سرنوشت امتیاز ویژه ایران در توافق ۵ + ۱ چه شد؟
دلارهایی که بلوکه ماند
خبرگزاری تسنیم: بعد از توافق ۵ + ۱ صراحتاً اعلام شد که با توافق اعضاء، ۴.۲ میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران در حساب بانک های خارجی در اختیار بانک های داخلی قرار خواهد گرفت اما با گذشت ۳ ماه از این توافق هنوز دلاری به دست ایران نرسیده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم، سوم آذرماه سال ۹۲ تیتر یک رسانه های داخلی و خارجی مربوط به توافق هسته ای گروه ۱ + ۵ با ایران در ژنو و اجرای این توافقنامه طی یک دستور العمل اجرایی از ۳۰ دی ماه همان سال بصورت دو طرفه بود.
اینکه در توافق هسته ای ۱ + ۵ چه تعهداتی ایران به غرب داده موضوعی است که در این مجال نمی گنجد اما نکته اینجاست که به ازای تعهدات بسیار ایران در تعلیق فعالیت های هسته ای خود، ۱ + ۵ نیز در یکی از وعده های خود تعهد کرد که شرایط بازگشت ۴.۲ میلیارد دلار از پول های نفتی ایران را که به دلیل تحریم بانکی به کشورمان بازنگشته بود، به داخل ایران فراهم کند.
برهمین اساس در چارچوب دستورالعمل اجرایی این توافقنامه مقرر شد که این ۴.۲ میلیارد دلار طی ۶ قسط ۵۵۰ میلیون دلاری و ۲ قسط ۴۵۰ میلیون دلاری به ایران تحول داده شود. همچنین بنا بود، از این طریق، یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون دلار تا ۱۵ اسفند ۹۲(دو قسط ۵۵۰ میلیون دلاری و یک قسط ۴۵۰ میلیون دلاری) به حساب ایران واریز شود.
ابتدا تصور بر این بود که پول های آزاد شده ایران بعد از اجرای این توافق نامه از طریق بانک های ایرانی که تحریم نبودند وارد کشور شود البته این تصور آنجا تقویت شد که مسئولان وزارت امور خارجه اعلام کردند بنا بود براساس هماهنگی های به عمل آمده با بانک مرکزی، بانک های غیرتحریمی اعم از دولتی و غیردولتی که دارای حساب های معتبر نزد بانک های مهم خارجی هستند بتوانند در چارچوب توافق ژنو تعاملات بین المللی بانکی و پولی داشته و هیچ ممنوعیت و محدودیتی برای انجام فعالیت های خود در چارچوب " برنامه اقدام مشترک " نداشته باشند.
به همین منظور بود که بانک مرکزی از بانک های غیرتحریمی ایران که سابقه مشارکت در تبادلات بین المللی دارند خواست تا در تبادلات بین المللی بانکی و پولی تعریف شده در اجرای گام اول برنامه اقدام مشترک ژنو مشارکت کنند و ۸ بانک شامل ۲ بانک دولتی و ۶ بانک خصوصی را مأمور اجرای این کار کرد.
طبق نامه ای که رضا انصاری مدیرکل امور بین الملل بانک مرکزی خطاب به سیف رئیس کل این بانک طی سال گذشته ارسال کرد، اسامی بانک های ایرانی که از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده به عنوان بانک های غیرتحریمی(Non – Designated Bank) شناخته شده و در چارچوب توافقات ژنو قادر به ارائه خدمات بانکی هستند شامل بانک های " اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، کارآفرین، سرمایه، سامان، مسکن و کشاورزی " است.
بماند که با وجود گذشت ماه ها از اجرای اسمی این توافق نامه و البته تایید بانک مرکزی مبنی بر دریافت ۲ قسط نخست پول های بلوکه شده ایران هنوز گزارش های رسمی و البته اذعان مقامات بانک مرکزی نشان می دهد که یک دلار هم از این پول ها در اختیار ایران قرار ندارد و در بانک سوئیس خاک می خورد.
البته عدم دسترسی ایران به پول های به اصطلاح آزاد شده در توافق ژنو واکنش های نمایندگان مجلس را به همراه داشت چراکه انتظار این بود ایران بتواند از این منابع هر طور که خود صلاح می داند استفاده کند نه اینکه پول ها بازهم در حساب ایران در یکی از بانک های خارجی باقی بماند و اجازه استفاده از این منابع را نداشته باشد.
گذشته از بلوکه ماندن پول های ایران در بانک های خارجی مساله دیگری باقی می ماند و آن این است که تا قبل از اتمام سال ۹۲(۱۵ اسفند همان سال) باید ۴ قسط به حساب ایران واریز می شد اما بانک مرکزی به جزء ۲ قسط اول واریز قسط های سوم و چهارم را تایید نکرده است.
این درحالی است که «حمید بعیدی نژاد» رییس دبیرخانه توافق ژنو در پاسخ به سوالی درباره نتایج جلسات کمیسیون مشترک ایران و ۱ + ۵ برای نظارت بر اجرای توافق ژنو که از روز ۲۰ فروردین ماه به مدت دو روز در شهر وین اتریش برگزار شد، برای رفع موانع هرچه سریعتر این توافق، گفته است: تا امروز چهار قسط از هشت قسط دارایی های مسدود شده کشورمان آزاد شده که با آزادشدن قسط پنجم در هفته آینده، مجموع دارایی های آزادشده به دو میلیارد و ۶٥٠ میلیون دلار می رسد.
مدیرکل سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه ایران تصریح کرد: این منابع براساس سیاست های بانک مرکزی می تواند به خرید ارزهای خارجی، طلا و یا خرید همه نوع اقلام غیرتحریمی اختصاص یابد که در این خصوص اقدامات لازم در جریان است.
بعیدی نژاد اظهار داشت: حساب های بانک های غیرتحریمی ایرانی نزد بانک های ژاپنی و سوئیسی کاملا فعال شده و ثبت سفارش خرید کالاهای اساسی، دارویی و محصولات کشاورزی بدون پرداخت پول و با استفاده از دارایی های مسدود شده کشورمان در حال انجام است. به گفته این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای جمهوری اسلامی ایران، «سقفی برای این خریدها وجود ندارد».
انتهای پیام /
ارسال نظر