:
محلول خوراکی آبرسانی (هیدراته کردن) بدن (ORS)
از مهمترین عوارض استفراغ در کودکان بروز مشکل کمآبی در بدن است. این مشکل در کودکان زودتر از بزرگسالان رخ میدهد و برای سلامتی او خطرناکتر است. برای کمک به کودک خود در مقابله با کم آبی بدن، نیاز است که مقدار مناسبی آب به او بنوشانید.
هنگامی که بدن کودک کم آب میشود، علائمی مثل گود رفتن چشمها، خشکی دهان و حلق، خستگی، کاهش مقدار اشک زمانی که گریه میکند، دفع ادرار به رنگ تیره یا عدم دفع ادرار و… را مشاهده خواهید کرد. شاید فکر کنید با هر بار استفراغ، آب و مایعات مصرف شده از بدن خارج میشود و مصرف آنها بی فایده است اما حتی اگر استفراغ ادامه پیدا کند باز هم مقداری از آن جذب بدن میشود.
بسیاری از متخصصین گوارش به والدین توصیه میکنند که در صورتی که با تهوع کودکان روبرو شدهاند از محلول خوراکی آبرسانی (هیدراته کردن) استفاده کنند. این محلول، میتواند آب و نمک و قند مورد نیاز بدن کودک را تامین کرده و قدرت بدنی وی را تقویت بخشد. این محلول در اکثر داروخانههای کشور موجود بوده و به راحتی میتوان آن را تهیه کرد.
غذاهایی که علاوه بر کاهش تهوع مقدار زیادی آب را وارد بدن میکنند شامل:
- انواع سوپها
- آب مرغ
- چای گرم
- موز
- ماست
- میوه و سبزیجات
- زنجبیل
زنجبیل و عسل برای درمان استفراغ کودکان
مصرف زنجبیل و عسل برای بیماریهای مختلف از زمانهای قدیم توصیه میشده و استفاده از آن به صدها سال قبل برمیگردد. از خواص زنجبیل و عسل برای درمان مشکلات تنفسی و سرماخوردگی زیاد شنیدهاید، اما باید بدانید این معجون برای رفع درمان حالت تهوع نیز مناسب است. با توجه به تحقیقات انجام شده، مواد شیمیایی موجود در زنجبیل، علائم تهوع در معده، روده، مغز و سیستم عصبی را کنترل میکند.
مصرف زنجبیل و عسل برای کودکان زیر دوسال توصیه نمیشود. بهتر است برای مصرف کودکان بالای 2 سال نیز بهتر است با پزشک مشورت شود. اگر میخواهید آن را به صورت چای مصرف کنید، باید یک تکه زنجبیل را پوست گرفته و رنده کنید. مقداری آب جوش را به آن افزوده و به مدت 10 تا 20 دقیقه بگذارید دم بکشد. سپس مقداری دارچین، عسل و آب لیمو، به آن بیفزاید و به کودک بنوشانید.
مصرف نعناع برای درمان استفراغ کودکان
از دیگر روشهایی که با استفاده از آن میتوان برای درمان سریع استفراغ در کودکان استفاده کرد، خوراندن نعناع به آنها است. این گیاه دارویی به دلیل داشتن رایحهای خوشایند، تهوع را برطرف میکند. به روشهای متفاوتی برای استفاده از نعناع وجود دارد. میتوانید آن را به صورت تازه به کودک بخورانید یا به صورت چای آن را دم کنید. برای تهیه چای نعناع به شیوه زیر عمل کنید.
یک چهارم فنجان نعناع را داخل کتری ریخته و 1 لیوان آب جوش روی آن بریزید. درب کتری را ببندید و 5 دقیقه به آن اجازه دهید تا دم بکشد. پس از آماده شدن دمنوش، آن را صاف کنید و به دلخواه به صورت گرم یا سرد به کودک بدهید. میتوانید از مقداری آبلیمو و عسل را برای بهتر شدن طعم آن استفاده کنید.
مصرف دارچین برای درمان استفراغ کودکان
دارچین مادهای ضد باکتریایی و ضد ویروسی قوی است. به همین علت برای درمان استفراغ در کودکان موثر است. از طرفی عوارض کمی دارد و زودتر از عرق نعناع یا چای نعناع تاثیر میگذارد. برای استفاده از دارچین باید مقدار مناسبی از چوب دارچین را با یک و نیم لیوان آّب در کتری قرار داده و به مدت 25 دقیقه با حرارت کم دم کنید. سپس اجاق را خاموش کرده و 15 دقیقه اجازه دهید تا دمنوش خنک شود. اکنون میتوانید مقداری عسل و آبلیمو به آن اضافه کرده و کودک بنوشانید. درصورتی که میخواهید دمنوش را با استفاده از پودر دارچین تهیه کنید، باید از یک قاشق دارچین استفاده کرده و مدت زمان دم کردن را به 5 دقیقه کاهش دهید.
در این مطلب رژیم کاهش وزن سریع فقط با خوردن دارچین! را نیز توضیح داده ایم.
کاربرد لعاب برنج برای درمان استفراغ کودکان
روش دیگری که میتوانید برای درمان استفراغ در کودکان استفاده کنید مصرف لعاب برنج است. لعاب برنج در برنامه غذایی نوزادان نیز گنجانده میشود؛ چراکه سرشار از ویتامین و مواد معدنی است. از طرفی آب برنج، برای درمان مشکلات گوارشی کودکان نیز مناسب است بخصوص اگر دلیل تهوع و استفراغ، تورم در معده باشد. برای تهیه لعاب برنج، سه فنجان آب را با یک فنجان برنج شسته شده در قابلمهای مخلوط کرده و بگذرارید جوش بیاید. اجازه دهید حداقل 15 دقیقه برنج در آب بجوشد و سپس آبکش کنید و آّب برنج را در ظرف دیگری بریزید. حال 2 قاشق غذاخوری یا 30 میلیمتر از آن را در فواصل زمانی 4 ساعته به کودک بدهید.
مصرف هسته هل برای درمان استفراغ کودکان
ما ایرانیها، معمولا هل را به دلیل رایحه معطر و خوش بو، همراه چای دم کرده و استفاده میکنیم. اما از گذشته در پزشکی چینی و یونانی، از هل به عنوان درمان کننده اختلالات گوارشی استفاده میکردند. حتی از دانه هل عصاره متانولی گرفته میشود که برای رفع گرفتگی معده، نفخ شکم و… مناسب است. از دیگر مزایای دانه هل، خاصیت ضد باکتریایی است.
این خاصیت موجب مهار رشد و گسترش انواع میکروب در بدن میشود. هل میتواند میکروبهایی که عامل مسمومیت غذایی هستند را از بین ببرد. این ویژگیها در کنار خواص آرام بخش این دانه جادویی، برای درمان تهوع و استفراغ موثر است. برای استفاده از آن مقدار مناسبی هل را با شکر مخلوط کرده و به کودک بخورانید.
میخک برای درمان استفراغ کودکان
میخک از گیاهانی است که از گذشته در طب سنتی ایرانی از آن استفاده میکردند. از خواصی که میخک با آن معروف است، میتوان به رفع بودی بد دهان، کاهش درد دندان، و تقویت لثه اشاره کرد؛ اما جالب است بدانید که میخک یکی از بهبود دهندگان سیستم گوارشی نیز بهشمار میرود. این گیاه معطر خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارد.
دمنوش میخک
برای تهیه دمنوش گل میخک، باید مقدار 10 گرم گل میخک را با حدود 1 لیتر آب جوش مخلوط کنید. آنها را در کتری یا ظرف مناسبی ریخته و درب آن را ببندید تا دم بکشد. زمان مناسب برای دم کشیدن میخک 5 دقیقه است. به دلخواه میتوانید دارچین، زنجبیل یا عسل را به آن بیفزایید. سپس دمنوش را صاف کرده و جهت درمان استفراغ و حالت تهوع کودک استفاده کنید. باید توجه داشته باشید که بدن بعضی از افراد در مصارف بالای میخک ممکن است حساسیت نشان دهد، با افت قندخون مواجه شود یا تشنج کند.
دانه رازیانه برای درمان استفراغ کودکان
رازیانه گیاهی پرکاربرد است که خواص زیادی دارد. از این رو تمام قسمتهای آن از جمله برگ، غنچه و دانه را در آشپزی و برای درمان بعضی از بیماریها استفاده میکنند. طعم و بوی این گیاه باعث شده از آن به شکلهای مختلف خام، پخته، خشک و یا بهعنوان چاشنی غذا استفاده کنند.
بهبود بینایی، تنظیم اشتها، کاهش استرس، کاهش نفخ و کاهش ورم معده تنها تعدادی از خواص این گیاه دارویی هستند. خاصیت ضدمیکروبی و درمان اختلالات گوارشی دانه رازیانه باعث شده است که از آن به عنوان درمان کننده تهوع و استفراغ کودکان یاد شود. با توجه به دلیلی که از رازیانه استفاده میکنید شیوه استفاده از آن نیز متفاوت خواهد بود. اما برای درمان استفراغ کودکان و تهوع شان، باید دمنوش آن را تهیه کرده و روزانه سه لیوان به کودک بدهید.
مصرف سرکه سیب برای درمان استفراغ کودکان
سرکه سیب با روند تخمیر طبیعی تولید میشود و کاربرد زیادی در آشپزخانه دارد. از این ماده میتوانید برای درمان تهوع و استفراغ کودکان بعلاوه اسهال کودک استفاده کنید. سرکه سیب حاوی پکتین بوده و برای باکتریهای خوب روده مفید است؛ از طرفی باکتریهای خوب در حفظ سیستم ایمنی تاثیرگذارند. کاهش التهاب روده و حجیم شدن مدفوع از دیگر خواص آن به شمار میرود. سرکه سیب میتواند سموم بدن کودک را دفع کند و خاصیت ضد میکروبی نیز دارد. نحوه استفاده از سرکه سیب با توجه به علت استفاده از آن میتواند متفاوت باشد.
ترکیب آن با آب، جوش شیرین، عسل، فلفل قرمز و آبلیمو رایجترین روشهای استفاده برای مشکلات گوارشی هستند. برای استفاده از این سرکه سیب، جهت درمان تهوع و استفراغ کودکان، مقدار مناسبی از آن را با عسل و یک لیوان آب مخلوط کرده و به کودک بدهید. باید توجه داشت که مصرف بیشاز اندازه سرکه سیب ممکن است نتیجه عکس داشته باشد.
پیاز و زنجبیل برای درمان استفراغ کودکان
پیاز به عنوان یک آنتیبیوتیک طبیعی، باعث بهبود و درمان استفراغ و حالت تهوع در کودکان میشود. برای استفاده از آن باید مقداری زنجبیل تازه را شست و شو داده و خرد کنید. سپس یک تکه پیاز را خرد کرده یا بفشارید تا آب آن خارج شود. آب پیاز و زنجبیل خرد شده را با یکدیگر ترکیب کنید. کودک باید این ترکیب را سه مرتبه در روز مصرف کند تا بهبود یابد.
طب فشاری(معجزه درمان استفراغ در کودکان)
این تکنیک باعث برطرف شدن حالت تهوع در برخی از کودکان میشود. طب فشاری به وارد کردن فشار به قسمتی از بدن گفته میشود که باعث ایجاد تغییراتی در سایر قسمتهای بدن میشود. طب فشاری شبیه به روش باستانی طب سوزنی در چین است. برای فرونشاندن حالت تهوع در کودک باید والدین با استفاده از انگشتان وسط و اشاره برای فشار دادن شیار بین دو تاندون بزرگ در داخل مچ دست کودک که از کف دست شروع میشود استفاده شود.
دارو
مصرف دارو یکی از متداولترین روشهای پیشنهادی دکتر گوارش برای درمان تهوع کودکان است. اگر کودک شما حالت استفراغ دارد، استامینوفن یا ایبوپروفن مناسبترین گزینه برای داروی کودکان در جهت درمان آنها است. البته امروزه شربت ضد تهوع کودکان نیز در داروخانهها موجود است و شما میتوانید با استفاده از آنها، مشکل تهوع فرزندانتان را حل کنید. امروزه شربت ضد تهوع کودکان انداسترون یکی از مناسبترین روشهای درمان دارویی این بیماری شناخته میشود. البته شایان ذکر است که از مصرف خودسرانه داروی ضد تهوع کودکان جدا خودداری کنید و حتما از داروهایی برای کودکانتان استفاده کنید که پزشک متخصص آن را تجویز کرده باشد.
علل تهوع کودکان
تهوع در کودکان تحت اثر عوامل متعددی بروز میدهد. از جمله از علل تهوع کودکان عبارتاند از:
عفونت ویروسی یا باکتریایی
یکی از دلایل رایج تهوع کودکان عفونت و ویروس و باکتریها است. این باکتریها اغلب اوقات در اثر سرماخوردگی وارد بدن شده و باعث ایجاد تهوع کودکان میشود. بهغیراز سرما خوردگی، عفونت معده نیز میتواند موجب تهوع کودکان شود. شایان ذکر است که اگر تهوع کودکان بهخاطر عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد، اصولاً باید حداکثر تا ۱ روز دیگر بهبود یابد. در غیر این صورت دلیل تهوع کودکان ناشی از علل دیگری است.
گریه کردن بیش از حد
گریه کردن طولانی مدت از دیگر عوامل تهوع کودکان است. گریه باعث احتناق گلو شده و همین عامل موجب بروز حس تهوع میشود. اگر تهوع کودکان به علت گریه کردن باشد، هیچ مشکل خاصی کودک شما را تهدید نمیکند و صرفا یک واکنش طبیعی بدن است. پس در نتیجه لازم نیست که برای درمان تهوع وی اقدام خاصی انجام دهید. فقط کافی است که تلاش کنید فرزندتان را به آرامش برسانید و از ادامه گریه وی جلوگیری کنید.
حالت تهوع ناشی از حرکت
با اینکه تهوع کودکان در اثر حرکت، به ندرت اتفاق میافتد اما این مشکل در برخی از کودکان دیده شده است. در واقع برخی از کودکان در هنگام حرکت دچار حالت تهوع میشوند. این مشکل اکثرا زمانی رخ میدهد که والدین کودکان خود را روزانه به مدت طولانی با ماشین یا پیاده بگردانند.
مواد سمی
اکثرا کودکان در اثر مصرف مواد سمی حالت تهوع میگیرند. به طور کلی حالت تهوع کودکانتان ممکن است در اثر مصرف مواد شیمیایی، مواد مخدر، سموم و … باشد. یا حتی در بسیاری از مواقع گزارش شده است که غذاهای بیرون بر و فستفودها به دلیل کیفیت پایینی که دارند با معده کودکان سازگار نبوده و باعث ایجاد حالت تهوع در آنها میشوند.
انسداد روده
اگر حالت تهوع کودکتان به صورت ناگهانی و مکرر رخ دهد به احتمال زیاد روده آنها انسداد پیدا کرده است. این مشکل به ندرت در کودکان مشاهده میشود اما گاها توسط دکترهای گوارش گزارش شده است که کودکان نیز دچار انسداد روده میشوند.
علائم استفراغ کودکان
استفراغ معمولاً با نشانههای دیگری هم در کودکان همراه است. برای مراجعه به پزشک، باید تمام نشانهها و علائم کودکان را زیر نظر بگیرید و آنها را برای تشخیص بهتر با متخصص درمیان بگذارید.
از نشانههای تهوع و استفراغ در کودکان به موارد زیر دقت کنید:
- درد شکم
- اسهال
- تب
- سردرد
- مشکلات تنفسی
- سرفه
استفراغ نوزاد و شیرخوارهها
نوزادان هم معمولاً بعد از شیرخوردن، کمی شیر را بالا میآورند. به این حالت رفلاکس میگویند؛ البته این حالت برخلاف استفراغ به هیچ تلاشی نیاز ندارد و بهطورکامل، بیزحمت و در واکنشی عادی رخ میدهد.
زمانی که استفراغ در حالت معمولی رخ میدهد، به شکم فشار وارد میشود و انقباضاتی در آن رخ میدهد که با خروج مواد از معده همراه است.
استفراغ کودک در شب
امکان بروز استفراغ و تهوع کودکان در شب هم وجود دارد. به دلایل مختلفی مانند مسمومیت غذایی، سرفه، رفلاکس معده و آسم، کودکان میتوانند دچار حالت تهوع و استفراغکردن شوند.
گاهی بهرغم خوببودن حال کودک در طول روز در شبها بنا به دلایلی که گفته شد، مشکل تهوع و استفراغ رخ میدهد.
در واقع، از آنجا که راههای هوایی و تنفسی حساساند در شبها حساسیت بیشتری هم پیدا میکنند. این حساسیت میتواند موجب شکلگیری حالت تهوع و استفراغ شود.
استفراغ کودک در صبح
گاهی اوقات، کودکان در هنگام صبح دچار تهوع و استفراغ میشوند. در چنین شرایطی، لازم است که دلیل ماجرا کشف شود. از جمله دلایل رایج برای چنین اتفاقی باید به اضطراب (مثلا برای رفتن به مدرسه یا مهدکودک)، کمآبی بدن، قند خون پایین و گرسنگی، دردهای ماهیچهای و مشکل معده و سوزش دهانه آن اشاره کرد.
استفراغ بعد از خوردن دارو
دستگاه بلع کودکان هنوز تکمیل نشده است و برای همین در هنگام نوشیدن گاهی دچار تهوع و استفراغ میشوند. به همین دلیل هم هست که در بعضی اوقات با مصرف دارو دچار استفراغ میشوند.
در صورتیکه داروهای واردشده بالا آورده شود، لازم است که کمی صبر کنید و دوباره همان دوز از دارو را به کودک بدهید.
استفراغ بعد از خوردن غذا
دلایل مختلفی برای بالا آوردن کودکان بعد از خوردن غذا وجود دارد. یکی از دلایل میتواند عفونت ویروسی گاسترو باشد که پیشتر هم به آن اشاره کردیم. حساسیتهای غذایی هم چنین واکنشهایی با خود به همراه میآورند. مشکلات معده نظیر رفلاکس هم چنین علائمی دارند.
استفراغ با معده خالی
معده برای تجزیه غذای موجود در آن، هیدروکلریک اسید ترشح میکند. اگر برای مدتی طولانی چیزی مصرف نکنید، این اسید در آنجا میماند و باعث ایجاد تهوع و استفراغ میشود.
استفراغ و تب در کودکان
گاهی اوقات، در نتیجه وجود عفونتی در بدن، استفراغ و تهوع در کودکان به وجود میآید. از نشانههای دیگر عفونتهای ادراری، دستگاه گوارش و سرماخوردگی هم بروز تب است.
پس اگر تب و تهوع به طور همزمان در کودک وجود دارد، احتمالاً پای وجود عفونتی در بدن او به میان است.
استفراغ خونی کودکان یا استفراغ خلطی کودکان
خونریزی ناحیه فوقانی دستگاه گوارش در اثر تحریک مری و زخم پوشش این ناحیه میتواند همراه با استقراغ خونی باشد. در چنین استفراغی لکههای روشن خون یا لختههای قهوهای دیده میشود.
استفراغ کودکان در سرماخوردگی
ابتلا به سرماخوردگی هم میتواند باعث بروز استفراغ در کودک شود. گرفتگی گلو و بینی یا سرفه شدید چنین نتیجهای به همراه دارند. مخاط تولیدی سرماخوردگی که به پشت گلو میریزد، باعث تحریک معده کودک میشود و استفراغ را به وجود میآورد.
استفراغ در ماشین
بعضی از کودکان در حرکت ماشین و وسایلنقلیه مختلف دچار تهوع و استفراغ میشوند. در چنین شرایطی باید آنها را پیاده کنید و به آرامی بخوابانید. چشمهایشان را ببندید و از حجم لباسهایشان کم کنید تا احساس بهتری پیدا کنند.
دلیل این ماجرا هم ریشه در سیگنالهای مغشوشی دارد که به مغز میرسند. بهطورکلی، مغز از بخشهایی از بدن که حرکت را درک و حس میکنند یعنی چشمها، گوشها و ماهیچهها سیگنالهای حرکت را دریافت میکند. اگر این اندامها سیگنالهای متناقضی به مغز بفرستند، تهوع و استفراغ ایجاد میشود.
استفراغ زرد یا سبزرنگ
اگر محتویاتی که کودک بالا میآورد، زرد یا سبز است، باید بدانید که او احتمالاً در حال استفراغ صفرای موجود در بدن است. این مایع از سوی کبد تولید و در کیسه صفرا نگه داشته میشود. معده که خالی بماند، چنین واکنشی از سوی بدن بعید نیست.
استفراغ زیاد کودک
گاهی استفراغ بسیار شدید است و به حالت پرتابی از دهان کودک بیرون میآید. در چنین شرایطی باید سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید. این حالت میتواند خطرات زیادی به همراه بیاورد و نیاز به رسیدگی فوری دارد.
پیشگیری از استفراغ درکودکان
با اینکه حالت تهوع کودکان یک امر طبیعی و رایج است اما با رعایت چند نکته به سادگی میتوانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید. از جمله از راههای پیشگیری از تهوع کودکان عبارت است از:
- عدم مصرف غذای رستورانهای نامعتبر
- رعایت نکات بهداشت فردی
- توجه به رژیم غذایی
- مصرف ویتامین و مواد مغذی برای افزایش توان معده
چه زمانی باید برای استفراغ در کودکان به پزشک مراجعه کرد؟
علائم زیر نشاندهنده بروز مشکلات و بیماریهای جدی ناشی از استفراغ در کودک است و در این شرایط لازم است هر چه سریعتر کودک تحت مراقبتهای اورژانس پزشکی قرار گیرد:
• کودک زیر 12 هفته سن دارد و چند بار استفراغ کرده است
• کودک دچار علائم کم آبی بدن شده یا والدین به بروز مسمومیت با مواد غذای یا سموم مشکوک هستند
• کودک دچار گیجی یا سردرگمی شده است و علایمی مانند تب بالا، سردرد، بثورات پوستی، سفتی گردن یا درد معده را نشان میدهد
• مشاهده خون یا صفرا در استفراغ کودک
•کودک دردهایی مشابه با آپاندیسیت داشته باشد
• کودک بهسختی از خواب بیدار میشود و کسل و بیمار به نظر میرسد
•کودک بیش از 8 ساعت استفراغ کرده است
ارسال نظر