یادگاری امام هادی(ع) در بین شیعیان

خبرگزاری ایسنا:امام هادی(ع) فرمودند: بخیل بودن بدترین اخلاق است و نیز طَمَع داشتن خصلتی ناپسند و زشت است.

سوم ماه رجب مصادف است با شهادت دهمین اختر ولایت، به همین مناسبت به مختصری از زندگی نامه این امام بزرگوار می پردازیم.

امام هادی(ع) در سال ۲۱۲ هجری قمری دیده به جهان گشود پدر بزرگوارش امام محمد تقی جوادالائمه(ع) و مادرش سمانه از زنان درست کردار پاکدامنی بود که دست قدرت الهی او را برای تربیت مقام ولایت و امامت مأمور کرده بود، و چه نیکو وظیفه مادری را به انجام رسانید.

نام آن حضرت - علی - کنیه آن امام همام " ابوالحسن " و لقب های مشهور آن حضرت " هادی " و " نقی " بود. حضرت امام هادی(ع) پس از پدر بزرگوارش در سن ۸ سالگی به مقام امامت رسید و دوران امامتش ۳۳ سال بود. در این مدت حضرت علی النقی(ع) برای نشر احکام اسلام و آموزش و پرورش و شناساندن مکتب و مذهب جعفری و تربیت شاگردان و اصحاب گرانقدر گام های بلند برداشت. نه تنها تعلیم و تعلم و نگاهبانی فرهنگ اسلامی را در مدینه عهده دار بود، لحظه ای از آگاهانیدن مردم و آشنا کردن آنها به حقایق مذهبی نمی آسود.

یکی از درس هایی که این امام همام به ما می دهد نیاز به امامت است چرا که طبق سخن امام، امامت از بنیادهای اساسی دین اسلام است که بدون آن امامت و کمال این دیانت محقق نمی شود و هرگز از آن بی نیاز نخواهد شد. احتیاج به امامت تنها برای اداره امور دینی نیست بلکه امامت در تمامی بخش های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی اسلام نقش تعیین کننده ای دارد و استقلال، سیادت، امنیت، آزادی و آرامش امت مسلمان را تضمین می کند. شاید اساسی ترین علت نیاز به امامت، مسئله انسان سازی باشد. امام و امامت است که فضیلت و نیکی را در جامعه گسترش می دهد و روح هایی به استواری کوه می پروراند، امامت است که خودمحوری، غرور، طمع، حسد و دیگر انحرافات را از ریشه می خشکاند و با تمامی کجروی ها نبرد می کند.

مکتب های کلامی در زمان امام هادی(ع)

مکاتب متعدد به ویژه معتزله و اشاعره در زمان این امام رواج یافته بود و نظریات کلامی فراوان در زمان امامت امام علی النقی(ع) جامعه اسلامی پدید آمده بود. مباحثی مانند جبر، تفویض، امکان یا عدم امکان رؤیت خدا، جسمیت خدا. بنابراین امام(ع) می بایست هدایت و رهبری فکری شیعیان را شدت می بخشید و آرا و نظریات مطرح شده را با استدلال های قاطع و محکم، باطل می کرد.

اکثر مناظرات امام، پیرامون موضوعات کلامی بود و در نهایت، برتری مبانی اعتقادی شیعه ثابت می شد. به عنوان مثال می توان به نامه امام در پاسخ سؤال مردم اهواز درباره موضوع جبر و تفویض اشاره کرد که به موجب آن، نظریه درست را که نه جبر است و نه تفویض، به اثبات رسید.

هم چنین گروه باطل و منحرف غلات در دوران امامت امام هادی(ع) فعال، با افکار پوچ و بی اساس بودند و خود را شیعه معرفی می کردند. آنان درباره امام غلو می کردند و گاهی خود را منصوب از طرف امام قلمداد می کردند. بدین وسیله موجبات بدنامی شیعیان را فراهم می آوردند. امام هادی(ع) از این گروه تبری جسته و با آن مبارزه می کرد.

یادگاری امام هادی(ع) برای شیعیانش

زیارت جامعه کبیره یکی از مهمترین و با ارزشترین زیارت نامه ها است که امام هادی(ع) برای شیعیان به یادگار گذاشته است، زیارت جامعه که به تعبیر علامه مجلسی(ره) از نظر سند و روایت از صحیح ترین و قوی ترین زیارات ائمه علیهم السلام است یادگاری عظیمی است که در حرم هر یک از ائمه معصومین علیهم السلام آن زیارت را می خوانیم.

زیارت جامعه کبیره صحیفه امام شناسی است که در آن امام هادی(ع) به موسی بن نخعی، شیوه سخن گفتن با مقام عصمت را تعلیم فرموده است.

شمه ای از روایات نورانی امام هادی(ع)

امام هادی(ع) به کسی که در ستایش از ایشان افراط کرده بود فرمودند: از این کار خودداری کن که تملق بسیار، بدگمانی به بار آورد و اگر برادر مؤمنت مورد اعتماد تو واقع شد، از تملق او دست بردار و حسن نیت نشان ده.

امام فرموده اند: از کسی که نسبت به او کدورت و کینه داری، صمیّمیت و محبّت مجوی. همچنین از کسی که نسبت به او بدگمان هستی، نصیحت و موعظه طلب نکن، چون که دیدگاه و افکار دیگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن ها می باشد.

امام در احادیثگهربار دیگری می فرماید: حسد موجب نابودی ارزش و ثواب حسنات می شود.

تکبّر و خودخواهی جذب کننده دشمنی و عداوت افراد می باشد.

عجب و خودبینی مانع تحصیل علم خواهد بود و در نتیجه شخص را در پستی و نادانی نگه می دارد.

منابع:

کتاب ”خاندان عصمت علیهم السلام” تالیف سید تقی واردی

منبع احادیثمسند الامام الهادی